Helft van wat de landbouw produceert, komt niet op ons bord terecht
AnalyseOnze huidige landbouwproductie zou 7,2 miljard extra mensen kunnen voeden. Dat berekenden Amerikaanse onderzoekers van de Universiteit van Minnesota. In totaal produceren we dus genoeg calorieën voor 15 miljard mensen. Toch belandt de helft daarvan niet op ons bord: ze gaat "verloren" aan veevoer en biobrandstoffen.
Tussen 2010 en 2020 werd landbouwgrond minder efficiënt benut voor menselijke voeding. De wetenschappers analyseerden vijftig belangrijke gewassen, goed voor 97,6 procent van alle calorieën wereldwijd. Slechts 50,1 procent kwam daadwerkelijk bij mensen terecht. Het werkelijke cijfer ligt wellicht nog lager, want verliezen door bederf of verspilling zijn niet meegeteld. Volgens de onderzoekers is een efficiënter voedselsysteem broodnodig, zeker omdat landbouw nu al zo’n veertig procent van het aardoppervlak in beslag neemt.
Melkkoeien efficiënt, vleeskoeien niet
De onderzoekers spreken van ‘verspilling’ om de enorme efficiëntiewinst te benadrukken die mogelijk is. Rundvlees is daarbij de slechtste leerling van de klas: voor elke 33 calorieën veevoer levert een rund slechts 1 calorie vlees op. Bij pluimvee ligt die conversie veel gunstiger. Welvarende landen zouden daarom meer moeten inzetten op gevogelte en plantaardige eiwitten, en minder op rundvlees, stellen de onderzoekers. Een beperking van rundvleesconsumptie tot het EAT-Lancet-advies van 7,16 kilo per persoon per jaar, zou al voldoende zijn om 850 miljoen extra mensen te voeden.
Melkkoeien scoren veel beter: 2,5 calorieën veevoer leveren 1 calorie melk op. Bovendien eten ze veel gras, dat voor mensen onverteerbaar is. Voor vleesvee bestaat het voer voor slechts 15 procent uit gras, bij melkvee is dat 60 procent, blijkt uit Amerikaanse landbouwdata.
Meer maïs en soja voor dieren, meer gewassen voor brandstof
In de praktijk beweegt de landbouw echter in de tegenovergestelde richting. Tussen 2010 en 2020 groeide de totale calorieproductie met 23,9 procent, maar die voor menselijke voeding slechts met 16,6 procent.
Van alle calorieën gaat 31,2 procent naar veevoer, met name voor rund- en varkensvlees, waar de productie respectievelijk met 31 en 36 procent steeg. Vooral maïs (+59,6%) en soja (+21,1%) nemen sterk toe als veevoer.
Daarnaast gaat 36,2 procent van alle calorieën naar niet-voedingsdoeleinden. De grootste stijger is biobrandstof: de productie steeg met 27,9 procent in tien jaar, goed voor 5,3 procent van het totale caloriebudget in 2020. Biodiesel kende zelfs een explosieve groei van 226 procent.
Palmolie, die gebruikt wordt in cosmetica, biobrandstoffen en schoonmaakmiddelen, en maïs kenden de grootste stijgingen in de productie van calorieën voor niet-voedingsdoeleinden, met respectievelijk 33,7 procent en 29,1 procent.
Andere keuzes voor meer voedselzekerheid
De studie maakt duidelijk dat rundvlees en biobrandstoffen de grootste veroorzakers zijn van inefficiënt landgebruik. Bovendien is dat probleem geconcentreerd in enkele landen. Een verschuiving naar gezondere voedingspatronen in de VS en Brazilië, en een beperking van biobrandstoffen in de VS, Brazilië, de EU en Indonesië zou al een enorme impact hebben op landbouwgrondgebruik wereldwijd.
De onderzoekers pleiten daarom voor gerichte beleidskeuzes, niet alleen voor voedselzekerheid en efficiënter landgebruik, maar ook voor gezondheid en milieu.
Lees de volledige studie hier.
Bron: Eigen berichtgeving
