Verpakkingsfabrikanten buigen zich over duurzaamheidsvraagstuk: “Meer voedselverspilling zonder plastic”
nieuwsDe Belg wil meer duurzame verpakkingen in de winkel. Dat blijkt uit een bevraging in opdracht van papier.be en haar Europese tegenhanger Two Sides. Vier op de tien Belgen zien papier en karton als beste keuze voor het milieu. De vraag naar duurzaamheid wordt ook gehoord door de producenten van verpakkingen, al leidt dat vaak tot een moeilijk vraagstuk. “Een aubergine met plastic verpakking, blijft twee tot drie keer langer houdbaar dan wanneer ze los in de winkel ligt”, zegt voorzitter Sven De Vis van sectorfederatie Fedpack.
Hoewel plastic al vele decennia de norm is voor verpakkingen, werkt de sector volop aan een omschakeling. “Als je alleen nog inzet op klassieke verpakkingen zonder na te denken over duurzaamheid, hou je het niet lang vol in deze sector”, zegt Sven De Vis. Hij is voorzitter van Fedpack, de beroepsvereniging voor fabrikanten, invoerders en distributeurs van serviceverpakkingen.
Dat duurzaamheid zo hoog op de agenda staat, is volgens De Vis te danken aan de consument. “Door hun bewustwording, leeft het besef rond duurzaamheid nu ook hogerop in de keten”, zegt De Vis. “Dat is internationaal zo. Wanneer ik tien jaar geleden op bezoek ging bij fabrikanten in Azië, werd ik vreemd bekeken wanneer ik over recycleren begon. Maar op slechts enkele jaren tijd is er een gigantische omslag gebeurd, ten goede, in heel die industriële sector.”
Sneller bederf
Maar volgens De Vis is de omslag naar duurzaamheid niet voor alle producten even gemakkelijk. “Zeker bij voeding is het niet eenvoudig. Europa wil met de PPWR-wetgeving komaf maken met de plasticverpakking voor alle groenten en fruit die in kleine hoeveelheden, per stuk of onder een bepaald gewicht verkocht worden. Dat is een perfect legitieme keuze, maar het heeft wel de repercussie van meer voedselverspilling. Groenten en fruit die los in de rekken liggen, en zo aangeraakt en gemanipuleerd worden door verschillende klanten, zullen sneller bederven.”
Recyclaat gebruiken om voedsel te verpakken ligt erg moeilijk, omdat het uitsorteren van voedingsgeschikt recyclaat te arbeidsintensief en te duur is
Hoewel er manieren bestaan om plastic te hergebruiken, is dit vaak ook een moeilijker gegeven binnen de voeding. “Verpakking die in contact komt met voeding, mag niet zomaar recyclaat bevatten”, zegt De Vis. “Vanwege de voedselveiligheid. Recyclaat gebruiken om voedsel te verpakken ligt erg moeilijk, omdat het uitsorteren van voedingsgeschikt recyclaat te arbeidsintensief en te duur is. Die prijs wordt doorgerekend aan de consument, en dat wil men niet zomaar betalen.”
“In een bevraging zullen mensen misschien wel zeggen volop te kiezen voor duurzaamheid, maar dat komt niet altijd overeen met de aankoopkeuzes die men maakt in de winkel”, zegt De Vis nog. “Maar dat is heel menselijk, natuurlijk.”

Bye bye blauwe bakjes? Supermarkten zoeken ecologisch alternatief
27 november 2024Recycleerbaar plastic
De normen voor recyclaat bij non-food zijn dan weer minder strikt. "In heel veel sectoren werkt men intussen met wikkelfolies die dertig tot zelfs honderd procent recyclaat bevatten. Waar vroeger alle plastic folies gemaakt werden uit virgin of nieuw materiaal, is dat nu dus helemaal anders.”
Waar mogelijk wordt er ook met glas of karton gewerkt, maar dat is niet voor alle producten mogelijk. “Sommige zaken kan je niet op deze manier inpakken”, zegt De Vis. “Plastic blijft dus in vele gevallen onmisbaar. Al zijn er intussen ook ontwikkelingen waarbij men plastics ontwikkeld uit biologisch materiaal, zoals aardappelzetmeel. Er bestaan inmiddels biologische plastics die chemisch niet onderscheidbaar zijn van plastic gemaakt uit olie.”
Ook in de voedingssector is glas of karton een duurzaam, maar niet altijd praktisch alternatief. “Glas is voedselveilig, maar ik veronderstel dat het gewicht sommige fabrikanten zal weerhouden. Ook voor de consument is gewicht en het praktisch gebruik een factor. Daarom wordt veel drank in kunststofflessen verkocht. Een belangrijke kanttekening hier is wel dat deze flessen gemaakt zijn uit PET, wat in tegenstellingen tot andere types plastic 100 procent recycleerbaar is. Zonder te willen vervallen in technische details: niet alle types plastic zijn gelijk."
Perceptie van duurzaamheid
Los van de productverpakkingen zelf, zijn er ook nog de winkeltassen waarin de aankopen worden verzameld. Ook hier leeft de duurzaamheidsdiscussie volop. “Om het cru te zeggen: duurzaamheid draait heel erg rond de perceptie van de consument. Neem nu bijvoorbeeld de plastic, woven herbruikbare zakken in bijvoorbeeld de Delhaize, tegenover de kartonnen en houten verpakkingen in A.S. Adventure. Beide principes hebben hun waarde, maar toch tonen bepaalde merken en winkelketens een uitgesproken voorkeur. A.S. Adventure richt zich op de outdoor sporter die ook waarde hecht aan natuurlijke producten zoals kartonnen kaartjes of cadeaubonnen die in houten mapjes worden gestoken. Een consument in een hippe modewinkel zal dan weer liever een herbruikbare, kunststoffen zak hebben met een mooi logo. Het is dus vooral wat de consument als ecologisch percipieert, dat naar voor wordt geschoven.”

Bedreigen microplastics onze voedselgewassen?
12 maart 2025Bevraging
Volgens de studie van Papier.be, de sectorfederatie voor verschillende actoren uit de papierketen, is een duurzame verpakking voor steeds meer consumenten een belangrijke factor in hun aankoopbeslissingen. Zo zegt 35 procent winkels te vermijden die veel niet-duurzame verpakkingen gebruiken. 34 procent zegt al van merk te zijn veranderd puur omwille van minder duurzame verpakkingen. Evenveel consumenten zijn bereid extra te betalen voor producten die duurzaam verpakt zijn. Ruim de helft van de Belgen (59%) zegt dat de duurzaamheid van verpakkingen nu meer invloed heeft op hun aankoopkeuze dan vijf jaar geleden.
De bevraagden kiezen ook voor papier en karton voor de recycleerbaarheid, het lichte gewicht en de composteerbaarheid. Ook glas wordt gewaardeerd om zijn milieuvriendelijke eigenschappen.
“Consumenten zijn bereid inspanningen te doen om meer duurzame verpakkingen te kiezen, maar ze verwachten ook meer actie van merken en retailers. Een meerderheid vindt dat bedrijven nog te weinig doen om duurzame verpakkingen te promoten. Vooral jongeren tussen 18 en 24 jaar zijn kritisch: 65 procent van hen wil meer actie. 70 procent van de Belgen vindt ook dat instructies voor recyclage prominenter zichtbaar moeten zijn op verpakkingen. Hierbij valt het op dat de consument erg kritisch staat tegenover de duurzaamheidsclaims die verpakkingen maken. Slechts 28 procent vertrouwt deze claims, 42 procent vertrouwt ze soms, 30 procent zelden of nooit”, zegt Firmin François, voorzitter van papier.be.

Bron: Eigen berichtgeving