Twee gehuchten in Beveren moeten wijken voor haven

Twee gehuchten in Beveren, Ouden Doel en Rapenburg, met in totaal 57 inwoners moeten binnen de zeven jaar wijken voor de uitbreiding van de Antwerpse haven, zo beslist de Vlaamse regering. Er komt een sociaal begeleidingsplan dat ook maatregelen voorziet voor de landbouwers die getroffen worden door de havenuitbreiding en de bijhorende natuurcompensatie.

De Vlaamse regering heeft het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) voor het havengebied van Antwerpen voorlopig vastgelegd. Dat plan moet de Antwerpse haven - "de motor van de economie in Vlaanderen", dixit minister-president Kris Peeters - de kans bieden om verder te groeien.

De plannen voorzien onder meer dat er in het noordelijke havengebied op Linkeroever zo'n 1.000 hectare 'ontwikkelingszone' komt. Daar kan naast het Deurganckdok nog een tweede getijdendok (het Saeftinghedok) aangelegd worden. Ook de verlenging van het Verrebroekdok wordt bevestigd, net als de aanleg van een tweede zeesluis aan het Deurganckdok.

Maar al die geplande ingrepen moeten gecompenseerd worden. Naast de eerdere beslissing rond Doel, betekent dat concreet dat de inwoners in de gehuchten Ouden Doel en Rapenburg de komende vijf tot zeven jaar zullen moeten verhuizen. Omdat de gehuchten in overstromingsgebied komen te liggen, kan de veiligheid van de inwoners niet langer gegarandeerd worden. De eventuele kosten voor het beveiligen van de gehuchten, bijvoorbeeld via dijken, zouden te hoog oplopen.

Samen met de ruimtelijke plannen voorziet de Vlaamse regering ook een sociaal begeleidingsplan voor landbouwers (zowel eigenaars als pachters), bewoners, zelfstandigen en ondernemingen. Voor landbouwers bestaat dat bijvoorbeeld uit de mogelijkheid om elders evenwaardige gronden te kopen via een grondenbank of uit een vergoeding voor omschakeling van teelt of bedrijfsverplaatsing en begeleiding door een bemiddelaar.

De bewoners zouden volgens de Vlaamse regering kunnen uitwijken naar Prosperdorp. Volgens minister Muyters zou de helft van de bewoners geïnteresseerd zijn in zo'n verhuis. "Ik begrijp dat mensen willen blijven wonen waar ze nu wonen. Maar dit is een beslissing waar we hebben durven kiezen voor het groter belang van de haven voor de Vlaamse economie. Hier primeert het maatschappelijk belang boven het individueel belang", aldus Muyters.

Grote delen van het Antwerpse havengebied behoren tot Europees beschermde natuurwaarden. Verdere havenontwikkeling is voor Europa enkel mogelijk als de impact op natuur gemilderd en gecompenseerd wordt. Door de natuurgebieden te concentreren in aaneengesloten gehelen, mikt de Vlaamse regering op natuur die robuuster is en waarvoor minder oppervlakte nodig is dan wanneer de natuurgebieden versnipperd liggen.

De lokale politici van Beveren, zoals CD&V-burgemeester Marc Van de Vijver en N-VA-boegbeeld Bruno Stevenheydens, hadden zich tegen de plannen van de Vlaamse regering gekant. Zij herhaalden die kritiek vrijdag ook in De Tijd. Minister-president Peeters is zich bewust van die lokale tegenstand. "Dit was een moeilijke maar belangrijke afweging. Maar het is belangrijk dat de spanning die op het dossier zat, kan verdwijnen", aldus Peeters.

Minister Muyters wijst er nog op dat de plannen nog maar in de ontwerpfase zitten. In juni en juli komt er een openbaar onderzoek waarbij iedereen de kans krijgt opmerkingen of bezwaren te uiten. Het plan komt op de website van ruimtelijke ordening en zal in de lokale gemeentehuizen te raadplegen zijn. Er komen ook infomarkten en brochures.