Vlaamse boeren oogsten 50 procent meer tarwe dan vorig jaar
AnalyseUit de voorlopige oogstraming door statistiekbureau Statbel blijkt dat er ruim 50 procent meer tarwe geoogst is dan vorig jaar. De goede opbrengsten leveren echter niet meteen meer geld op. Door geopolitieke spanningen en goede oogsten elders in de wereld ligt de tarweprijs al maanden laag. Experts verwachten op korte termijn geen verbetering in de prijs, maar wel een productiegroei in Vlaanderen. “Ook in de aardappel- en bietenteelt gaat het slecht, waardoor boeren meer graan zaaien.”
Grote verschillen door uitzonderlijk 2024
Het is een boerenjaar voor tarwetelers, zo blijkt uit de voorlopige oogstraming door Statbel, het Belgische bureau voor de statistiek. Door het gunstige weer in het voorjaar en de zomer, gecombineerd met neerslag op de juiste momenten, lag de opbrengst 31 procent hoger dan in 2024. In combinatie met een gestegen areaal wintertarwe (19,5%), betekent dit een productiestijging van 50 procent.
Een gelijkaardige evolutie zien we bij spelt en triticale. De productie van spelt steeg met maar liefst 133 procent, terwijl triticale een toename kende van 73 procent. Bij de zomergranen is de opbrengststijging beperkter. Zomertarwe bracht 6 procent meer op en zomergerst 11 procent. Door een sterke daling van het ingezaaide areaal zomertarwe (-40,8%) daalde de totale productie met 37 procent, wat zomertarwe het enige graan maakt met een productiedaling.
Marc Ballekens, manager van sectorfederatie Seed@Bel en directeur van het Praktijkcentrum voor Land- en Tuinbouw (PCLT) in Roeselare, geeft aan dat de productie dit jaar goed was, maar zeker niet uitzonderlijk. “Ten opzichte van vorig jaar zijn natuurlijk alle tarweopbrengsten beter: 2024 was slecht teeltjaar voor tarwe door de slechte weersomstandigheden”, zegt hij. Ballekens schat de gemiddelde tarweopbrengst tussen de 10 en 11 ton per hectare met uitschieters naar boven.
Graanprijs al een jaar slecht
Maar die betere opbrengsten stemmen de boeren ook niet per se vrolijker dan vorig jaar. Met een reële graanprijs van rond de 170 euro per ton liggen de graanprijzen op dit moment erg laag. “Met deze prijs komen de boeren niet uit de kosten”, meent Ballekens. Hij wijst erop dat de graanprijs al een jaar laag staat en verwijst naar de Synagra-tabel. “Het voorbije anderhalf jaar beweegt de graanprijs zich bijna constant onder de 200 euro per ton.
Naast de goede oogst elders in de wereld, hebben ook de geopolitieke spanningen een impact op de prijs. “De export verloopt moeizaam", zegt Ballekens. "Rusland exporteert graan aan lage prijzen bij de Europese afnemers in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Ook goedkoop Oekraïens graan komt Europa binnen.”
Alhoewel de prijzen volgens Ballekens op korte termijn niet zullen verbeteren, verwacht hij wel dat het areaal graan uitbreidt. “Dit jaar waren de rooiomstandigheden in de mais-, bieten- en aardappelteelt zeer goed, wat ideaal is voor de inzaai van wintertarwe. Daarbij verwacht ik ook dat het areaal bieten en aardappelen volgend jaar slinkt omdat de prijsvorming in beide sectoren onder druk staat. Boeren zoeken hiervoor een alternatief en dat zijn nog steeds gerst en tarwe.”
Oogstraming aardappelen, bieten en mais
De goede aardappelprijzen van vorige jaren resulteerden dit seizoen juist in een uitbreiding van de teelt. Het areaal steeg met 7,2 procent ten opzichte van 2024 en de opbrengst nam toe met 8,6 procent. Dit resulteerde in een totale productiestijging van 16 procent.
Door de lage suikerprijzen werden 11 procent minder suikerbieten geplant. Toch wordt qua opbrengst een topjaar verwacht, met een stijging van 25 procent. Dit compenseert deels de areaaldaling, waardoor de totale productie met 11 procent toeneemt.
In de maisteelt liggen de opbrengsten wel lager dan vorig jaar. Enerzijds werd er minder mais ingezaaid, anderzijds gooide de droogte roet in het eten. Voor korrelmais raamt Statbel de productie op min negen procent ten opzichte van 2024. Bij voedermaïs zien we een daling van min vier procent.
