Laat akkers niet kaal de winter in: deadline bodembedekking nadert

Landbouwers die steun ontvangen uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) moeten aan enkele verplichtingen voldoen. Eén van deze verplichtingen, de zogenaamde conditionaliteiten, is bodembedekking in de winter. Daarvan nadert de deadline want uiterlijk tegen 1 december moet minstens 80 procent van het bouwland bedekt zijn. Dit kan niet enkel via de inzaai van een vanggewas maar kan ook via oogstresten.

Bodembedekking in de winter biedt voordelen voor zowel de natuur als de landbouwer. “Enerzijds blijft de bodem goed doorworteld, wat een betere bodemstructuur oplevert”, duidt Simon Verreckt, sectoradviseur bij het Agentschap Landbouw en Zeevisserij. “Anderzijds is er ook minder erosie en minder uitspoeling van nutriënten naar het grondwater.”

Landbouwers kunnen hun akkers bedekt houden met een groenbedekker, een nateelt, stoppels of achtergebleven plantenresten. “Populaire bodembedekkers zijn Japanse haver, gele mosterd en facelia, of een mengsel van de twee”, aldus Verreckt. Deze gewassen leveren geen directe valorisatie op, maar wel een indirecte meerwaarde, klinkt het.

“De gewassen nemen tijdens het najaar nitraat op. Wanneer landbouwers ze in het voorjaar onderwerken, komt dat nitraat opnieuw vrij in de bodem, wat gunstig is voor het volggewas in 2026. Tegelijk draagt het onderwerken bij aan de opbouw van organische koolstof, waardoor de bodem weerbaarder wordt. Dat is voor landbouwers het grootste voordeel”, legt Verreckt uit. “Sommige landbouwers kiezen wel voor een gewas dat je kan oogsten, zoals Japanse haver of rogge. De keuze hangt van de bodem en de landbouwer af.”

Welke mogelijkheid er ook gekozen wordt, de bodembedekking moet minstens in de periode van 1 december 2025 tot 31 januari 2026 zichtbaar aanwezig zijn. “Als er na de oogst op het perceel onvoldoende oogstresten achterblijven of er wordt verwacht dat de oogstresten snel verteerd zullen zijn, , dan is de inzaai van een groenbedekker of een nateelt de enige mogelijkheid om het perceel te laten meetellen voor de 80%-bodembedekking”, waarschuwt het Agentschap nog. “En als hiervoor gekozen wordt, moeten de stoppels, opslag of plantenresten van de hoofdteelt behouden worden tot de voorbereidende werkzaamheden voor de inzaai van de groenbedekker of de nateelt gestart zijn.”