Startschot van het boerenprotest in België is gegeven
nieuwsNa de goedkeuring van het stikstofdecreet lijkt de teleurstelling bij boeren overgegaan te zijn in actiebereidheid. “Boeren willen hun stem laten horen. En willen daarbij steun vanuit de maatschappij”, stelt Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens. “Boeren werken zich uit de naad om elke dag het eten op de tafel te brengen van vele Vlamingen. Toch voelen ze zich niet gerespecteerd door het beleid.” Dinsdag geeft Boerenbond de aftrap van verschillende lokale acties. Het Algemeen Boerensyndicaat wachtte echter niet en voerde zondag al actie aan het voetbalstadion in Sint-Truiden.
Na Frankrijk en Duitsland breidt het boerenprotest ook naar ons land uit. Zaterdag hebben Waalse boeren op verschillende plaatsen wegblokkades opgezet. “We zijn hier om de bevolking te sensibiliseren, maar ook om bij de politici aan de alarmbel te trekken”, aldus Aline Depas van de Waalse landbouworganisatie Fédération Wallonne de l'Agriculture (FWA). “We eisen een vereenvoudiging van de administratie, een meer begrijpbare wetgeving en een beter inkomen. De grondstofprijzen swingen de pan uit, maar de prijzen voor onze gewassen en ons vee groeien niet mee.” FWA wil de komende weken nog meer acties voeren.
Als we in de toekomst ons eigen voedsel willen produceren, moeten onze boeren ondersteund worden in de plaats van hen te overladen met bijkomende voorwaarden tot ze er uiteindelijk de brui aan geven
Ook de Vlaamse landbouworganisaties hebben ondertussen acties op poten gezet. Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) beklemtonen dat er een grote actiebereidheid bestaat bij de landbouwers, net zoals hun Waalse collega’s willen ze de complexe wetgeving en de dalende inkomens aan de kaak stellen. Daarbovenop zijn de Vlaamse landbouwers misnoegd en teleurgesteld dat het stikstofdecreet goedgekeurd werd afgelopen week. “Boeren werken zich uit de naad, maar voelen zich niet gerespecteerd door het beleid”, duidt Boerenbond. “In een onstabiele wereld zou de eigen voedselvoorziening een van de eerste bekommernissen moeten zijn. Onze boeren worden echter geconfronteerd met een spaghetti aan regelgeving vanuit Europa, die hen bijkomende eisen stellen, tot in het absurde."
Spontante actie
Vrijdag voerden een twintigtal landbouwers spontaan actie aan de landbouwbeurs Agro Expo in Roeselare. Er werd een blokkade opgesteld aan de ingang van de beurs om een gesprek te kunnen hebben met Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v), die naar de opening van de beurs kwam. Ook Vlaams parlementslid Bart Dochy (cd&v) was aanwezig en sprak, net zoals Brouns, de misnoegde boeren toe. “Momenteel zijn er heel wat onduidelijkheden voor de landbouwers. Ik begrijp jullie bezorgdheden”, aldus Dochy. Hij stelde aan de landbouwers voor om eerstdaags samen te zitten, zodat zij een duidelijke uitleg krijgen over de sector waarin ze actief zijn.
Geplande acties
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) voerde zondagmiddag samen met Groene Kring, de vereniging voor jonge land- en tuinbouwers, een last-minute geplande actie aan het Stayen-voetbalstadion in Sint-Truiden. Daar stond de Limburgse derby tegen Racing Genk op het programma. Een honderdtal tractoren verzamelden rond het stadium. om hun misnoegen over het landbouwbeleid te uiten. De actie verliep in samenspraak met de politie, en was gedaan nadat de wedstrijd met een halfuur uitstel begonnen was. In de loop van volgende week plant het Algemeen Boerensyndicaat nog meer acties, maar daarover wordt voorlopig geen informatie gegeven. ABS-medewerker Mark Wulfrancke zegt dat de focus wel ligt op doelgerichte acties om mensen te sensibiliseren.
Zondag ging ook een protestactie door van Farmers Defence Force in Turnhout. Daar verzamelden enkele honderden landbouwers met tientallen tractoren. De actievoerders staken onder meer een galg in brand die ze hadden meegebracht en die symbool stond voor de Vlaamse regeringspartijen. De protestactie was in de eerste plaats gericht tegen het stikstofakkoord, maar was volgens de organisatoren ook bedoeld als een breder uiten van onvrede over de situatie van landbouwers in ons land en Europa.

Boerenprotest op gang getrokken
29 januari 2024Ook Boerenbond is van plan zijn stem te laten horen. Een eerste actie zal dinsdag plaatsvinden in de provincie Antwerpen, daarna zullen nog meer lokale acties volgen. Ook bij Boerenbond wordt voorlopig geen bijkomende informatie gegeven. "Boerenbond is in elk geval niet van plan zware of agressieve acties te voeren", beklemtoont woordvoerster Elisabeth Mertens. Wellicht zal er maandag meer duidelijkheid komen. Ook Groene Kring zal in de loop van volgende week mee protesteren. “Als we in de toekomst in Europa en in Vlaanderen ons eigen voedsel willen produceren, moeten onze boeren ondersteund worden, in plaats van overladen te worden met zoveel bijkomende voorwaarden, dat ze er uiteindelijk de brui aan geven”, stelt Maarten Moermans, ondervoorzitter van Groene Kring.
Een delegatie van de Boerenbond en de Groene Kring Limburg heeft in zondagnamiddag ook een ontmoeting met Europees Parlementslid Hilde Vautmans (Renew, Open Vld) gehad om hun problemen aan te kaarten. "Voor ons is de maat vol", zegt Lotte Arkens van de Groene Kring Limburg. "We hebben een probleem met het Europese beleid, net zoals in onze buurlanden. Het zijn regeltjes op regeltjes, die onhoudbaar worden en waarvan we niet meer weten welke regels nog van toepassing zijn en welke niet."
Van de drieduizend boeren die ik door de jaren heen heb ontmoet, heb ik niet alle zorgen kunnen wegnemen. Dat is een waarheid die ik op tafel durf te leggen
"Ik mis besef voor onze onzekerheden"
Zondag zat Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) in de studio van De Zevende Dag. Daar zei hij begrip te hebben voor de vele bezorgdheden van de landbouwers. Zo moet er volgens Brouns meer gewerkt worden aan waardering, een betere prijszetting voor de landbouwers en rechtszekerheid, waarvoor het goedgekeurd stikstofdecreet als eerste stap kan dienen voor dit laatste.
"Er wordt veel te veel over de boeren gepraat, en veel te weinig met boeren", aldus Brouns. "Ik heb de voorbije jaren meer dan drieduizend boeren ontmoet. Ik heb geluisterd naar hun zorgen en die zorgen ook meegenomen. Heb ik al die zorgen kunnen wegnemen? Nee, dat is een waarheid die ik op tafel durf te leggen. We leven in een democratie en hebben een parlement met partijen die anders kijken naar de toekomst van onze voedselzekerheid." Minister Brouns liet weten dat hij de landbouwsector, één van de duurzaamste in de wereld, als een strategische sector ziet. "We moeten veel meer de kaart durven trekken van die duurzame voedselproductie in Europa", benadrukte Brouns.
Landbouw en economie moeten volgens Brouns ook hand in hand gaan. "Het gevoel en de realiteit over de Green Deal is dat er te veel 'Green' en te weinig 'Deal' is. Het ambitieniveau mag hoog liggen, maar moet wel realistisch zijn. Om er te geraken heb je een economie en landbouw nodig die aan de hand van vergunningen innovatief en duurzaam kunnen worden."
"We zien dat minister van Landbouw en Economie Jo Brouns, eerder minister van Landbouw en voor Economie is", reageert ABS-voorzitter Hendrik Vandamme in De Zevende Dag. "Dat is het gevoel althans bij landbouwers. Als landbouwminister moet je het Europees landbouwbeleid vertalen naar een Vlaams beleid dat vastlegt hoe landbouwers mogen en kunnen werken. Daarbij moet rekening gehouden worden met het feit dat een landbouwbeleid niet werkt op korte termijn zoals de legislatuurtermijnen. De wispelturigheid van de politieke landbouwvisie draagt bij tot de onzekerheden van vandaag zoals rechtszekerheid en inkomenszekerheid. Hierdoor verliezen we een hele generatie jonge landbouwers. Dat besef mis ik, ook op Europees niveau."

Vlaams Parlement keurt stikstofdecreet goed
24 januari 2024Stikstofdecreet is solide
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) verklaarde zondag bij VTM Nieuws ook begrip te hebben voor de kritiek van de boeren op de stijgende regeldrift vanuit Europa. Hij merkte tijdens het interview op dat deze regels echter "niet zomaar uit de hemel neervallen maar volgens democratische principes binnen Europa tot stand komen". Toch moet er volgens Jambon meer evenwicht in de regelgeving komen. "Het is goed dat wij in Europa de leiding nemen in de verduurzaming in de energie-omslag, maar er is een verschil tussen de kop nemen en heel ver vooruitlopen zodat we landbouw en energie in een onmogelijke positie brengen", aldus Jambon.
Verder liet de minister-president weten dat het goedgekeurde stikstofdecreet wel degelijk solide is. "Ik denk dat we absoluut aan de slag moeten met het decreet zoals het er vandaag is", reageert Jambon. Ook Brouns liet zich in 'De zevende dag' uit over het stikstofdecreet. "We moeten de stilstand in de landbouwsector doorbreken," aldus Brouns, "het stikstofdecreet met het vergunningenkader dat erin vervat zit, is een eerste stap die we hiervoor gezet hebben. Als Vlaanderen naar een nog duurzamere landbouw wil gaan, hebben we landbouwers nodig die vernieuwen. Je kan maar verduurzamen door te vernieuwen."
Alle landbouwministers samen
De federale minister van Landbouw David Clarinval (MR) heeft vrijdag naar eigen zeggen “een constructief onderhoud" gevoerd met verschillende Belgische landbouworganisaties. Onder meer de evolutie van het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid, de versoepeling van controles op de landbouw en de verhoging van de Europese landbouwbudgetten werden besproken. Ook werd het principe van eerlijke concurrentie en een level playing field met buitenlandse boeren aangesneden. "We hebben geluisterd naar de opmerkingen van de landbouworganisaties en hebben het engagement uitgesproken om de belangen van de landbouwers te zullen blijven verdedigen", aldus Clarinval die ook stelde dat de Europese Green Deal te streng is voor de landbouwsector.
Waals minister van Landbouw Willy Borsus (MR) liet dan weer weten te willen samenzitten met zijn federale en Vlaamse collega's, David Clarinval en Jo Brouns, om de administratieve lasten te bespreken waar de boeren onder gebukt gaan. "Ik stel voor dat we vanaf volgende week een taskforce in het leven roepen met de federale overheid en de gewesten, en met een connectie naar de Europese Unie. Met de taskforce kunnen we kijken wat we snel kunnen doen", verklaarde Borsus zondag op de Franstalige commerciële zender RTL-TVi. Hij wil ook dat de landbouwcrisis, en meer in het bijzonder het administratief probleem, op de agenda komt van de volgende Raad van Landbouwministers. De toegenomen lasten als gevolg van de diverse regels maken deel uit van de grieven die de boeren naar voren schuiven tijdens het boerenprotest.
Boerenprotesten in Frankrijk blijven doorgaan
Al meer dan een week zijn er hevige boerenprotesten in Frankrijk. Op verschillende plaatsen blokkeerden en vertraagden Franse landbouwers met hun tractoren of hooibalen het verkeer. Ook werd onder meer stinkend landbouwafval gedumpt bij de poorten van overheidskantoren. In heel Frankrijk waren vrijdag volgens de boerenverenigingen 72.000 boeren op de been om actie te voeren.
De nieuwe premier Gabriel Attal trachtte de demonstrerende boeren gerust te stellen en over de streep te trekken met een reeks maatregelen die hij vrijdagmiddag aankondigde. Zo zou hij technische procedures drastisch wensen te vereenvoudigen. “Sommige van de maatregelen zullen 14 regels terugbrengen tot één”, zei Attal. Ook wil hij de boeren gunstig stemmen, door een geleidelijk einde van dieselaccijnzen voor landbouwvoertuigen aan te kondigen. De premier verklaarde dat de Franse regering besloten heeft om “landbouw boven alles te stellen”.
De landbouworganisaties zijn niet onder de indruk van de aangekondigde maatregelen. Het gaat volgens hen niet ver genoeg om tegemoet te komen aan hun eisen voor betere lonen en levensomstandigheden. De twee grootste Franse landbouworganisaties, FNSEA en JA, riepen op om de protesten verder te zetten en zelfs een “belegering van Parijs” te organiseren maandag. "Alle grote assen die leiden naar de hoofdstad, zullen bezet worden", kondigen FNSEA en JA aan.

Bron: Belga / Eigen berichtgeving