Transparante winstmarges in agrovoedingsketen moeten leiden tot betere contracten

Federaal minister van Landbouw en Middenstand David Clarinval (MR) heeft het Prijzenobservatorium gevraagd de winstmarges in de volledige keten van de agrovoeding door te lichten. Die extra transparantie moet de onderhandelingen van nieuwe contracten met de groothandel helpen objectiveren, aldus de minister. Boerenbond en ABS reageren alvast positief.

14 september 2022  – Laatste update 14 september 2022 22:06
lege rekken Delhaize prijsonderhandelingen Danone3

Sinds het herstel van de coronacrisis kampen producenten en verwerkers met een forse stijging van hun productiekosten. De Russische oorlog in Oekraïne heeft dat proces nog verergerd. De zware verstoring van de bevoorradingsketens leidt immers tot een volatiliteit en een ongecontroleerd opbod op het vlak van energieprijzen en de prijzen voor landbouwproducten en andere grondstoffen.

Een groot deel van de voedingsbedrijven in ons land werkt met jaarlijkse contracten met de grootdistributie. Daardoor kunnen ze de stijgingen van de prijzen en kosten niet rechtstreeks en automatisch doorrekenen. Een betere inzicht in de werkelijke marges van alle actoren binnen de keten, zou het proces voor de heronderhandeling van de contracten transparanter moeten maken, hoopt minister Clarinval. Dat moet bijdragen aan "evenwichtige akkoorden en aan de goede werking van de agrovoedingsketen, aan het behoud van jobs en aan de productiecapaciteit."

“Geen dag te vroeg”

Landbouworganisaties Algemeen Boerensyndicaat (ABS) en Boerenbond reageren tevreden op de beslissing van de minister. Voor ABS-voorzitter Hendrik Vandamme komt de analyse van het Prijzenobservatorium alvast geen dag te vroeg. “En wij vermoeden dat het opnieuw duidelijk zal worden dat er op vandaag geen sprake is van een faire verdeling van de marges doorheen de agro-voedingsketen.”

ABS vroeg al geruime tijd om updates van de jaren geleden uitgevoerde ketenanalyses (zuivel, varken, vleesvee) om opnieuw de vinger op de wonde te kunnen leggen binnen het Ketenoverleg. “Wij rekenen er ook op dat de politiek verantwoordelijken de handschoen opnemen en toezien op de juiste toepassing van de nieuwe regels op oneerlijke handelspraktijken en machtsmisbruik doorheen de agrovoedingsketen definitief naar de geschiedenisboeken doen verdwijnen”, aldus Vandamme.

Wij rekenen erop dat de politiek verantwoordelijken toezien op de juiste toepassing van de nieuwe regels op oneerlijke handelspraktijken en machtsmisbruik doorheen de keten definitief naar de geschiedenisboeken doen verdwijnen

Hendrik Vandamme - ABS-voorzitter

Of dit onderzoek nu meteen positieve gevolgen zal hebben voor de primaire producent, daar twijfelt de ABS’er aan. “Maar steeds meer wordt duidelijk dat de boeren hun stem luider laten horen om minimaal kostendekkende prijzen te ontvangen voor de producten die bij hen vetrekken en via tussenschakels vermarkt worden. Wanneer dat niet gebeurt, zullen steeds meer producenten afhaken, niet alleen bij ons maar ook verderop in de keten. Daar wordt uiteindelijk niemand beter van.”

Ook Boerenbond is steeds vragende partij geweest voor een ketenbrede margestudie en noemt de doorlichting een “uitstekend initiatief”. “Eerdere pogingen om de verschillende marges in beeld te brengen liepen vast”, vertelt voorzitter Lode Ceyssens. “Een eerlijke verdeling van lasten en lusten is altijd belangrijk maar nu misschien nog meer dan ooit: als de consument zoveel meer betaalt voor zijn of haar producten dan heeft die het recht te weten waar dat geld terecht komt en dat het dient om hogere kosten te dekken, niet om marges ergens in de keten nog te verhogen.”

Als de consument zoveel meer betaalt voor zijn producten, dan heeft die het recht te weten dat het dient om hogere kosten te dekken en niet om de marges in de keten nog te verhogen

Lode Ceyssens - Voorzitter Boerenbond

Net zoals ABS, kijkt ook Boerenbond naar een toezichthoudende overheid om te zorgen dat de wet op eerlijke handelspraktijken nageleefd wordt. “In de huidige context is veel druk in de keten en soms worden daardoor grenzen van het toelaatbare overschreden. Voor de zwakste schakel, vaak de boer, speelt helaas nog te vaak een zekere angst om klacht in te dienen, uit vrees voor represailles zoals het afspringen van een contract nadien. Het is belangrijk dat de toezichthouder, in dit geval de overheid, hier zelf initiatief neemt om een eerlijke positie van alle ketenpartners te bekomen, en niet louter tussen te komen in het geval van klachten. Tot slot vragen we om ook structureel werk maken van de zogenaamde “goede praktijken”, contractuele bepalingen die meteen inspelen op zulke situaties, zoals de gestegen kosten, en die een betere prijs geven, in plaats van enkel de (half-)jaarlijkse contractbepalingen”, besluit Ceyssens.

Bron: Eigen verslaggeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek