Vlaanderen neemt optie op alle mogelijke uitzonderingen in Natuurherstelwet

Sinds vorig jaar is de Europese Natuurherstelverordening van kracht. Deze omvangrijke verordening moet ervoor zorgen dat de EU binnen vijf jaar 20 procent van haar gedegradeerde ecosystemen in land- en zeegebied in herstel heeft. Tegen 2050 wil de EU uiteindelijk herstelmaatregelen getroffen hebben voor alle gedegradeerde ecosystemen.

Om dit doel te bereiken verplicht de EU de lidstaten om tal van maatregelen te nemen om natuur en biodiversiteit, zowel binnen als buiten beschermde natuurgebieden, te herstellen. De aanpak zal verder reiken dan we momenteel gewoon zijn, al werden er enkele mogelijkheden opengelaten om flexibeler om te gaan met sommige opgelegde streefdoelen en verplichtingen.

Voor welbepaalde gevallen buiten de Natura 2000-gebieden kan men bijvoorbeeld een uitzondering vragen om een habitat of soort niet voortdurend te hoeven verbeteren of om een verslechtering toe te staan. Deze mogelijkheid is er enkel wanneer er aangetoond kan worden dat er geen alternatief is om verslechtering tegen te gaan. Ook mag de lokale uitzondering geen hypotheek stellen op de realisatie van de doelen in de grotere biografische regio en moet er een compensatieregeling uitgewerkt worden.

Tegen 19 februari moeten de lidstaten een mededeling sturen of ze de optie willen benutten om van deze uitzonderingen gebruik te maken. De manier waarop deze uitzonderingen uitgewerkt zal worden, hoeft pas verduidelijkt te worden in de Nationale Natuurherstelplannen, waarvan de opmaak minstens nog een jaar zal duren.

All-in

De formele melding vanuit België om deze optie maximaal te benutten zou ondertussen al klaarstaan om op tijd verzonden te worden. Dat liet het Agentschap voor Natuur en Bos weten tijdens een hoorzitting in de parlementaire commissie voor Leefmilieu, Natuur en Ruimtelijke Ordening. De beslissing werd getroffen door de drie gewesten. Op Vlaams niveau werd dit door minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns (cd&v) gedaan. “We willen in aanmerking komen voor alle afwijkingen die mogelijk zijn binnen de verordening”, geeft hij mee. “De herstelplannen die we opmaken zullen op maat zijn van de Vlaamse context.”

De motivatie om de uitzondering te benutten werd ook in het Vlaams regeerakkoord opgenomen en ondertussen ook aanvaard door vier adviesraden. “Benut de uitzonderingsmogelijkheden, maar onderbouw ze wetenschappelijk goed en heb respect voor de einddoelstellingen”, klinkt de aanbeveling bij zowel de SERV, SALV, Minaraad en SARO.