Coöperatief ondernemen in de praktijk: vijf vragen aan REO
Reeks CoöperatiesBij REO in Roeselare is coöperatief ondernemen geen loze slogan, maar dagelijkse realiteit. Met 750 actieve vennoten, een sterke inspraakstructuur en een duidelijke focus op duurzaamheid en innovatie, toont de veiling hoe samenwerking in de landbouwsector rendeert. Algemeen directeur Filip Vanaken legt uit hoe de coöperatie werkt, welke voordelen telers genieten en waar de toekomst ligt.
In 2025 heeft de VN het Internationale Jaar van de Coöperaties uitgeroepen. Dit jaar draait om het belang van coöperaties: organisaties waarbij leden samenkomen om gezamenlijke doelen te bereiken. Coöperaties komen in veel verschillende sectoren voor, zoals landbouw, energie en zorg, en helpen om dingen duurzamer, eerlijker en efficiënter te maken. In Vlaanderen spelen coöperaties een grote rol in het samenwerken tussen boeren, consumenten en andere partijen. In deze artikelenreeks kijken we naar hoe coöperaties werken, wat ze opleveren en welke uitdagingen ze tegenkomen in Vlaanderen.
1. Hoe is REO gestructureerd?
“REO is een coöperatieve vennootschap met ongeveer 750 actieve vennoten. Zij zijn zowel leverancier als mede-eigenaar”, vertelt Filip Vanaken, algemeen directeur van REO. “Elke vennoot beschikt over één stem, ongeacht zijn of haar economische bijdrage. Dat weerspiegelt het basisprincipe van gelijkwaardigheid binnen de coöperatie.”
De telers zijn verenigd in de algemene vergadering, die minimaal jaarlijks bijeenkomt. Daarin heeft elke vennoot stemrecht. Het bestuur telt zestien actieve telers-vennoten, verkozen voor een termijn van zes jaar. “Zij bepalen samen met de directie de strategische koers van de organisatie.”
Met 150 medewerkers en een jaarlijkse afzet van zo’n 200.000 ton verse producten – voornamelijk sla en tomaten uit serreteelt – combineert REO schaalgrootte met een persoonlijke aanpak. “Onze professionele werking betekent niet dat de teler naar de achtergrond verdwijnt. Integendeel, hij staat centraal in alles wat we doen.”
2. Hoe worden telers betrokken bij het beleid?
“De betrokkenheid van telers is ingebakken in onze werking”, zegt Vanaken. “Naast stemrecht in de algemene vergadering, werken ze mee via productgroepen en productstuurgroepen.” In die commissies, die per teeltgroep bestaan, overleggen telers over verpakking, sortering, prijsvorming en marktbehoeften.
Daarnaast organiseert REO regelmatig infomomenten en overlegavonden over investeringen, innovaties of marktstrategie. “We geloven sterk in transparantie: telers krijgen heldere info over prijzen, kostenstructuren en rendementen. Dat versterkt het wederzijds vertrouwen.”
Ook de jongere generatie wordt actief betrokken via JongREO, een groep jonge telers met een eigen bestuur. “Hun voorzitter heeft een zetel in de raad van bestuur, wat hun stem rechtstreeks impact geeft op het beleid en de strategische keuzes.”
3. Wat zijn de voordelen voor telers?
“Aansluiten bij REO betekent veel meer dan afzetzekerheid”, aldus Vanaken. “Telers krijgen toegang tot een breed klantenbestand, logistieke ondersteuning, kwaliteitscontrole en tijdige betalingen. Wij nemen hen heel wat administratieve en commerciële zorgen uit handen.”
De schaalgrootte van REO maakt investeringen in digitalisering, duurzaamheid en marketing mogelijk. “Voor een individuele teler zijn dat vaak te grote stappen. Samen kunnen we dat wel realiseren.”
Verder stimuleert REO samenwerking en kennisdeling tussen telers. “Via opleidingen, begeleiding en innovatieprojecten helpen we hen vooruit, ook richting korte keten of nichemarkten.”
Niet elk voor zich, maar in samenwerking. Daar ligt de kracht van REO
4. Hoe zorgt REO voor eerlijke prijzen?
“Onze telers ontvangen een correcte prijs, dankzij een lage en transparante kostenstructuur”, zegt Vanaken. “REO rekent een vaste commissie aan, zonder verborgen marges.”
De West-Vlaamse veiling hanteert meerdere verkoopsystemen: klokverkoop, bemiddeling en rechtstreekse contracten. “In elk model onderhandelen we in functie van de teler. Hun belang staat voorop.”
Daarnaast worden opbrengstinformatie en marktanalyses gedeeld, zodat telers hun strategie kunnen afstemmen op actuele trends en rendementen.
5. Wat is de toekomstvisie van de coöperatie?
“Wij willen ons verder ontwikkelen als draaischijf voor verse voeding in Noordwest-Europa”, aldus Vanaken. Dat betekent inzetten op duurzaamheid, digitalisering en klantgerichte dienstverlening.
Concrete stappen zijn onder meer de implementatie van een nieuw ERP-systeem, geavanceerd track-and-tracebeheer en transparante productinformatie. “Zo kunnen we consumenten, retailers en verwerkers beter informeren over herkomst en kwaliteit.”
Ook de diversificatie van verkoopkanalen blijft een speerpunt. “We investeren gericht om telers steeds toegang te bieden tot het juiste afzetkanaal en een optimale prijs.”
Toch blijft het coöperatieve fundament de kern. “Onze kracht ligt in samenwerking. Niet ieder voor zich, maar samen vooruit.”
Nieuwe voorzitter bij REO: Dirk Declercq volgt Rita Demaré op
Na twintig jaar voorzitterschap geeft Rita Demaré de fakkel door aan Dirk Declercq (52), teler uit Gits en al 32 jaar actief binnen REO. Hij teelt samen met zijn zoon Deano fijne krulandijvie en andere slasoorten.
Declercq zet zich al 18 jaar in als bestuurslid en wil als nieuwe voorzitter de strategische koers van REO verder uitrollen. “Onze visie focust op samenwerking, verduurzaming en professionalisering. Mijn ambitie is om REO én haar telers klaar te maken voor de toekomst”, aldus Declercq.
Hij onderstreept het belang van luisteren naar de leden en samenwerken met alle schakels in de keten. Hoewel hij nu voorzitter is, blijft Declercq betrokken bij zijn tuinbouwbedrijf. “Tuinbouwer zal ik altijd blijven”, voegt hij toe. “Dat helpt om voeling te houden met de praktijk.”
Beeld: REO
