Wetenschap Uitgedokterd: Soja “made in Belgium”?

Soja is een subtropisch gewas dat in landen zoals Brazilië wordt geteeld. Veel van die soja wordt geïmporteerd naar België, zodat we het hier kunnen gebruiken. Voor het telen van soja worden vaak grote stukken van het tropisch regenwoud gekapt en worden overmatig veel pesticiden gebruikt. Dat zorgt ervoor dat de sojaboon een grote ecologische voetafdruk krijgt. Soja van eigen bodem zou daar iets aan kunnen doen. 

Dat soja een belangrijk product is, staat buiten kijf. Het wordt vaak gebruikt in veevoeder, maar is ook heel gezond voor de mens. Het zit boordevol voedingsstoffen en bevat maar liefst 45 procent plantaardig eiwit. Dat is het hoogste gehalte van alle peulvruchten. 

In België importeren we elk jaar meer dan 700.000 ton soja. Om van deze import af te geraken, hebben we Belgische rassen nodig die goed gedijen in ons kort groeiseizoen. Zo bestaan er ondertussen al enkele.

Lokale bacteriën

Om goed te kunnen groeien hebben sojabonen rhizobia nodig. Dat zijn lokale bacteriën. Die rhizobia vormen kleine knobbeltjes op de plantwortels, die stikstof opnemen uit de lucht en die opnieuw afgeven aan de plant. De plant gebruikt die stikstof om kwaliteitsvolle sojabonen te vormen. 

Momenteel wordt er vaak gebruikgemaakt van buitenlandse rhizobia. Maar deze werken niet altijd even goed in onze koude bodems. Lokale rhizobia zouden een oplossing kunnen zijn. 

Margo Vermeersch, junior onderzoeker bij ILVO, testte het uit. Dat deed ze met behulp van duizend Vlaamse burgerwetenschappers. Ze liet deelnemers allemaal één vierkante meter soja zaaien in hun tuin. De sojaplanten namen verschillende rhizobia op uit de bodem. Na onderzoek bleek dat de Belgische rhizobia het even goed of misschien zelfs beter deden dan de buitenlandse rhizobia. 

Nu moet er enkel nog een oplossing gevonden worden om die rhizobia tot bij de landbouwer te krijgen. We moeten dus nog even geduld hebben, maar Belgische soja is wel degelijk op komst.