FrieslandCampina wil veehouders in Vlaanderen terugwinnen en start wervingscampagne

FrieslandCampina heeft in de regio Aalter zo’n 200 leveranciers. Tien jaar geleden waren dat er nog meer dan 800. De zuivelverwerker leek de Vlaamse boeren lange tijd liever kwijt dan rijk. Ruim een jaar geleden werd er nog een leveringsquotum overwogen voor de bestaande leveranciers, waarop een aantal jonge boeren met uitbreidingsplannen het bedrijf de rug toekeerden.

Een jaar verder is de situatie faliekant omgekeerd. Stikstof en andere politieke thema’s zullen waarschijnlijk een wissel trekken op de thuisbasis van FrieslandCampina, Nederland. Het zuivelbedrijf, met 15.703 coöperanten, voerde jarenlang een streng ledentoetredingsbeleid. Nu breidt de coöperatie het werkgebied uit in België en mogen melkveehouders uit deze gebieden leverancier of lid worden van de coöperatie.

Geen spijt van uw beleid in het verleden?

Sybren Attema: "In enkele jaren tijd is de zuivelmarkt sterk veranderd. Destijds was de markt minder goed, was er sprake van een overaanbod en zijn er beslissingen genomen in het belang van de leden. Daar staan we nog steeds achter. Het is nu aan ons om deze voormalige leveranciers en andere bedrijven terug te winnen."  

Vanwaar deze omslag?

Attema: "We hebben een heel andere situatie. De markt is goed en wij zien perspectief in Vlaanderen. De fabriek in Aalter is onze draaischijf voor lang houdbare producten voor België en de omringende landen. Wij zien daar een groeimarkt en hebben recent ook geïnvesteerd in een derde PET-lijn waarmee we de capaciteit opgevoerd hebben. Het is ook daarom dat we op zoek zijn naar extra leveranciers."

Welke argumenten gooit u in de strijd?

Attema: "Wij hebben in totaal een achttal speerpunten. Zo streven wij ernaar dat wij tot de beste drie betalers horen en garanderen we dat wij elke maand melk afnemen aan een vooraf vastgelegde prijs. De boer heeft afnamezekerheid en weet waar hij die maand aan toe is. Daarnaast spelen we met onze nadruk op duurzaamheid en innovatie in op de huidige markttrends die naar onze inschatting ook in de toekomst actueel zullen blijven."

Er wordt beweerd dat u in Vlaanderen melk zoekt die u door de stikstofmaatregelen in Nederland verliest.

Attema: "Er valt niet te ontkennen dat de melkveehouderij in een onzekere situatie verkeert. Er beweegt vanalles op het gebied van klimaat, milieu, biodiversiteit, dierenwelzijn en nog meer zaken. Het lijkt waarschijnlijk dat de productie in Nederland en omringende landen de komende jaren zal verminderen."

Wat is volgens u de impact van de stikstofplannen in Nederland op de melkplas?

Attema: "Wij hebben deze berekening nog niet gemaakt om de simpele reden dat er nog geen beleid is en dus nog geen duidelijkheid. Wij geloven daarentegen steevast in de innovatiekracht van boeren die kan bijdragen tot het verminderen van de stikstofuitstoot. Vlaamse boeren zijn net zoals de Nederlandse boeren echte ondernemers die innovatief denken. De eerste melkrobot komt niet voor niets uit onze regio. Momenteel hebben wij bij een aantal van onze leden een pilot lopen met Bovaer, een veevoeradditief om methaanuitstoot van koeien te verlagen. Ook daarvan verwachten we dat het voor stikstofreductie een rol kan spelen."

Op hoeveel leden mikt u? Hoe veel extra melk heeft u nodig?

Attema: "Wij doen geen uitspraken over melkvolumes. Daarom zullen we ook geen uitspraak doen over aantallen melkveebedrijven die we eventueel aan ons willen binden."

Wat is inleggeld voor nieuwe leden?

Attema: "De inleg is recent verlaagd van 15 naar 5 cent per kilo geleverde melk en bedrijven die nu leverancier zijn, krijgen een extra korting van 2 cent.  Daarnaast dient een nieuwe coöperant 8 euro per 100 kilogram op naam te storten. Dat geld wordt terugbetaald als bedrijven beslissen weer uit de coöperatie treden."

Voor een bedrijf met 100 koeien en gemiddelde jaar productie van 10.000 liter komt 12 cent neer op 130.000 euro inleggeld. Dat is niet weinig voor een melkveehouder.

Attema: "Dat is inderdaad niet weinig. Maar het kan ook gezien worden als een investering. Daarbij hebben we dit besproken met de banken en zij zijn bereid een regeling te treffen met de melkveehouders."

Melkveehouders hebben een boerenjaar achter de rug, maar de eerste tekenen van terugval lijken zich aan te dienen. Hoe ziet u dat?

Attema: "Het is onmogelijk om in de toekomst te kijken, maar de verwachtingen zijn minder gunstig dan het voorbije jaar. Er is meer melkaanbod doordat de productie in Europa en Noord-Amerika hoger ligt. Aan de andere kant zie je dat de vraag naar zuivelproducten tanende is. De inflatie lijkt invloed te krijgen op het bestedingspatroon van de consument. In de zuivelnoteringen voor boter en bijvoorbeeld melkpoeder zien we al een terugval in de prijs, maar het is de vraag of en wanneer deze doorweegt in de melkprijzen."

Hoe ziet u de toekomst op lange termijn?

Attema: "Die toekomst zie ik zeer rooskleurig in. Er is mondiaal een stijgende vraag naar gezonde, nutritionele voeding en dat kunnen wij bieden. Daartegenover staat een aanbod dat onder druk staat. Door verschillende factoren lijkt de melkproductie in Noordwest-Europa het moeilijk te krijgen."

U bent een Fries. Verschilt de Vlaamse mentaliteit van de Nederlandse en de Friese?

Attema: "Een Nederlander is misschien iets directer, terwijl een Vlaming eerst de kat uit de boom kijkt. Maar ook in Nederland zijn er grote verschillen en zijn er regio’s waar mensen eerder afwachtend zijn. Vandaar dat ik wel degelijk overeenkomsten ziet. Verder zijn zowel de Vlaamse als de Nederlandse en Friese boeren echte ondernemers."