Geen afzwakking van Europese ontbossingswet, wel een jaar uitstel
nieuwsDe inwerkingtreding van de Europese ontbossingsverordening wordt met een jaar uitgesteld, maar de eis van een (rechtse) meerderheid in het parlement om de wet ook inhoudelijk aan te passen - een "uitholling", volgens critici - is voorlopig van tafel. Tegen 2028 zal wel worden nagegaan of de wet moet worden geactualiseerd. Daarover zijn de EU-lidstaten en het Europees Parlement het eens geworden.
De verordening verbiedt de invoer in de EU en het verhandelen tussen EU-landen van een hele reeks producten die afkomstig zijn van gronden die ontbost werden. Lidstaten als Duitsland, internationale partners als Brazilië en de VS en de bedrijfswereld legden in oktober het voorstel op tafel om de toepassing van de wet met een jaar uit te stellen. Dit zou meer tijd moeten bieden aan bedrijven en handelaars die moeten bewijzen dat hun producten 'ontbossingsvrij' zijn. Over dit uitstel hebben de onderhandelaars dinsdagavond een akkoord bereikt.
Zodra ze van kracht is, zal de ontbossingswet de invoer verbieden van producten die afkomstig zijn van gronden die sinds begin 2021 ontbost werden. Het gaat onder meer om palmolie, rundvlees, hout, koffie, cacao, rubber, soja en aantal afgeleide producten, zoals chocolade, meubels, printpapier en een reeks palmoliederivaten. Ook in de landbouwsector, en met name in de veehouderij, heeft deze wetgeving gevolgen. Zo wordt soja bijvoorbeeld in veevoeder verwerkt. Importeurs zullen moeten bewijzen dat hun producten niet afkomstig zijn van ontboste gronden, en moeten met de nodige administratie de opspoorbaarheid van hun producten verzekeren.
Uitstelperiode
De ontbossingswet werd al in 2023 goedgekeurd en had op 30 december 2024 in werking moeten treden, maar de praktische uitwerking van die wet liet op zich wachten. Daarom stemde het Parlement in met uitstel. Als gevolg van dat uitstel krijgen grote handelaars twaalf maanden extra tijd, ze zullen pas vanaf 30 december 2025 aan de nieuwe wetgeving moeten voldoen. Kleine en micro-ondernemingen krijgen nog wat meer marge en moeten pas in regel zijn tegen 30 juni 2026.
Op aansturen van de EVP-fractie (Europese Volkspartij) wilde een rechtse meerderheid in het Europees Parlement de ontbossingsverordening ook zo aanpassen dat ze niet van toepassing zou zijn op EU-landen en niet-EU-landen waar er "geen risico" op ontbossing bestaat. Deze aanpassing werd niet goedgekeurd omdat zo'n ingreep volgens de lidstaten rechtsonzekerheid zou creëren.
Wel is het zo dat de Europese Commissie tegen 30 juni 2028 een analyse van de ontbossingswet zal maken en daarbij zal nagaan of er bijkomende maatregelen nodig zijn om "de administratieve lasten te verminderen", luidde de communicatie van het Parlement. Volgens de EVP betekent dit dat de nu onhaalbare clausule dan weer op tafel komt. "Vanaf 2028 zullen landen die aan duurzaam bosbeheer doen, en niet aan ontbossing, de mogelijkheid krijgen vrijgesteld te worden van onnodige bureaucratie", maakt de Duitse EVP'ster Christine Schneider (CDU) zich sterk.
"Geen afzwakking"
Bij de sociaaldemocratische fractie heerst opluchting dat het Parlement en de Raad een akkoord hebben kunnen vinden over de ontbossingswet. "Dit is de beste manier om bedrijven en handelspartners de tijd te geven om zich voor te bereiden, met de nodige steun en begeleiding van de Commissie. We rekenen erop dat de Commissie er nu alles aan doet om de historische ontbossingswetgeving over een jaar in praktijk om te zetten", zegt Kathleen Van Brempt (Vooruit).
Sara Matthieu (Groen) is tevreden dat de gevraagde aanpassingen aan voor gebieden “zonder risico” er niet zijn doorgekomen. “EVP is er niet in geslaagd om de wet af te zwakken", meldt ze. Ze vindt dat de EVP "chaos en rechtsonzekerheid voor onze bedrijven heeft gecreëerd om uiteindelijk onder druk haar eisen in te moeten trekken".
Het uitstel is pas definitief wanneer het politieke akkoord van dinsdagavond formeel wordt goedgekeurd door het Parlement en de Raad. In het Europees Parlement stemt de milieucommissie woensdag al, de stemming in de plenaire vergadering vindt plaats in de week van 16 december.
Bron: Belga, eigen berichtgeving
Beeld: Greenpeace
