"Een buurderij kan de boerderij tot in de stad brengen"

Ilse Beirens, studente Agro- en biotechnologie optie Agro-industrie (voeding) van de Odisee hogeschool, voerde in de aanloop naar de opening van een buurderij in Sint-Niklaas een marktstudie uit waarin ze het aanbod van landbouwers en de wensen van de consumenten in het Waasland en Vlaanderen in kaart bracht. Ze verspreidde daarvoor een digitale enquête, die ingevuld werd door ruim 600 consumenten. In de enquête werd onder meer gepeild naar het aankoopgedrag voor voeding algemeen en de korte keten specifiek: welke producten zijn het meest gevraagd?, hoe ver wil de consument ervoor rijden?, en wat zijn de drempels voor aankoop via de korte keten?

“Uit de antwoorden blijkt dat consumenten in het Waasland en Vlaanderen wel degelijk geïnteresseerd zijn in hoeveproducten, omdat ze vers, smaak- en kwaliteitsvol zijn, de boer er een eerlijke prijs voor krijgt en het verhaal erachter hen interesseert”, legt Beirens uit. “Alleen zijn er nog een aantal knelpunten: (o.a.) gebrek aan tijd om de producten op te halen, gebrek aan kennis van verkooppunten, feit dat ze niet verkocht worden in de gewone supermarkt en feit dat het assortiment per verkooppunt beperkt is. Liefst willen consumenten immers maar 5 tot 10 km rijden om hun producten te verzamelen, en liefst doen ze aankopen in de supermarkt, buurtwinkel of op een plaats waar ze regelmatig komen.”

Nog in dezelfde studie werd ook het aanbod van hoeveproducten in het Waasland onderzocht, aan de hand van de online databanken Recht van bij de Boer en Lekker Oost-Vlaams. Dat aanbod blijkt vrij ruim te zijn. Zo zijn er 13 fruitbedrijven, 13 groentebedrijven, 12 bedrijven met aardappelen en een aantal vleesproducenten en zuivelverwerkers. Bovendien zijn vraag en aanbod redelijk goed in balans: de meest gevraagde producten zijn fruit, groenten en aardappelen en daarvan zijn er in het Waasland ook de meeste leveranciers. De prijs van aardappelen via de korte keten is daarenboven gemiddeld lager dan in de supermarkt en de prijzen van vlees, groenten, fruit en basiszuivel zijn ongeveer gelijk. De prijs van bereide zuivelproducten zoals ijs en kaas is iets hoger, vergelijkbaar met die van de speciaalzaak.

Tot slot blijkt uit het onderzoek dat consumenten vooral in contact komen met de korte keten via mond-aan-mond reclame. “Het belang daarvan mag dan ook niet onderschat worden”, besluit Beirens. Ze voerde haar onderzoek uit in samenwerking met het Steunpunt Hoeveproducten, dat nog in het Waasland betrokken is bij een Leaderproject rond introductie van hoeveproducten in de plaatselijke supermarkt, buurtwinkel, enzovoort.

“Veel consumenten zijn geïnteresseerd in producten recht van bij de boer. Alleen is de drempel om effectief naar de boerderij te gaan vaak groot, omwille van tijd, afstand, enzovoort. Initiatieven zoals buurderijen kunnen naast verkoop via courante winkels een oplossing bieden”, stelt Ann Detelder van het Steunpunt. “En een bijkomend voordeel van een buurderij is dat de consument net als op de boerderij zelf, de kans krijgt om een babbeltje te maken met de producent. In feite brengt een buurderij de boerderij tot in de stad”, besluit Detelder.

Dat er vraag is naar een initiatief zoals Boeren & Buren in het Waasland, zowel aan consumenten- als aan producentenzijde, wordt bevestigd door de grote opkomst tijdens de opening van de buurderij in Sint-Niklaas, waar de resultaten van het onderzoek werden voorgesteld. Buurderijverantwoordelijke Hilde Lambers zegt dat ze niet lang heeft moeten zoeken naar landbouwers die mee in het buurderijverhaal wilden stappen. Ook de locatie bood zich vrijwel spontaan aan, want Vormingplus Waas-en-Dender was net op zoek naar een geïnteresseerde om een buurderij te openen.

In Vlaanderen zijn momenteel bijna 30 buurderijen geopend. En het aantal stijgt voortdurend.

Meer info: www.boerenenburen.be