Trump-regering trekt ten oorlog tegen kleurstoffen en suiker: “Zo verslavend als crack”
nieuwsDe nieuwe Amerikaanse minister van Volksgezondheid Robert F. Kennedy kondigt een verbod aan op acht synthetische kleurstoffen in voedsel. Het gaat om kleurstoffen op basis van petroleum. In Europa werkt men veeleer met natuurlijke kleurstoffen. Een aantal van de stoffen die in het Amerikaanse voorstel op tafel liggen, zijn bij ons reeds verboden.
‘MAHA’ is de nieuwe slagzin van de Amerikaanse minister van Volksgezondheid: “Make America Healthy Again”. Voor de mogelijks kankerverwekkende stof Citrus Red 2 en de kleurstof Orange B – vooral gebruikt in worsten en hotdogs – wil het Amerikaanse voedselagentschap FDA binnen de komende maanden een verbod bewerkstelligen. Voor zes andere kleurstoffen wil de VS samenwerken met de industrie om het gebruik te reduceren, voor eind 2026. Een oplijsting.
Verbod
Citrus Red No. 2 (geen E-nummer)
Orange B (geen E-nummer)
Uitfasering
FD&C Red No. 40 (E129 allurarood AC)
FD&C Yellow No. 5 (E102 tartrazine)
FD&C Yellow No. 6 (E110 zonnegeel FCF/oranjegeel S)
FD&C Blue No. 1 (E133 briljantblauw FCF)
FD&C Blue No. 2 (E132 indigotine, indigokarmijn)
FD&C Green No. 3 (geen E-nummer)
In Europa gebruikt men geen FD&C-namen maar E-nummers. De stoffen die geen E-nummer kennen, zijn in Europa reeds verboden.
De Amerikaanse minister van Volksgezondheid Robert F. Kennedy, vooral gekend onder zijn bijnaam RFK, vindt het hoog tijd om zulke additieven te bannen uit het Amerikaanse voedselpatroon. "Deze giftige stoffen bieden geen enkel voedingsvoordeel en vormen reële, meetbare gevaren voor de gezondheid en ontwikkeling van onze kinderen”, zegt hij in een persbericht. “Dat tijdperk loopt ten einde. We herstellen de gouden standaard voor wetenschap, passen gezond verstand toe en herwinnen het vertrouwen van de consument. En dat doen we door samen te werken met de industrie om deze giftige kleurstoffen uit het voedsel te halen dat onze gezinnen elke dag eten."
Zijn alle ultrabewerkte voedingsmiddelen echt slecht voor je?
27 januari 2025Niet verboden in Europa, wel een waarschuwing
De kleurstoffen waarvan sprake bevinden zich onder meer in snoep als M&M’s en skittles, of frisdrank zoals Gatorade en Kool-Aid. Maar niet in de Europese variant van deze producten. Hoewel de Europese Unie een aantal van deze kleurstoffen wel toelaat, zijn producenten verplicht om een label mee te geven op de verpakking. Een pakje M&M’s met het opschrift 'Kan de activiteit of oplettendheid van kinderen nadelig beïnvloeden' zal weinig ouders kunnen bekoren. Wanneer men kleurstof verwerkt in Europese producten, verkiest men in veel gevallen een natuurlijke variant. Minder felle kleuren, maar wel gezonder.
In een interview met VRT NWS stelt Sarah De Saeger, professor en voedingsexpert aan de Faculteit Farmaceutische Wetenschappen van de Universiteit Gent, dat veel van de geviseerde stoffen aanwezig zijn in producten die “sowieso al geen gezonde voeding” zijn.
Dat de Amerikaanse gezondheidsminister voor zes van de acht kleurstoffen het initiatief bij de bedrijven zelf legt, is volgens De Saeger geen onverstandige manier van aanpak. “Ook in Europa kan je niet zeggen: we vragen onze industrie om van vandaag op morgen te stoppen. Producenten zullen elk op hun eigen manier op zoek moeten naar wat de beste manier is om hun kleurstof te vervangen.”
In zijn persconferentie op dinsdag trok RFK ook van leer tegen de grote hoeveelheden toegevoegde suikers die vele voedingswaren bevatten. De minister noemt suiker “zo verslavend als crack”, al geeft hij wel mee dat het niet realistisch om suiker uit alle voeding te bannen. “Maar over alle zaken die we niet wettelijk kunnen verbieden, willen we wel de Amerikanen informeren. We zullen samenwerken met het Congres en het Witte Huis om producten van degelijke labels te voorzien, zodat moeders in de supermarkt weten wat goed is voor hun kinderen, en wat niet.”
Hoe zit het in België?
De additievenwetgeving is volledig Europees geharmoniseerd. Wat geldt in België of Vlaanderen, geldt dus overal in de EU. De Europese wetgeving geldt ook voor producten ingevoerd in de EU uit de VS. Kleurstoffen die toegelaten zijn in de VS maar niet in de EU, mogen niet aanwezig zijn in levensmiddelen die ingevoerd worden in de EU. FAVV is verantwoordelijk voor het toezicht. De FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu is betrokken bij de Europese keuzes van toelatingen en beperkingen. De Vlaamse overheid is enkel betrokken bij de Europese discussies over kleurstoffen in biologisch geproduceerde levensmiddelen. De betrokken kleurstoffen zijn niet toegelaten in biologische productie.
De additieven die Europees zijn toegelaten, krijgen daarom nog geen vrij spel. "De EU heeft gebruiksvoorwaarden voor de kleurstoffen E102 tartrazine, E110 zonnegeel FCF, E129 allurarood AC, E133 briljantblauw FCF en E132 indigotine, indigokarmijn, die bepalen in welke voedselgroepen de kleurstof gebruikt mag worden met welk maximumgehalte", zegt Annelies Wynant van de FOD Volksgezondheid.
Zijn alle ultrabewerkte voedingsmiddelen echt slecht voor je?
27 januari 2025Dat de E-nummers bij velen wel bekend zijn, komt omdat deze middelen ook verplicht met hun officiële naam en nummer moeten worden aangegeven op ingrediëntenlijsten. De Amerikaanse namen mogen niet in de EU gebruikt worden in ingrediëntenlijsten.
"De EFSA heeft toxicologische drempelwaarden bepaald en als deze niet overschreden worden, dan is er geen gezondheidsrisico", zegt Wynant. "De gebruiksvoorwaarden zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat de inname veilig is. Bij een herbeoordeling is het mogelijk dat bijsturing aangewezen blijkt te zijn. Zo zijn de gebruiksvoorwaarden in 2012 strenger gemaakt voor E110 (en E104 en E124). De EU blijft verder werken aan het herbeoordelingsprogramma en neemt de nodige maatregelen voor opvolging, net zoals de EU ook toelatingsaanvragen blijft behandelen voor nieuwe additieven waaronder kleurstoffen. Zo wordt de wetgeving voortdurend geactualiseerd."
"Strenger dan elders ter wereld"
De additieven die verplicht het label 'kan de activiteit of oplettendheid van kinderen nadelig beïnvloeden' moeten dragen, zijn de nummers E102, E110 en E129. Dit geldt ook voor de stoffen E104, E122, E124, dus zes in totaal. Maar het gebruik van deze drie middelen wordt in de VS niet gecontesteerd. Met de verplichte labeling is de EU voor deze stoffen al strenger dan elders in de wereld, stelt Wynant. "Met de verplichte waarschuwing gaat de EU al ver, uit voorzorg, omdat het gebaseerd is op een onderzoek met een mengsel van al deze kleurstoffen samen en het is heel onwaarschijnlijk dat ze allemaal individueel dat probleem zouden geven", zegt Wynant. "Niemand weet welke kleurstof van die lijst in feite dergelijk effect kan hebben."
"Aangezien de discussies in de VS niet gebaseerd lijkt te zijn op nieuwe wetenschappelijke adviezen, verwachten we geen impact op de EU-wetgeving", zegt Wynant tot slot. "Het gaat vermoedelijk nog altijd over wat er geschreven werd in 2008 en waarop de EU al gereageerd heeft met die verplichte waarschuwing. In levensmiddelen worden deze kleurstoffen ook al veel minder gebruikt omdat fabrikanten liever kleurstoffen gebruiken zonder waarschuwing te moeten vermelden."
Bron: Eigen berichtgeving / VRT NWS
