Boerenbond aan De Wever en Von der Leyen: "Landbouw is ook veiligheid"
nieuwsZowel de EU als België erkennen het strategisch belang van landbouw. Maar dat geldt vandaag evenzeer voor defensie en een veerkrachtige economie. Landbouworganisatie Boerenbond maakt zich zorgen dat het budget voor de sector niet overeind zal blijven in de nieuwe EU-begroting. Een bezorgdheid die de organisatie uitte in een brief aan premier Bart De Wever en EU-commissaris Ursula von der Leyen: “De Europese landbouwsector is de hoeksteen die de hele veiligheidsarchitectuur van de EU ondersteunt. Kom beloftes na en maak van landbouw daadwerkelijk een fundamentele pijler van Europa’s toekomst."
Deze zomer zal de Europese Commissie een voorstel doen voor de volgende langetermijnbegroting van de Unie. In dit meerjarig financieel kader (MFK) worden de budgetten begroot van alle programma's en initiatieven binnen de EU, en wordt duidelijk welke beleidsdomeinen politieke prioriteiten krijgt in de periode 2028-2034.
De Commissie maakte al duidelijk dat ze in de huidige legislatuur (2024-2029) het economische concurrentievermogen wil verhogen, maar ook meer zal moeten investeren in defensie. Tegelijkertijd werd ook het belang van de landbouwsector in meerdere politieke richtsnoeren benadrukt. Maar het budget is krap en keuzes zullen onvermijdelijk moeten volgen.
Grote zorgen
De Commissie speelt ook met het idee om in de volgende MFK enkele herstructureringen door te voeren. Zo zou het budget van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) samen met zo’n 530 andere programma’s ondergebracht worden in één nationale geldpot. Het GLB steunt op twee pijlers, het EU-garantiefonds (ELGF) met daarin onder meer de directe inkomenssteun voor landbouwers en het Europees plattelandsfonds (ELFPO) met financiering voor plattelandsontwikkeling.
Door deze herstructurering krijgen lidstaten meer ruimte om zelf te bepalen hoe ze het geld verdelen. Daardoor moet landbouwfinanciering op nationaal niveau concurreren met andere prioriteiten. Dit kan ertoe leiden dat de landbouwsteun sterk uiteenloopt van land tot land. “We maken ons grote zorgen over deze herschikking”, aldus Boerenbond. “Een dergelijke fundamentele verschuiving zal het functioneren van het GLB, en daarbij het concurrentievermogen en de voedselsoevereiniteit van Europa, ondermijnen.”
Boerenbond deelde zijn zorgen met onder meer premier Bart De Wever (N-VA). Want zodra het voorstel van de Commissie op tafel ligt, starten de onderhandelingen tussen de lidstaten in de Raad. “Twee elementen zijn belangrijk: het budget moet overeind blijven en zelfs versterkt worden en een eerlijk speelveld moet behouden blijven”, duidt Boerenbond de premier in de brief. “Ook dringen we erop aan om in het MFK een automatisch mechanisme op te nemen dat de financiële toewijzingen in realtime aanpast op basis van de werkelijke inflatiecijfers, in plaats van de verwachte inflatie.”
De landbouwgemeenschap heeft een grote rol in het waarborgen van veiligheid en paraatheid in deze onzekere tijden
Investeren in veerkracht en veiligheid van Europa
Boerenbond wijst erop dat een sterke en veerkrachtige landbouwsector momenteel niet alleen strategisch, maar ook onmisbaar is. “Een verzwakking van het GLB ondermijnt verdere verduurzaming en economische weerbaarheid van de sector, tast de leefbaarheid van het platteland aan, en zet de voedselvoorziening in de EU onder druk.”
De behoefte aan een versterkte, specifieke GLB-begroting is volgens Boerenbond ook niet alleen een kwestie van financiële steun. “Het is een strategische investering in de toekomstige veerkracht en veiligheid van Europa”, klinkt het. “Zoals voorzitter von der Leyen onlangs onderstreepte: we bevinden ons in een tijdperk van herbewapening waarin de EU veel meer verantwoordelijkheid moet nemen voor haar eigen veiligheid. De landbouwgemeenschap heeft een grote rol te spelen in het waarborgen van veiligheid en paraatheid in deze onzekere tijden, maar dan verwachten we dat deze rol ook door de federale regering als cruciaal wordt aanzien en als dusdanig wordt ondersteund.”
Brief naar Von der Leyen
De bezorgdheden werden door Boerenbond ook op de agenda geplaatst binnen de Europese landbouworganisatie Copa-Cogeca. Vanuit Copa-Cogeca vertrok een gelijkaardige boodschap per brief naar de EU-commissaris Ursula von der Leyen (EVP). “De Europese landbouwsector is de hoeksteen die de hele veiligheidsarchitectuur van de EU ondersteunt”, luidt het in die brief. “Copa-Cogeca en haar leden zijn standvastig in het streven naar voedselzekerheid, duurzaamheid en economische en sociale stabiliteit voor 450 miljoen Europese burgers en daarbuiten. Maar daarvoor zijn boeren broodnodig.”
“Trouw aan de geest van de grondleggers van de EU, pleiten wij vandaag voor het behoud van de eenheid en kracht die onze landbouwgemeenschappen binden, en daarmee ook de hele EU”, sluit Copa-Cogeca af. “Maar om te kunnen bloeien, hebben onze gemeenschappen meer nodig dan beloften. Wij vragen om stabiliteit, voorspelbaarheid, vertrouwen en juridische zekerheid. Nu de Commissie zich voorbereidt op het volgende MFK, roepen wij op om landbouw daadwerkelijk tot een fundamentele pijler van Europa’s toekomst te maken – door woorden om te zetten in concrete daden.”
Beeld: EU
