Vlaamse regering zit in het zadel na eedaflegging en Septemberverklaring

Met 111 dagen was het de langste Vlaamse formatie die we ooit al gezien hebben. Toch toonde minister-president Diependaele zich zeer tevreden over het afgesloten akkoord. “Ik zag de voorbije maanden rond de onderhandelingstafel politici met een duidelijk toekomstbeeld voor Vlaanderen. Mensen die het beste voor hebben met onze gemeenschap en het potentieel van iedereen in Vlaanderen verder willen ontplooien”, zo klonken de eerste woorden van zijn verklaring in het Vlaams parlement. Waarop hij vervolgens elke onderhandelaar bedankte. “We hebben een sterk regeerakkoord gesloten vol ambitie dat antwoorden biedt op de uitdagingen van vandaag.”

Landbouw in Septemberverklaring

Diependaele was meer dan tien minuten ver in zijn speech vooraleer het over landbouw ging. “En van water komen we bij grond. Daar is veel om te doen geweest. Landbouwgrond blijft in de eerste plaats voorbehouden voor onze boeren. Tegelijk blijven we inzetten op de realisatie van natuur en bos. De 10.000 hectare bos laten we niet los. We zoeken in het beleid naar verbinding tussen landbouw en natuur en we overstijgen de polarisatie”, zo klonk het nog. De minister-president voegde er ook aan toe dat de regering het ondernemerschap van land- en tuinbouwers wil versterken als strategische sector in Vlaanderen.

Over dat ondernemerschap zei hij ook dat een overvloed aan regels de moed in de schoenen doet zakken van onze ondernemers. “Wij willen partners zijn van onze ondernemers. Ons hele weefsel van landbouwers tot de ruimtevaartindustrie: het is cruciaal dat we hen ondersteunen om in Vlaanderen actief te blijven en uit te breiden”, zo klonk het. Diependaele zal als minister-president ook het voortouw nemen voor administratieve vereenvoudiging binnen de hele Vlaamse overheid.

Vergunningenbeleid tegen het licht

Hij benadrukte ook dat bedrijven de vrijheid moet gegeven worden om te ondernemen binnen een rechtszeker juridisch kader. “Het vergunningenbeleid wordt tegen het licht gehouden. Wij willen komen tot snelle en rechtszekere procedures en we stellen paal en perk aan de lawine van bezwaarmogelijkheden tegen bestaande activiteiten. Het algemeen belang moet opnieuw voorrang krijgen.” Volgens Diependaele heeft de overheid ook boter op het hoofd. “We leveren geen tegenstrijdige adviezen meer af. Zo moet een landbouwer met een gerust hart kunnen investeren en een industriële speler moet zeker zijn dat er ook in de toekomst nog plaats is voor uitbreiding.”

Als het over klimaat gaat, liet de nieuwe minister-president weten dat er een inspanning zal gedaan worden om de internationale afspraken over klimaat te halen. “Maar we benadrukken ook dat er rekening moet worden gehouden met de Vlaamse context. Wij zijn een dichtbevolkte regio en een logistieke draaischijf. We willen ambitieuze klimaatmaatregelen, maar die mogen niet onbezonnen zijn. Bij elke beslissing moeten de kosten en de baten tegen elkaar afgewogen worden.” Tegelijk wil Vlaanderen zich ook beter wapenen tegen de klimaatverandering. “Daarbij is water één van de grootste bezorgdheden. We maken middelen vrij voor de Blue Deal en we dragen zorg voor onze waterlopen en geven ze meer ruimte”, stelde Diependaele nog.

Discussie over begrotingstabellen

Uiteraard waren er nog tal van andere thema’s die aan bod kwamen, maar die zijn voor landbouw niet echt relevant. Na afloop van de Septemberverklaring kwam het evenwel niet tot een debat over de inhoud, wel begrepen de oppositiepartijen niet waarom er nog geen begrotingstabellen zijn vrijgegeven. “De pers weet blijkbaar wel waar de budgetten naartoe gaan, maar wij worden hier in het parlement in het ongewisse gelaten”, fulmineerde Jos D’Haese van PVDA. Ook de andere partijen waren misnoegd dat er bij het regeerakkoord geen budgettaire verduidelijking werd gegeven, maar dat was volgens N-VA volkomen normaal en werd ook bevestigd door parlementsvoorzitter Liesbeth Homans. De tabellen zouden maandagavond nog vrijgegeven worden zodat die tijdens de volgende plenaire zitting, op woensdag, kunnen besproken worden.

(Lees verder onder de video)

Groen: “Natuur en klimaat zijn grote verliezers”

Hoewel er in het parlement zelf geen discussie plaatsvond over de inhoud, gaf de oppositie tijdens het weekend al reactie op het regeerakkoord. De meest forse kritiek op landbouw- en omgevingsthema’s komt er van Groen. “Natuur en klimaat zijn de grote verliezers van de nieuwe Vlaamse regering. De koehandel tussen N-VA, Vooruit en cd&v laat diepe sporen na”, zegt Groen-fractieleider in het Vlaams parlement Mieke Schauvliege. “We dreigen vijf cruciale jaren tijd te verliezen in de strijd tegen de klimaatcrisis”, klinkt het.

Volgens Schauvliege doet deze Vlaamse regering niets om het dramatische klimaatbeleid van de voorbije jaren te verbeteren. Ze wijst daarbij op verschillende pijnpunten. “De Vlaamse regering is nu al een klimaattreuzelaar. De klimaatafspraken zijn voor hen een vodje papier, want de Europese verplichte reductie van 47 procent haalde zelfs het akkoord niet.”

Daarnaast moet Groen vaststellen dat nieuwe natuur wordt geblokkeerd. “Al 25 jaar belooft de regering meer natuur in Vlaanderen, maar dat blokkeren cd&v en Boerenbond. Nog steeds ontbreekt 27.200 hectare”, luidt het. Volgens de partij worden de doelstellingen van de natuurherstelwet niet gerespecteerd en ontbreken ook maatregelen om Vlaanderen te beschermen tegen wateroverlast en droogte. “Ook propere rivieren zijn geen prioriteit. De regering stelt actie tegen mestvervuiling uit tot 2026. N-VA, cd&v en Vooruit wachten liever op boetes van Europa in plaats van te zorgen voor schone rivieren”, meent Schauvliege.

Vlaams Belang: “Weinig perspectief voor landbouwers”

Ook Vlaams Belang noemt het regeerakkoord het resultaat van een koehandel tussen de drie regeringspartijen. “Een bezielend project dat Vlaanderen nodig heeft, ontbreekt totaal”, stelt de partij. Er is ook felle kritiek voor N-VA “dat als een secretaris braaf heeft genoteerd wat Rousseau (voorzitter van Vooruit) en Mahdi (voorzitter van cd&v) dicteerden. Veel in dit regeerakkoord zou zelfs de Groenen kunnen tevreden stellen”, is te horen bij Gerolf Annemans.

Als het over landbouw gaat, is de commentaar kort. “Het landbouwluik in het regeerakkoord is wazig, herkauwt wat reeds eerder gezegd werd over stikstof en biedt weinig echt perspectief en rechtszekerheid”, aldus Stefaan Sintobin op X. Hij zegt uit te kijken naar de beleidsnota van minister Jo Brouns (cd&v) die de komende legislatuur de portefeuille van Landbouw combineert met die van Omgeving.

PVDA: “Vage beloftes en gebrek aan urgentie”

Bij Open Vld en PVDA is er eveneens kritiek op het regeerakkoord, maar zij gaan daarbij niet dieper in op thema’s die voor de landbouwsector relevant zijn. PVDA spreekt van een regeerakkoord “vol vage beloftes zonder uit de doeken te doen waar er bespaard zal worden”. Bovendien mist het “urgentie om de problemen in Vlaanderen aan te pakken”.

Open Vld: “Weinig ambitie en veel bemoeienis”

Volgens Open Vld bevat het regeerakkoord dan weer “weinig ambitie”, maar wel “veel bemoeienis”. “Er is ook geen concreet engagement om de verstikkende regellast in Vlaanderen te verminderen. Er zal gescreend, geëvalueerd en nagedacht worden om er later dan nog eens over na te denken. Wanneer het wel concreet wordt, is het meestal dat men de regels gaat aanscherpen”, zegt voorzitter Eva De Bleeker.