Europa investeert fors in ontwikkeling van verbeterde peulvruchtenrassen

BELIS-project

Peulvruchten, zoals kikkererwten en soja, vormen een interessante bron van eiwitten en voedingsstoffen voor mens en dier. Bovendien bevorderen ze de bodemkwaliteit en ze voorzien via fixatie van stikstof uit de lucht in hun eigen bemestingsbehoefte, wat gunstig is voor klimaat en milieu. Toch zijn peulvruchten op Europese velden vooralsnog geen gangbare teelt. Voor landbouwers is de peulvruchtenteelt vaak nog te risicovol door onder meer een gebrek aan rassen die stabiele en hoge opbrengsten opleveren. In Europa is er dan ook nog maar weinig veredelingswerk in peulvruchten gebeurd om hun kwaliteit te verbeteren. Daarom investeert Europa zeven miljoen euro in de ontwikkeling van verbeterde peulvruchtenrassen.

Met het BELIS-project wil Europa de competitiviteit van de veredeling van peulvruchten verhogen door de methodologie en de structuur van de veredelingssector te optimaliseren. 34 partners uit 18 verschillende landen zullen de komende vijf jaar samenwerken om de bestaande programma’s voor rassenontwikkeling door zowel publieke als private veredelaars, zaadbedrijven en kennisinstellingen te optimaliseren. Zo wordt het systeem van rassenregistratie, -proeven en -voorlichting in de deelnemende landen geoptimaliseerd, zodat de verbeterde rassen en informatie sneller bij geïnteresseerde landbouwers en afnemers terechtkomt. Om dat doel te realiseren zullen de BELIS-projectpartners moderne technieken en praktische expertise met elkaar delen.

Concreet zullen de projectpartners zich op 14 verschillende peulvruchtsoorten, namelijk zeven voedergewassen (rode, witte en éénjarige klavers, luzerne, rolklaver, wikke en esparcette), en zeven zaadgewassen (erwten, veldbonen, sojabonen, witte lupinen, linzen, kikkererwten en droge bonen). Samen vertegenwoordigen deze gewassen de diversiteit van de peulvruchtensoorten die in Europa geteeld worden. “Dit belooft een grote stap vooruit te zijn voor de peulvruchtenteelt in Europa, want er valt nog veel winst te boeken in de kwaliteit van de rassen die we ter beschikking hebben”, vertelt Tim Vleugels, projectbegeleider en expert veredeling bij ILVO. ILVO is de enige Belgische partner van het project en focust zich specifiek op nieuwe technieken voor de ontwikkeling van eiwitrijke soja en rode klaver met verbeterde ziekteresistentie.

ILVO

Soja en rode klaver zijn twee gewassen waar ILVO al veel ervaring mee heeft opgebouwd in eerdere projecten. De twee gewassen blijven ook relevant voor de Vlaamse landbouw. Het onderzoekscentrum zal DNA-merkertechnologie gebruiken voor veredeling naar betere ziekteresistentie tegen o.a. klaverrot in rode klaver, en naar hogere opbrengst en eiwitgehalte in soja. ILVO deelt ook zijn ‘remote sensing technologie’ om opbrengsten in proefveldjes in te schatten met drie Europese veredelingsbedrijven die actief zijn in de veredeling van rode klaver.

“Het mooie aan dit project is dat maximaal wordt ingezet op kennisdeling. De private stolp gaat niet helemaal van de plantenveredeling af, maar ontwikkelaars van rassen voor nicheteelten zoals rolklaver of linzen zullen toch veel kunnen leren van de veredelaars die inzetten op grotere teelten zoals luzerne of erwt”, zo stelt Vleugels. Het project moet uiteindelijk een ‘proof of concept’ opleveren dat het haalbaar is om economisch duurzame veredelingsprogramma’s voor peulvruchten op te zetten binnen de bestaande economische realiteit en het wetgevend kader in Europa.