Startschot van het boerenprotest in België is gegeven

Na Frankrijk en Duitsland breidt het boerenprotest ook naar ons land uit. Zaterdag hebben Waalse boeren op verschillende plaatsen wegblokkades opgezet. “We zijn hier om de bevolking te sensibiliseren, maar ook om bij de politici aan de alarmbel te trekken”, aldus Aline Depas van de Waalse landbouworganisatie Fédération Wallonne de l'Agriculture (FWA). “We eisen een vereenvoudiging van de administratie, een meer begrijpbare wetgeving en een beter inkomen. De grondstofprijzen swingen de pan uit, maar de prijzen voor onze gewassen en ons vee groeien niet mee.” FWA wil de komende weken nog meer acties voeren.

Ook de Vlaamse landbouworganisaties hebben ondertussen acties op poten gezet. Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) beklemtonen dat er een grote actiebereidheid bestaat bij de landbouwers, net zoals hun Waalse collega’s willen ze de complexe wetgeving en de dalende inkomens aan de kaak stellen. Daarbovenop zijn de Vlaamse landbouwers misnoegd en teleurgesteld dat het stikstofdecreet goedgekeurd werd afgelopen week. “Boeren werken zich uit de naad, maar voelen zich niet gerespecteerd door het beleid”, duidt Boerenbond. “In een onstabiele wereld zou de eigen voedselvoorziening een van de eerste bekommernissen moeten zijn. Onze boeren worden echter geconfronteerd met een spaghetti aan regelgeving vanuit Europa, die hen bijkomende eisen stellen, tot in het absurde."

Spontante actie

Vrijdag voerden een twintigtal landbouwers spontaan actie aan de landbouwbeurs Agro Expo in Roeselare. Er werd een blokkade opgesteld aan de ingang van de beurs om een gesprek te kunnen hebben met Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v), die naar de opening van de beurs kwam. Ook Vlaams parlementslid Bart Dochy (cd&v) was aanwezig en sprak, net zoals Brouns, de misnoegde boeren toe. “Momenteel zijn er heel wat onduidelijkheden voor de landbouwers. Ik begrijp jullie bezorgdheden”, aldus Dochy. Hij stelde aan de landbouwers voor om eerstdaags samen te zitten, zodat zij een duidelijke uitleg krijgen over de sector waarin ze actief zijn.

Geplande acties

Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) voerde zondagmiddag samen met Groene Kring, de vereniging voor jonge land- en tuinbouwers, een last-minute geplande actie aan het Stayen-voetbalstadion in Sint-Truiden. Daar stond de Limburgse derby tegen Racing Genk op het programma. Een honderdtal tractoren verzamelden rond het stadium. om hun misnoegen over het landbouwbeleid te uiten. De actie verliep in samenspraak met de politie, en was gedaan nadat de wedstrijd met een halfuur uitstel begonnen was. In de loop van volgende week plant het Algemeen Boerensyndicaat nog meer acties, maar daarover wordt voorlopig geen informatie gegeven. ABS-medewerker Mark Wulfrancke zegt dat de focus wel ligt op doelgerichte acties om mensen te sensibiliseren.

Zondag ging ook een protestactie door van Farmers Defence Force in Turnhout. Daar verzamelden enkele honderden landbouwers met tientallen tractoren. De actievoerders staken onder meer een galg in brand die ze hadden meegebracht en die symbool stond voor de Vlaamse regeringspartijen. De protestactie was in de eerste plaats gericht tegen het stikstofakkoord, maar was volgens de organisatoren ook bedoeld als een breder uiten van onvrede over de situatie van landbouwers in ons land en Europa.

"Ik mis besef voor onze onzekerheden"

Zondag zat Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) in de studio van De Zevende Dag. Daar zei hij begrip te hebben voor de vele bezorgdheden van de landbouwers. Zo moet er volgens Brouns meer gewerkt worden aan waardering, een betere prijszetting voor de landbouwers en rechtszekerheid, waarvoor het goedgekeurd stikstofdecreet als eerste stap kan dienen voor dit laatste.

"Er wordt veel te veel over de boeren gepraat, en veel te weinig met boeren", aldus Brouns. "Ik heb de voorbije jaren meer dan drieduizend boeren ontmoet. Ik heb geluisterd naar hun zorgen en die zorgen ook meegenomen. Heb ik al die zorgen kunnen wegnemen? Nee, dat is een waarheid die ik op tafel durf te leggen. We leven in een democratie en hebben een parlement met partijen die anders kijken naar de toekomst van onze voedselzekerheid." Minister Brouns liet weten dat hij de landbouwsector, één van de duurzaamste in de wereld, als een strategische sector ziet. "We moeten veel meer de kaart durven trekken van die duurzame voedselproductie in Europa", benadrukte Brouns.

Landbouw en economie moeten volgens Brouns ook hand in hand gaan. "Het gevoel en de realiteit over de Green Deal is dat er te veel 'Green' en te weinig 'Deal' is. Het ambitieniveau mag hoog liggen, maar moet wel realistisch zijn. Om er te geraken heb je een economie en landbouw nodig die aan de hand van vergunningen innovatief en duurzaam kunnen worden."

"We zien dat minister van Landbouw en Economie Jo Brouns, eerder minister van Landbouw en voor Economie is", reageert ABS-voorzitter Hendrik Vandamme in De Zevende Dag. "Dat is het gevoel althans bij landbouwers. Als landbouwminister moet je het Europees landbouwbeleid vertalen naar een Vlaams beleid dat vastlegt hoe landbouwers mogen en kunnen werken. Daarbij moet rekening gehouden worden met het feit dat een landbouwbeleid niet werkt op korte termijn zoals de legislatuurtermijnen. De wispelturigheid van de politieke landbouwvisie draagt bij tot de onzekerheden van vandaag zoals rechtszekerheid en inkomenszekerheid. Hierdoor verliezen we een hele generatie jonge landbouwers. Dat besef mis ik, ook op Europees niveau."

Alle landbouwministers samen

De federale minister van Landbouw David Clarinval (MR) heeft vrijdag naar eigen zeggen “een constructief onderhoud" gevoerd met verschillende Belgische landbouworganisaties. Onder meer de evolutie van het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid, de versoepeling van controles op de landbouw en de verhoging van de Europese landbouwbudgetten werden besproken. Ook werd het principe van eerlijke concurrentie en een level playing field met buitenlandse boeren aangesneden. "We hebben geluisterd naar de opmerkingen van de landbouworganisaties en hebben het engagement uitgesproken om de belangen van de landbouwers te zullen blijven verdedigen", aldus Clarinval die ook stelde dat de Europese Green Deal te streng is voor de landbouwsector.

Waals minister van Landbouw Willy Borsus (MR) liet dan weer weten te willen samenzitten met zijn federale en Vlaamse collega's, David Clarinval en Jo Brouns, om de administratieve lasten te bespreken waar de boeren onder gebukt gaan. "Ik stel voor dat we vanaf volgende week een taskforce in het leven roepen met de federale overheid en de gewesten, en met een connectie naar de Europese Unie. Met de taskforce kunnen we kijken wat we snel kunnen doen", verklaarde Borsus zondag op de Franstalige commerciële zender RTL-TVi. Hij wil ook dat de landbouwcrisis, en meer in het bijzonder het administratief probleem, op de agenda komt van de volgende Raad van Landbouwministers. De toegenomen lasten als gevolg van de diverse regels maken deel uit van de grieven die de boeren naar voren schuiven tijdens het boerenprotest.