Minder veehouders, meer braakland: landbouw evolueert verder in 2024
nieuwsHet aantal Belgische landbouwbedrijven bleef in 2024 stabiel, maar het aantal rundvee- en varkensbedrijven nam wel verder af. Dat blijkt uit de definitieve landbouwcijfers van 2024 van Statbel, het Belgische statistiekbureau. Opvallend in de cijfers is de verdubbeling van het braakland in Vlaanderen, goed voor ruim 192.000 hectare van de in totaal 309.700 hectare in België.
In 2024 telde België 33.973 landbouwbedrijven, goed voor een lichte daling van 0,8 procent op jaarbasis. Sinds 2019 is het aantal echter met 5,5 procent gedaald. Dat rapporteert Statbel in zijn nieuw jaarcijfers over de landbouwsector.
Slechte winterteelt
In de teeltcijfers van 2024 vallen eerst en vooral de gevolgen op van het natte najaar van 2023, waardoor veel winterteelten niet ingezaaid konden worden. Dat leidde tot een daling van 21 procent in de oppervlakte wintergranen (wintertarwe, wintergerst en spelt). In Vlaanderen was de afname het sterkst, met 35 procent, tegenover 13,5 procent in Wallonië. Landbouwers probeerden dit in het voorjaar te compenseren met zomerteelten. Zo steeg de oppervlakte zomergranen (zomertarwe en zomergerst) met 73 procent, waaronder zelfs een toename van 98 procent in Vlaanderen. Ook werden er in het voorjaar 2024 5 procent meer aardappelen, 4 procent meer suikerbieten en 14,5 procent meer korrelmaïs aangeplant.
Verdubbeling braakland
De hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) in 2023 komt duidelijk terug in de cijfers van vorig jaar. De nadruk op maatregelen die bijdragen aan biodiversiteit, bodem- en waterkwaliteit, duurzame landbouw en klimaat vertaalt zich in verschillende indicatoren. Zo nam het braakland vorig jaar in België sterk toe, met een stijging van 58,7 procent tot 309.756 hectare. Daarvan is 192.124 hectare toe te schrijven aan Vlaamse landbouwers, goed voor bijna een verdubbeling ten opzichte van het jaar voordien (+95%). Zo’n 7.489 landbouwbedrijven hadden in 2024 braakland. In Wallonië ging het areaal met 21,4 procent omhoog. Binnen het braakland groeide vooral het gebruik van bloemenmengsels, gele mosterd en bladrammenas.
Ook het aantal bedrijven met vlinderbloemigen steeg vorig jaar met 22 procent. Die groei is vooral toe te schrijven aan Waalse landbouwers: 1.681 bedrijven telen er vlinderbloemigen, tegenover 391 in Vlaanderen. De stijging is voornamelijk toe te schrijven aan een Waalse administratieve wijziging waar vlinderbloemigen vroeger onder granen werd ondergebracht in de aangifte. Het Belgisch areaal blijvend grasland bleef in 2024 nagenoeg stabiel op 4.669.404 hectare.

Vlaamse hennep en oliehoudende gewassen bloeien, fruit blijft achter
Terwijl het Belgisch areaal van oliehoudende gewassen van soja en zonnebloempitten daalde (-22%) naar 329 hectare, is bijna een verdubbeling in hectare op te merken in het Vlaamse areaal. Deze steeg met 91 procent naar 95 hectare. Zo verbouwen nu 55 landbouwbedrijven deze gewassen, terwijl dit in 2023 er 34 waren.
Ook hennep wordt steeds populairder met een stijging van 83 procent in België. Deze teelt staat voor het grote deel op Vlaamse akkers: 404 hectare van de 495.
Door de natte weersomstandigheden in 2024 hadden de aardbeien een minder jaar . Ondanks dat de oppervlakte in serres met 2 procent toegenomen was, daalde de totale oppervlakte (openlucht en serres samen) met 6,5 procent.
En ondanks de stijging met 5 procent van de oppervlakte boomgaarden in Wallonië , is de totale oppervlakte in België stabiel gebleven ten opzichte van 2023. Appelen gingen er opnieuw op achteruit (-3,5%), terwijl peren licht stegen (+0,5%). De notenteelt doet het dan weer opvallend beter vorig jaar: walnoten namen toe met 10 procent en hazelnoten zelfs met 78 procent. De stijging van het areaal kleinfruit (+6%) is volledig toe te schrijven aan de groei van de wijngaarden met 12 procent.

Rundveestapel daalt, varkens en pluimvee stabiel
De nieuwste Statbelcijfers bevestigen de aanhoudende krimp van de Belgische rundveestapel. Na een daling van 2 procent twee jaar geleden, volgde in 2024 een verdere afname met 4 procent. Die was het sterkst in Vlaanderen (-4,6%), tegenover -3,6 procent in Wallonië. Alle rundveecategorieën gingen daarbij achteruit. Het aantal Belgische rundveebedrijven daalde bijna evenredig met de veestapel met 3,3 procent.
Twee jaar geleden noteerde Statbel een daling van 6,5 procent in de Belgische varkensstapel. Die bleef vorig jaar echter quasi stabiel, zowel in Vlaanderen als in Wallonië. Het aantal varkensbedrijven daalde wel met bijna 4 procent. Dat wijst erop dat bedrijven worden overgenomen door andere veehouders, of dat kleinere bedrijven stilaan verdwijnen. In Wallonië steeg het aantal varkensbedrijven daarentegen licht, met 1,9 procent.
Pluimvee nam in 2024 dan weer licht toe met 0,8%. Deze toename was volledig toe te schrijven aan het aantal kippen in Wallonië (+5,1%).

Bron: Eigen berichtgeving