Limburgse teler wijst Brouns op uitdagingen in de aardbeienteelt
Reportage"Telers van vollegrondaardbeien willen hun teelt beschutten, maar de vergunningverlening verloopt uiterst moeizaam." Het is één van zorgen die de Limburgse aardbeienteler Gert Reijnders uitte aan Vlaamse minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v). Brouns bezocht het aardbeienbedrijf in Lummen in het kader de door Boerenbond georganiseerde Grote Landbouwtoer waarbij de landbouworganisatie kopstukken van de Vlaamse politiek langs landbouwbedrijven leidt. De natte weersomstandigheden en de uitdagingen van de landbouw in brede zin kwamen ook aan bod.
De productie op het aardbeienbedrijf Reijnders-Zeeuws uit Lummen is een nieuwe fase ingegaan. Nadat eerder dit jaar de aardbeien uit de serre op de markt kwamen, is het nu de beurt aan de buitenteelt onder overkapte stellingen. “De eerste aardbeien zijn vorige week geplukt en de productie zal de komende weken pieken”, vertelt zaakvoerder Gert Reijnders die samen met zijn zoon Robbe en vrouw Inge Zeeuws een bedrijf van 1,7 hectare uitbaat.
De Limburgse tuindersfamilie teelde aanvankelijk tomaten om elf jaar geleden over te stappen op aardbeien. Ze levert aan BelOrta en verkoopt een gedeelte in een aardbeienautomaat op de boerderij. “Voor ons heeft de transitie van tomaten naar aardbeien goed uitgepakt”, vertelt Reijnders. De overkapte aardbeien hebben een rijke vruchtzetting. De tuinder hoopt daarom ook niet dat er een hittegolf uitbreekt. “Dat zouden de enerzijds vruchten moeilijk kunnen verdragen en dat zou ook de aardbeienprijs drukken.” Veel zon zou de productie immers doen pieken.
De aardbeienteler deed zijn verhaal aan Vlaams landbouwminister Jo Brouns die het bedrijf vorige week bezocht in het kader van de Grote Landbouwtour van Boerenbond. Met de rondgang langs landbouwbedrijven wil Boerenbond in de aanloop naar de verkiezingen Vlaamse kopstukken in de politiek wijzen op belangrijke thema’s in de landbouw. Eerder leidde de landbouworganisatie premier Alexander De Croo (Open Vld) al rond op een sierteeltbedrijf en ging ze met Vlaams minister-president Jan Jambon (n-VA) op visite bij een melkveebedrijf in Essen.
Nat voorjaar en achterstallig landwerk
Waar aardbeienteler Reijnders hoopt op gematigd weer, smachten veel landbouwers vooral naar veel zon. Het natte voorjaar, de onbegaanbare akkers en de grote achterstand in het voorjaarswerk waren belangrijke gespreksonderwerpen in de ontmoeting met Brouns. De politiek heeft zich de voorbije dagen al flexibel getoond. Zo verlegde het Agentschap Landbouw en Zeevisserij vorige week de indieningsdatum van de verzamelaanvraag tot en met 14 juni, ook voor de aanmelding van ecoregelingen en overdracht van betalingsrechten.
Daarnaast bevestigde het Agentschap dat de hoofdteelt van de percelen nog kan gewijzigd worden tot 30 juni evenals dat aangevraagde ecoregelingen nog kunnen geannuleerd worden tot die datum. Voor de uitvoering van bepaalde agromilieumaatregelen en ecoregelingen zal het Agentschap waar nodig rekening houden met de natte weersomstandigheden en hier maatregelspecifiek over communiceren.
“Het is positief dat minister Brouns, samen met zijn administratie snel begrip getoond heeft voor de gevolgen van de weersomstandigheden. Onze land- en tuinbouwers hebben nu nood aan maximale flexibiliteit zodat ze geen tijd verliezen met allerlei administratieve verplichtingen maar ervoor kunnen zorgen dat alles wat nog op het veld moet gebeuren, ook gebeurt”, stelt Lode Ceyssens, voorzitter van Boerenbond.
Vergunningenproblematiek
Alhoewel hij geen persoonlijke schade heeft, wordt ook de aardbeienteelt volgens Reijnders wel degelijk getroffen door de regenval. “De vollegrondsteelt ondervindt veel hinder. De productie valt tegen en de ziektedruk is zeer hoog doordat de planten constant nat zijn.” De afhankelijkheid van het weer is volgens de aardbeienteler één van de redenen waarom steeds meer vollegrondstelers overstappen naar beschutte teelten. Terwijl dit vroeger relatief soepel verliep, wordt die overstap momenteel gehinderd door de vergunningenproblematiek. “Het is nagenoeg onmogelijk een vergunning te verkrijgen.”
Deze vergunningenproblematiek speelt niet alleen voor de bouw van serres, maar ook voor de watervoorziening. Reijnders beschikt over een bassin, maar veel land-en tuinbouwers zijn afhankelijk van het oppompen van water en een pompvergunning wordt tegenwoordig vaak geweigerd. “Toegang tot water is cruciaal voor landbouw, daarom is het nodig om in vlotte vergunningsprocedures te voorzien voor landbouwers die willen inzetten op de aanleg van waterbassins of vergunningen voor grondwaterwinningen nodig hebben”, laat Boerenbond weten.
Minister Brouns hoorde de problemen geduldig aan. “Het bezoek is wel een uur uitgelopen”, vertelt Reijnders die hiermee de luisterbereidheid van de landbouwminister wil benadrukken. Of het tot daadwerkelijke veranderingen komt in het beleid, is nog maar de vraag. “Toezeggingen kan Brouns uiteraard niet doen. Al zou hij willen, hij en zijn partij hebben ook te maken met politieke partijen waar zij mee samenwerken.”
Evaluatie van VLIF
Als cd&v in de nieuwe legislatuur weer aan het stuur van de Vlaamse regering zit, wil Brouns onder andere werk maken van de evaluatie van het VLIF-systeem. “We moeten zeker ook de uitbetaaltijd onder de loep nemen. De uitbetaaltijd kan tot drie jaar in beslag nemen, waardoor land- en tuinbouwers moeten voorfinancieren. Vooral als het om grote bedragen gaat, kan dit problemen opleveren”, zei hij tijdens het bezoek.
VLIF is vooral voor jonge boeren cruciaal om aan de voorwaarden van het beleid te voldoen en het bedrijf van hun ouders te kunnen voortzetten. Dat dit geen evidentie is, vertelde Maarten Moermans, ondervoorzitter van Groene Kring. Door het stikstofdecreet en de beperkte of afwezige ruimte voor uitbreiding is het de vraag of hij in het melkveebedrijf van zijn ouders kan stappen.
Daarbij wijst Moermans ook nog op een “foutje” in het stikstofdecreet. “Bij familiale overdracht hoeft de overnemer normaal gezien geen NER’s in te leveren. Volgens de letterlijke tekst van het nieuwe stikstofdecreet moet je als familiale overnemer wel NER’s inleveren als je het bedrijf omzet van eenmanszaak naar vennootschap. Wij gaan ervanuit dat dit een fout is in het stikstofdecreet en hopen dat dit snel wordt rechtgezet.”
Getuigenis: tegenslagen voor aardbeientelers in volle grond
Aardbeientelers op volle grond ondervinden veel hinder van het natte voorjaar. “Vooral de planten die in augustus vorig jaar geplant zijn en sinds tien dagen in productie zijn, hebben afgezien”, vertelt Anne Soeten, samen met haar man Jan Vandenbergh één van de grotere aardbeientelers op volle grond in Vlaanderen. “De helft van deze teelt is verwoest doordat planten te lang onder water gestaan hebben.”
De telers uit Dessel, die ook actief zijn in de korte keten en twee jaar geleden de pers haalden met hun aardbeien drive-in, houden er desalniettemin de moed in. “De planten die enkele weken geleden geplant zijn en over zo’n tien dagen in productie zijn, hebben behoorlijke teeltomstandigheden gekend met warmte en regen. Dat ziet er goed uit, maar dan moet het nu wel stoppen met regenen.” De aardbeientelers zijn het seizoen begin mei gestart met aardbeien in tunnels. “In tegenstelling tot sommige andere telers hebben deze tunnels bij ons niet onder water gestaan. Veel hangt ook af van de ligging van een perceel en de mogelijkheid van drainage”, besluit Soeten.
Bron: Eigen berichtgeving
