Recordtevredenheid over economische situatie in vleesveesector

De Vlaamse landbouwconjunctuurindex geeft het gevoel van de landbouwers weer: hoe beschouwen ze de afgelopen zes maanden en wat verwachten ze van de toekomstige periode. Het gemiddelde van die twee vormt de conjunctuurindex. De algemene landbouwindex toont een zeer lichte daling als het gaat om vertrouwen in de komende zes maanden en een lichte daling in tevredenheid over de afgelopen zes maanden. 

Het economisch sentiment hangt samen met de marktsituatie en verschilt per sector. In de meeste sectoren blijft de evolutie stabiel of stijgt ze licht, maar in de varkenshouderij is de index sterk teruggevallen, vooral door het gedaalde vertrouwen voor de komende maanden. Ook in de groenteteelt is de trend minder positief. 

All-time high voor vleesveesector 

Vooral de vleesveesector springt in het oog: deze index behaalt de hoogste score sinds de start van de enquête in 2007, wat wijst op een opmerkelijke groei en vertrouwen. De prijsvorming is daarbij een zeer belangrijke factor. In september lag de prijs van geslachte vleeskalveren 22 procent hoger dan een jaar eerder en 32 procent boven het meerjarig gemiddelde. Ook de prijzen van de meeste categorieën runderkarkassen zijn sinds begin dit jaar verder gestegen.  

De belangrijkste reden daarvoor is de afname van het aantal vleesrunderen, een daling die zich blijft doorzetten. Pas recent vertaalt deze krimp zich ook in een lager aantal geslachte dieren. In de eerste helft van 2025 noteerde België een daling van zeven procent.  

De hoge prijzen drukken ook op de internationale handel. De Europese uitvoer van rundvlees daalde de afgelopen maanden met bijna 14 procent, terwijl de invoer met zes procent steeg. Daarbij valt op dat er meer hoog kwaliteitsvlees richting Europa komt, mede doordat Braziliaans rundvlees andere afzetmarkten zoekt door de hogere Amerikaanse invoertarieven. Ook in België begint de handel de gevolgen te voelen. Zo nam de uitvoer van vers vlees in de eerste vijf maanden van 2025 af met maar liefst 32 procent. 

De positieve stemming lijkt de komende maanden wat te temperen. De vooruitzichten wijzen op een lichte terugval van de index, van 110 naar 107, vermoedelijk door de stabilisatie van de prijzen sinds de zomer. 

Opnieuw flinke deuk voor varkenssector 

Een iets minder positievere stemming heerst in de varkenssector. De index maakt een forse duik en zakt van 94 naar 78. Terwijl de beoordeling van de voorbije zes maanden nog nagenoeg stabiel bleef, kelderen de vooruitzichten voor de komende zes maanden van 95 naar 63. Bijna twee derde van de bevraagde varkenshouders verwacht de komende periode een daling van de verkoopprijs. 

De prijzen gingen tijdens de zomer omlaag, maar stabiliseerden de afgelopen weken net boven 190 euro per 100 kg. Hoewel de varkensprijzen nog steeds relatief hoog liggen, blijven ze lager dan vorig jaar. Traditioneel bereikt de prijs zijn piek in de zomer om vervolgens te zakken richting het jaareinde. De verwachte daling in de komende periode lijkt niet alleen het gevolg te zijn van de traditionele dip. Zo heerst nog wat onduidelijkheid over de export naar China naar. Daar gelden momenteel invoerheffingen op Europees varkensvlees. “Hoewel experts verwachten dat de marktsituatie voorlopig stabiel blijft, is het nog onzeker welk effect deze - voorlopig tijdelijke - Chinese maatregelen zullen hebben op de Europese markt”, klinkt het. Daarnaast zijn er nog bijkomende onzekerheden door dreiging van dierziekten.  

Akkerbouw stijgt licht, tuinbouw varieert 

De index voor de akkerbouwsector stijgt licht van 67 naar 71, maar blijft daarmee op een relatief laag niveau. Deze stijging is vooral toe te schrijven aan een positievere inschatting voor de komende zes maanden.  

Binnen de tuinbouwsectoren noteren de telers van groenten in openlucht de grootste daling. De groenteteelt onder glas valt dit najaar terug van 86 naar 81. De groenteteelt in openlucht noteert een forsere daling van 90 naar 79. De zomer verliep moeilijk voor de groenteteelt. Door de aanhoudende hitte en watertekorten ondervond de sector aanzienlijke uitdagingen. Deze omstandigheden hadden een directe impact op de teeltresultaten en weerspiegelden zich duidelijk in de prijsvorming. De tevredenheid van de voorbije zes maanden daalt hierdoor van 100 naar 86. Ook de verwachtingen dalen van 80 naar 73. De index voor zowel de fruitteeltsector als de siertelers onder glas blijft stabiel. 

Wat belemmert de landbouwers? 

Het aantal belemmeringen dat land- en tuinbouwers ervaren, neemt in deze najaarsbevraging opnieuw toe: van 80 procent naar 85 procent. De stijging is voornamelijk toe te schrijven aan de toename van weersgerelateerde problemen (58%), die traditioneel hoger scoren in het najaar. De hittegolven eind juni en in augustus, gecombineerd met de beperkte beschikbaarheid van water en het oppompverbod, zijn hiervan de belangrijkste oorzaken.  

Overheidsbeperkingen vormen de tweede grootste uitdaging (41%), maar namen af met bijna tien procentpunten. De meeste belemmeringen worden gemeld binnen de dierlijke sectoren. Het stikstofdecreet en de daarmee gepaard gaande onzekerheid over de toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden van bedrijven spelen hierbij een grote rol. Ook de strengere bemestingsregels uit het nieuwe Mestactieplan (MAP7) en de bijhorende administratieve lasten zorgen voor extra druk.  

Daarnaast valt ook een duidelijke toename op van de afzetproblemen, die verdubbelden van 10 procent naar 20 procent. Dat is het hoogste niveau sinds 2022. Afzetproblemen worden vooral gerapporteerd in de sierteelt, gevolgd door akkerbouw en groenten in openlucht. Financiële problemen worden dan weer het vaakst genoemd in de varkenssector, gevolgd door sierteelt onder glas en groenten in openlucht.