Clarebout in Amerikaanse handen na historische frietdeal met JR Simplot
nieuwsDe Amerikaanse voedingsreus JR Simplot neemt de Belgische diepvriesfrietproducent Clarebout Potatoes volledig over. Daarmee verdwijnt één van de grootste Vlaamse familiebedrijven in buitenlandse handen, in een overname die zowel in Vlaanderen als internationaal als historisch kan worden bestempeld. Met Clarebout als Europese pijler heeft Simplot de kaarten in handen om wereldwijd marktleider te worden. “Voor aardappeltelers verandert er op korte en middellange termijn weinig", zegt Christophe Vermeulen, CEO van sectorfederatie Belgapom.
Vorige maand raakte bekend dat Clarebout verschillende pistes onderzocht om voet aan de grond te krijgen in de Verenigde Staten. Een samenwerking met de Amerikaanse topspeler JR Simplot werd daarbij genoemd als één van de opties. Afgelopen weekend werd uiteindelijk duidelijk dat het om een volledige overname van Clarebout gaat.
Historische miljardendeal
Clarebout houdt de lippen traditioneel stijf op elkaar als het over de interne keuken van de deal gaat. Zo werd geen overnamebedrag meegedeeld. Kranten als De Standaard en Het Nieuwsblad spreken van een prijskaartje van zo’n vier miljard euro, schulden inbegrepen.
De verkoop volgt op enkele topjaren voor de aardappelsector. Tegelijk heeft de sector een uitdagende periode voor de boeg. Een ideaal moment, moet Clarebout gedacht hebben, om zijn miljardenbusiness van de hand te doen. De verkoop behoort zonder twijfel tot de grootste industriële overnames ooit in Vlaanderen.
In één generatie naar de wereldtop
Clarebout Potatoes kende een opmerkelijk groeitraject. Oorspronkelijk richtte de familie Clarebout zich op het sorteren en verhandelen van verse aardappelen. In 1988 gooide zoon Jan het roer om en richtte hij zich op diepvriesverwerking. In Nieuwkerke, een dorp in de Westhoek, bouwde hij een oude textielfabriek om tot een frietfabriek. Enkele jaren later volgde een tweede site in het Waalse Waasten. Het succes van Clarebout zette zich stevig door met de opening van een nieuwe fabriek in Duinkerke vorig jaar. Recent raakte ook bekend dat er een vestiging in China in aanbouw is.
Eind 2022 sloeg Clarebout nog een grote slag met de overname van sectorgenoot Mydibel. En niet veel later stapte het via zijn investeringsvehikel Peruna ook in bij Pomuni, actief in de markt van verse aardappelen.
In nog geen vier decennia jaar bouwde “de godfather van de Belgische aardappelindustrie” zijn familiebedrijf uit tot een wereldspeler in de diepvriesaardappelproducten. In Europa is Clarebout de grootse en wereldwijd moet het enkel het Canadese McCain en het Amerikaanse Lamb Weston laten voorgaan. Er zijn geen recente omzetcijfers bekend, maar de krant De Tijd schat de omzet op 1,5 miljard euro omzet. Daarmee is of was Clarebout Potatoes één van de grootste privébedrijven van het land.
Wie is JR Simplot?
JR Simplot is wereldwijd een veel grotere speler dan Clarebout in de agrovoedingssector. Het Amerikaanse bedrijf telt naar schatting 13.000 werknemers en zou een omzet halen van 11 miljard dollar. De gigant focust zich daarbij niet alleen op aardappelproducten, maar is actief in diverse domeinen: van zaden en meststoffen tot veeteelt en de productie van verschillende voedingsproducten.
Toch vertonen de Amerikaanse en Belgische bedrijven ook gelijkenissen. Beiden zijn private familiebedrijven die vanuit het niets zijn begonnen en uitgroeiden tot wereldspelers in de voedingsindustrie. Die gedeelde achtergrond benoemt Jan Clarebout ook bij de aankondiging van de overname: “Simplot begon, net als Clarebout, vanaf nul en is erin geslaagd om te groeien terwijl het trouw bleef aan essentiële principes zoals respect voor mens en planeet.”
En hoewel JR Simplot vandaag een breed agro-industrieel concern is, liggen de wortels nog altijd in de aardappelsector. Oprichter John Richard Simplot koesterde een grote liefde voor de aardappel. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij de grootste producent van verse aardappelen in de Verenigde Staten. Hij wordt bovendien beschouwd als één van de pioniers in de sector: zo stond hij mee aan de basis van de ontwikkeling van diepvriesfrieten.
Voor het Amerikaanse bedrijf was Europa echter nog een blinde vlek op de kaart van de aardappelverwerking. Met Clarebout haalt het bedrijf in één klap de Europese nummer één in huis. Als de deal door de concurrentiewaakhond goedgekeurd wordt, zou JR Simplot de absolute wereldleider kunnen worden.
Groeivertraging
Aanvankelijk circuleerden nog geruchten dat het over een alliantie tussen JR Simplot en Clarebout ging, maar uiteindelijk verkoopt de Belgische frietproducent zijn bedrijf dus volledig. “We hadden op eigen krachten kunnen doorgaan, maar de economische realiteit van de wereld en rationeel inzicht hebben ons samengebracht. Het is een keuze voor de toekomst en een duurzame toekomst”, verklaart Jan Clarebout.
Die economische realiteit is er één van toenemende consolidatie in de agrovoedingssector en een markt van diepvriesaardappelproducten die steeds internationaler wordt. De hoogconjunctuur van de voorbije jaren heeft plaats gemaakt voor een groeivertraging, onder meer door toenemende concurrentie uit Azië.
De overname herschikt ook de machtsverhoudingen op onze markt, waarbij de andere West-Vlaamse friettopper Agristo nu als grootste onafhankelijke Vlaamse groep zal moeten opboksen tegen de veel grotere JR Simplot.
De telers hoeven zich geen zorgen te maken dat de productie hier zou wegvallen door de overname
Gevolgen voor aardappeltelers
“Op korte en middellange termijn zal er weinig veranderen voor aardappeltelers. De contracten zijn afgesloten en Clarebout blijft als bedrijf bestaan”, zegt Christophe Vermeulen, CEO van de sectorfederatie van de aardappelhandel en -verwerking Belgapom. Hij wijst erop dat in de officiële communicatie werd benadrukt dat de overname het behoud, en zelfs een versterking van de Clarebout-productie op Europese bodem tot doel heeft.
“Simplot heeft nog geen enkele activiteit in Europa en beschouwt Clarebout als zijn Europese poot in de regio met de beste knowhow, beste telers en beste aardappelen. Er is dus geen reden om aan te nemen dat het bedrijf Clarebout zou willen ontmantelen”, aldus Vermeulen.
Hij verwacht ook geen verhuis van de productie naar andere Europese regio’s waar de regelgeving rond het telen soepeler zou zijn. “Het is economisch altijd het interessantst om aardappelen zo dicht mogelijk bij de fabriek te telen. En die fabrieken liggen in België en Noord-Frankrijk. De telers hoeven zich dus geen zorgen te maken dat de productie hier zou wegvallen door de overname.”
Verder benadrukt hij dat hij geen glazen bol heeft, maar verwacht dat Clarebout later samen met Simplot nog bijkomende toelichting zal geven. Deze mikken erop om de overname tegen het einde van het jaar af te ronden.
Bron: De Tijd / Eigen berichtgeving
