Akkerbouw grootste verliezer in 2024
nieuwsHoewel de totale landbouwproductie in 2024 licht daalt, zijn er aanzienlijke verschillen tussen de sectoren. Dat blijkt uit de tweede raming van de landbouweconomische rekeningen voor 2024 die is opgemaakt door de Belgische statistiekdienst Statbel. De akkerbouwsector krijgt zware klappen door slechtere oogsten, terwijl de groentesector juist een stijging laat zien. In de veeteelt blijft de situatie grotendeels stabiel, ondanks tegenvallende cijfers voor varkens en eieren.
Wat zijn de landbouweconomische rekeningen (LER)?
De landbouweconomische rekeningen (LER) geven een overzicht van hoe goed de landbouwsector het economisch doet. Ze meten onder meer:
Netto toegevoegde waarde: de vergoeding van alle ingezette productiemiddelen.
Netto- exploitatie-overschot: opbrengst van gronden, kapitaal en niet-bezoldigde arbeid.
Netto bedrijfsinkomen: wat overblijft voor eigen arbeid, eigen grond en eigen kapitaal.
De cijfers worden berekend aan:
Producentenprijzen (zonder rekening te houden met subsidies en belastingen);
Factorkosten of basisprijzen (met subsidies en belastingen meegerekend).
De LER worden jaarlijks opgesteld voor alle landbouwbedrijven die deelnemen aan de landbouwenquête. Ze bundelen gegevens van Statbel en andere bronnen. De definitieve cijfers volgen telkens in september van het jaar na het referentiejaar.
Akkerbouwsector krijgt zware klappen
De graanproductie is de grootste verliezer in de akkerbouwsector. De productiewaarde daalde met maar liefst 20,1 procent, ten opzichte van 2023, tot 487,9 miljoen euro. Dit is het gevolg van tegenvallende oogsten, wat leidde tot een herziening van de ramingen voor de graanoogst.
De daling van de graanproductie kan voor een groot stuk toegeschreven worden aan tarwe. De wintertarweproductie in Vlaanderen daalde in 2024 met 43 procent door slechte weersomstandigheden in het najaar van 2023. Dit resulteerde in een afname van het teeltareaal van 70.000 hectare in 2023 naar 40.400 hectare in 2024. Om deze verliezen te compenseren, werd het areaal zomertarwe aanzienlijk uitgebreid (+ 180%). Desondanks kon de totale tarweproductie niet volledig herstellen, waardoor de totale graanproductie in Vlaanderen met 12,1 procent afnam.
Ook suikerbieten en andere nijverheidsgewassen hadden het moeilijk. De productiewaarde zakte met 23,2 procent, tot 188,9 miljoen euro. De daling is te wijten aan zowel lagere opbrengsten als een daling van de suikerprijs, wat de vergoedingen voor telers drukt.
De aardappelen bleven qua prijs relatief stabiel, maar door slechtere opbrengsten daalde de totale productiewaarde met 1,6 procent tot 1,008 miljard euro.
Tuinbouw toont positieve cijfers
De groenteproductie deed het goed in 2024, met een stijging van 9,3 procent tot 1,344 miljard euro. Dit is een positieve uitkomst, gezien de moeilijkheden die andere sectoren ervaren.
Fruitproductie daarentegen kende een omgekeerde trend. De productiewaarde van fruit daalde met 17,1 procent, tot 543,8 miljoen euro. Slechte weersomstandigheden zorgden voor een daling van de opbrengst met 24,1 procent, ondanks een stijging van de prijzen (+ 9,2%).
Veeteelt blijft grotendeels stabiel
In de dierlijke productie is er een lichte stijging van de productiewaarde (+ 1,7%) tot 6,37 miljard euro. De melkproductie steeg met 5,6 procent, tot 2,12 miljard euro, en rundvlees toonde een toename van 8,1 procent, tot 1,43 miljard euro.
Toch zijn er negatieve cijfers voor zowel eieren als varkens. De productiewaarde van eieren daalde met 11 procent, en die van varkens met 6,4 procent. Beide sectoren hadden te maken met dalende prijzen in 2024.
