Uitblijven GLB: “Vlaanderen verantwoordelijk bij schending van rechten van boeren”
De Vlaamse regering moet haar landbouwplannen uitvoeren zoals ze werden goedgekeurd door de Europese Commissie en dat vanaf 1 januari 2023. Dat benadrukt een woordvoerder van de Europese Commissie donderdag. In kringen rond het dagelijks bestuur van de EU valt wel te horen dat het "ernstige zorgen" baart dat Vlaanderen die plannen nog niet heeft goedgekeurd. Indien daardoor de rechten van de boeren worden geschonden, kan de Vlaamse regering op haar verantwoordelijkheid worden gewezen.
Het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) schetst de krijtlijnen voor de Vlaamse landbouw van 2023 tot 2027 en is gekoppeld aan 1,38 miljard euro Europese subsidies, aangevuld met een nationale financiering van 272 miljoen euro, waarvan 550 miljoen euro rechtstreekse inkomenssteun. Nadat de Europese Commissie kritiek had op een eerste voorstel, kreeg minister van Landbouw Jo Brouns op 5 december 2022 Europees groen licht voor wat hij "het groenste GLB ooit" noemt.
Maar ondertussen is er binnen de Vlaamse regering nog geen akkoord over het plan en staat de uitbetaling van de eerste schijf van 300 miljoen euro 'on hold' na een negatief advies van het Agentschap Natuur en Bos (ANB). Volgens ANB is het onderzoek naar de milieu-impact van het landbouwbeleid op beschermde natuur "onvoldoende kwaliteitsvol". Minister Brouns liet daar eerder al zijn ongenoegen blijken, omdat de administratie de lat hoger zou leggen dan Europa. Bovendien gaf ANB eerder een positief advies over eerste plan dat veel minder ver ging op vlak van milieueisen.
Gaan we dan toch naar koppeling van GLB en stikstofdossier?
6 februari 2023Cd&v ziet in het negatieve advies dan ook de hand van Vlaams omgevingsminister Zuhal Demir (N-VA) die bevoegd is voor ANB, om op die manier druk op de christendemocraten te zetten in de stikstofonderhandelingen. Iets wat door haar kabinet wordt tegengesproken, maar N-VA-parlementslid Wilfried Vandaele gaf woensdag in de plenaire zitting van het Vlaams parlement wel toe dat beide dossiers voor N-VA wel aan elkaar gelinkt zijn.
De Europese Commissie geeft geen commentaar over de procedures die Vlaanderen hanteert om het GLB goed te keuren, maar een woordvoerder wijst er wel op dat de Commissie groen licht heeft gegeven voor het plan dat Vlaanderen had ingediend en dat Vlaanderen dus ook dát plan moet toepassen. Dat moet dus ook gebeuren vanaf 1 januari van dit jaar. Indien door het uitblijven van een akkoord de rechten van de boeren worden geschonden, dan kan de regering daar potentieel op worden aangesproken, stipt een functionaris wel aan.
Er wel op gewezen dat de informatie in de bijlagen van het Vlaamse strategische plan, zoals de informatie in de samenvatting van de strategische milieu-impactanalyse, niet onder de Europese goedkeuring vallen.
De Europese functionaris stipt aan dat de Vlaamse overheid het financiële risico moet dragen indien ze er niet in slaagt het GLB uit te voeren en niet op tijd het betalingsverzoek indient bij de Europese Commissie. Diezelfde Commissie heeft in een brief van landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski aan de Vlaamse autoriteiten overigens al haar "ernstige bezorgdheid" geuit over deze "ongeziene situatie", die "landbouwers in Vlaanderen in onzekerheid brengt over de vraag of en wanneer en onder welke voorwaarden zij de voorziene steun zullen kunnen aanvragen en rechtstreekse betalingen en andere steun van de Unie kunnen ontvangen".
De Commissie gaat er ook van uit dat betrokken autoriteiten tijdens het goedkeuringsproces een constructieve dialoog hebben gevoerd met de verschillende stakeholders in eigen land of regio. Van de steun waar Vlaanderen op kan rekenen, zal meer dan 445 miljoen euro gaan naar het halen van milieu- en klimaatdoelen.
Bron: Belga
