Stabiele rundvleesmarkt met hoge prijzen, maar ook hoge kosten
Een stabiel aantal slachtingen en goede prijzen, dat typeert vandaag de Belgische markt voor rundvlees. “Vooral sinds de uitbraak van de coronapandemie zien we een stijging van de rundvleesprijzen. De consument en de horeca zijn het eigen rundvlees opnieuw sterk gaan waarderen”, vertelt Joris Coenen, manager van het Belgian Meat Office (BMO). Maar de sterk toegenomen kosten doen de positieve marges smelten als sneeuw voor de zon. Tegelijk zorgt onzekerheid over de toekomst voor pessimisme in de markt.
Licht dalende rundveestapel
Het aantal geslachte runderen in België is sinds begin dit jaar tot en met juli licht gedaald tegenover dezelfde periode in 2021 (-2,1%). Het gaat om 426.000 stuks dit jaar tegenover 435.000 stuks in 2021. Met uitzondering van de kalveren is er in alle diercategorieën een daling waar te nemen. Het aantal geslachte kalveren steeg met 5,9 procent tot 172.000 stuks.
De daling is het grootst bij vaarzen (-13,8%) en jongvee (-12,3%), maar dit zijn relatief kleinere diercategorieën. Het aantal geslachte koeien nam in de periode januari tot juli 2022 af met 8,5 procent tot 163.000 dieren in vergelijking met dezelfde tijdspanne vorig jaar. Voor stieren is de daling met 2,7 procent beperkter. In totaal werden er dit jaar tot en met juli ruim 78.000 stieren geslacht.
Tot en met mei waren het aantal slachtingen relatief stabiel, maar nadien heeft zich een daling afgetekend in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Joris Coenen wijt die daling in het aantal slachtingen aan het pessimisme in de markt. "Dat is enerzijds ingegeven door de onzekerheid over het beleid en de mogelijke impact dat het stikstofakkoord kan hebben. Anderzijds leggen de hoge kosten voor onder meer veevoeder ook een hoge druk op de bedrijven."
Vooral een Europese markt
In tegenstelling tot de varkensmarkt wordt de prijs voor rundvlees niet zozeer bepaald door de wereldmarkt, maar eerder door de Europese markt. “Vanuit Europa is er nauwelijks export naar derde landen”, aldus BMO. Toch bevindt de grootste stijging van de vraag naar rundvlees zich in Azië. “Rundvlees eten is daar een modern gegeven. Het zit niet echt in de cultuur. Maar dat is in korte tijd aan het veranderen”, legt Coenen uit.
De gestegen vraag uit Azië zorgt volgens BMO wel voor een aanzuigeffect: alles wat kan geëxporteerd worden en betaalbaar is, is gewenst op het continent. “Al zijn het vooral landen buiten Europa die inspelen op de stijgende Aziatische vraag”, klinkt het. Maar dat hoeft niet negatief te zijn. “Het zorgt voor meer ruimte op de mondiale markt, waardoor er vandaag eerder een krapte is dan een overaanbod, en daar profiteren dus ook de Europese en Belgische rundveehouders van.”
Melkvee versus vleesvee
BMO wijst erop dat de Europese rundvleesmarkt kan opgesplitst worden in twee delen. “Het grootste deel ervan kan gezien worden als een nevenmarkt van de zuivelsector. Het gaat dan om melkkoeien die uit productie worden gehaald en worden geslacht”, vertelt Coenen. Die markt is volgens hem ook onderhevig aan fluctuaties in de melkprijzen. Als de melkprijs hoog is, zoals dat nu het geval is, worden melkkoeien langer in productie gehouden en daalt het aantal slachtingen. Bij forse dalingen van de melkprijs gaan melkveehouders veel sneller beslissen om koeien te laten slachten. Uiteraard spelen ook de voeder- en productiekosten een rol. En die zijn de laatste maanden enorm gestegen.
Het andere deel van de rundvleessector bestaat uit runderen die enkel voor het vlees gefokt worden, zoals in België het Belgisch witblauw ras. “Dit is een bijzonder uniek product dat vooral in de smaak valt van Belgische consumenten”, legt Coenen uit. Volgens hem is de handel in vlees van Belgisch witblauw dan ook echt een Belgisch verhaal: wat in België geproduceerd wordt, wordt grotendeels op de Belgische markt afgezet.
Het vlees van de melkkoeien die uit productie worden genomen, wordt grotendeels afgezet in een straal van 500 kilometer rond Brussel. Het grootste deel van die export gebeurt naar onze buurlanden: Nederland, Frankrijk en Duitsland. De afzet van kalfsvlees, de mannelijke kalveren uit de melkveehouderij, is in grote mate gericht op Italië. “Het zijn de Belgische troeven die de Belgische exportmarkten weten te charmeren, zoals het grote snijrendement van de karkassen en de klantgerichtheid en stielkennis van onze bedrijven”, somt Coenen op.
Net zoals in de varkenssector speelt vierkantsverwaarding een grote rol. Maar dat gebeurt dus voornamelijk binnen de Unie. “Toch zien we dat hier de export naar derde landen opnieuw belangrijker wordt”, is te horen bij BMO. “Goedkopere deelstukken en afvalstukken vinden hun weg naar de Balkan en Afrikaanse markt. Het zijn vooral Ghana en Ivoorkust die op dat vlak belangrijke handelspartners zijn voor het Belgisch rundvlees.”
Import- en exportcijfers
Als we naar de cijfers kijken, dan zien we dat de import van rundvlees in België van januari tot maart is afgenomen in vergelijking met dezelfde periode van dit jaar. In deze periode van 2022 werd 26.500 ton rundvlees geïmporteerd. Het gaat om een daling van 11 procent in vergelijking met 2021. Door de gestegen prijzen voor rundvlees is de waarde van de invoer met maar liefst 20 procent toegenomen. Tot en met maart van dit jaar werd voor bijna 128 miljoen euro rundvlees ingevoerd.
Niet alleen de import in België is gedaald, ook de uitvoer is sinds begin 2022 met 3 procent afgenomen in vergelijking met de periode januari tot maart 2021. Ook hier zien we dat de waarde van de uitvoer is toegenomen: van bijna 193 miljoen euro vorig jaar naar 220 miljoen euro dit jaar. Dat is een stijging van 14 procent.
Bron: Eigen berichtgeving
