FACTCHECK: Schakelen West-Vlaamse boeren massaal over op kippenkweek?
FactcheckDe Standaard publiceerde vrijdag een artikel met de titel ‘West-Vlaamse boeren schakelen massaal over op kippenkweek: het is lucratief en de overheid is zeer gul met subsidies’. Die titel steunt echter op foutieve cijfers, waardoor het beeld dat in het artikel wordt geschetst niet geheel overeenstemt met de feitelijke situatie.
30 nieuwe vergunningen?
In het betreffende artikel wordt gesteld dat het kabinet van de West-Vlaamse gedeputeerde voor Milieu en Landschap Jurgen Vanlerberghe (Vooruit) in de voorbije zes maanden 30 aanvragen telde van landbouwers die van varkens- of rundveehouderij naar pluimvee willen overschakelen, of een bestaand kippenbedrijf willen uitbreiden.
Uit cijfers die VILT opvroeg, blijkt echter dat het kabinet tot op heden in totaal 30 vergunningsdossiers heeft ontvangen. Slechts 18 aanvragen waren uitbreidingen, waarvan zes aanvragen om bestaande pluimveebedrijven uit te breiden. Tien dossiers betreffen een omschakelingen van varkens naar kippen, waarbij het bedrijf geheel of gedeeltelijk stopt met varkens. Twee aanvragen houden een omschakeling van runderen naar kippen in. Van de 30 dossiers zijn er ook er drie inkrimpingen. De overige negen vergunningsdossiers zijn hernieuwingen met ongewijzigde aantallen kippen.
Vanlerberge geeft in een korte reactie mee dat het inderdaad om 18 uitbreidingsdossiers gaat. “Ik had aan De Standaard meegegeven dat het cijfer gebaseerd was op een zeer grove screening van het aantal dossiers”, aldus Vanlerberghe over de 30 dossiers.
Van de ruim 7.000 landbouwbedrijven in West-Vlaanderen hebben dus 12 een vergunningsaanvraag ingediend om gedeeltelijk of volledig over te schakelen naar een andere sector. In dat licht kan getwijfeld worden of 12 onder de noemer van ‘massaal’ valt.
0
6 Aanvragen voor uitbreiding bestaand pluimveebedrijf0
10 Aanvragen voor omschakeling van varkens naar pluimvee0
2 Aanvragen voor omschakeling van rundvee naar pluimvee0
3 Aanvragen voor hervergunning pluimveebedrijf met inkrimping0
9 Aanvragen voor hervergunning pluimveebedrijf met ongewijzigd aantal dieren
VLIF investeert miljoenen in landbouwvernieuwing
4 juni 2024De zeer gulle subsidies van de overheid?
VILT vroeg het Agentschap Landbouw en Zeevisserij ook om toelichting bij de subsidies voor ammoniakreducerende technieken in bestaande en nieuwe stallen in de pluimveesector. In het artikel wordt namelijk het volgende gesteld: “In de eerste helft van 2025 lag het uitgekeerde subsidiebedrag met 46,5 miljoen euro hoger dan in heel 2024, tonen cijfers van minister Brouns. De verwachting is dat dat bedrag dit jaar oploopt tot 110 miljoen euro.”
Het bedrag van 46,5 miljoen is echter niet de steun die naar de pluimveehouderij gaat, maar het budget van de volledige sector. “Momenteel is 15,6 procent van dat bedrag gereserveerd voor de pluimveesector”, klinkt het bij het Agentschap. Omgerekend gaat dat om 7,25 miljoen euro voor pluimveehouders in heel Vlaanderen en niet enkel West-Vlaanderen. Dit werd ondertussen online al rechtgezet door De Standaard.
Kippenrush?
In het artikel wordt er steevast gesproken van een kippenrush omdat er steeds meer kippen in West-Vlaanderen vergund worden. In een eerder artikel nam VILT poolshoogte bij banken, stallenbouwers, adviesbureaus en vormingscentra naar de groei van de sector in Vlaanderen. Daaruit bleek dat tot op heden niemand van een echte ‘boom’ kan spreken. Na enkele jaren van een quasi-vergunningstop door het ontbreken van een stikstofkader, in combinatie met de huidige gunstige marktomstandigheden, is er volgens betrokkenen wel opnieuw sprake van een gezonde investeringsinteresse in de sector.
Wanneer precies van een ‘kippenrush’ of ‘een toenemende investeringsinteresse’ kan worden gesproken, is een kwestie van semantische interpretatie. Cijfers bieden een meer objectieve basis.
Om de rush op de pluimveesector te staven worden in het artikel van De Standaard cijfers aangehaald van de volledige Vlaamse kippenstapel tussen 2013 en 2023, waaruit blijkt dat het aantal stuks pluimvee in die periode met de helft is toegenomen.
Maar daarbij kan er nog niet goed ingeschat worden hoe de recente toename eruitziet in West-Vlaanderen. Uit cijfers van het kabinet van gedeputeerde van Landbouw Bart Naeyaert (cd&v) blijkt dat het netto aantal bijkomende vergunde kippen in West-Vlaanderen eind oktober op 870.306 staat. Dat aantal omvat alle uitbreidingen waarvoor landbouwers dit jaar een vergunning aanvroegen, verminderd met de bedrijven die langs het vergunningsloket passeerden met een inkrimping. Kippen van gestopte landbouwers die hun vergunning niet langer gebruiken, zijn hierin niet meegerekend. Het cijfer geeft vooral een indicatie van de recente evolutie in de vergunde capaciteit.
Vergeleken met de voorgaande, eerder atypische jaren is dit een forse toename. In vergelijking met de periode vóór het stikstofarrest van 2021 blijft het aantal nog steeds onder de piekjaren 2017 en 2019, maar tekent zich wel een merkbaar groei op tegenover de andere jaren.
