"Schoolmaaltijd draagt nu niet bij aan lokale economie"

In de Gentse stadsschool De Vlieger kregen bijna 200 kinderen een lunch met LEF voorgeschoteld. LEF staat voor lokaal, ecologisch en fair, “de drie criteria waarmee Wervel de landbouw economisch, ecologisch en sociaal wil verduurzamen”, zegt Benny Van de Velde, actief bij Wervel en bij de Werkgroep Stadslandbouw Gent die dat aan de praktijk wou toetsen. De ingrediënten kwamen van boeren uit het Gentse, vers van het veld en dus seizoensgebonden. “We maakten er een schoolmaaltijd mee die erg in de smaak viel, duidelijk meer dan de vacuüm verpakte maaltijden van een grootkeuken die normaal geserveerd worden”, aldus Van de Velde. Als het van de Werkgroep Stadslandbouw Gent afhangt, dan blijft het niet bij deze ene keer. De bijna één miljoen maaltijden in Gentse stadsscholen en crèches zien de vrijwilligers als een hefboom om de lokale landbouw een serieuze boost te geven.

Kinderen die een warme maaltijd nuttigen op één van de Gentse stadsscholen moeten het vandaag stellen met ‘grootkeuken-kost’, voorverpakt en opgewarmd eten. Dat kan beter vinden ze bij de Werkgroep Stadslandbouw Gent, een burgerinitiatief van vrijwilligers die zich inzetten voor stadslandbouw. Door zelf een alternatieve maaltijd aan te bieden in Freinetschool De Vlieger tonen zij hoe de stad Gent haar voornemen om de schoolmaaltijden te verduurzamen, hard kan maken.

Benny Van de Velde is één van de vrijwilligers van de Werkgroep die maandag achter het fornuis kroop. Hij runt een zelfoogstboerderij in het Gentse, engageert zich bij Wervel voor een duurzame landbouw en is zelf ouder van een kleuter die school loopt in Gent. “Onze ingrediënten haalden we bij landbouwers uit het Gentse, maximum 25 kilometer van de school vandaan. Voor de maaltijdbereiding konden we terecht bij Avalon, een lokaal restaurant en cateringzaak dat inzet op duurzaam koken.” Een Gentse fietskoerier bracht de maaltijden naar school zodat ook het transport ecologisch beter scoort dan de grootkeukenmaaltijd die met de vrachtwagen afgeleverd wordt.

Naar analogie met de campagne van landbouworganisatie Wervel heeft Van de Velde het over een ‘lunch met LEF’. Hij ziet enkel voordelen: “De bijna één miljoen schoolmaaltijden per jaar kunnen de lokale landbouw – een sector in nood – een serieuze boost geven. Nieuwe jobs in cateringbedrijfjes en schoolkeukens, ook in de sociale economie, liggen binnen handbereik. Boeren, koks en keukenpersoneel die bijdragen aan deze maaltijden, kunnen weer trots zijn op het werk dat ze verrichten. Met de boer zo dicht bij school, is een klasbezoek de evidentie.” De Werkgroep Gentse Stadlandbouw haalt de mosterd in Kopenhagen, waar vers en bio in de schoolkeuken al de standaard is.

Maar wat vinden de kinderen er zelf van? “Die waren net zoals hun ouders enthousiast, getuige de 200 leerlingen die op school bleven eten terwijl het er anders maar een 80-tal zijn.” Al dat enthousiasme ten spijt kan het aanbod schoolmaaltijden niet van de ene op de andere dag veranderen. Bij de Werkgroep is men zich daarvan bewust. “De schepen van Onderwijs is van onze maaltijd komen proeven en met haar gaan we nu rond de tafel zitten om een stappenplan uit te werken. We kunnen bijvoorbeeld beginnen met tien procent lokale en seizoensgebonden schoolmaaltijden zodat landbouwers en cateraars zich kunnen organiseren. Met 4.500 schoolmaaltijden per dag heeft de stad Gent de sleutel in handen om verschillende doelstellingen uit haar bestuursakkoord te realiseren.” De vrijwilligers hopen dat Europese regels omtrent de vrije markt geen obstakel vormen voor lokale ingrediënten in schoolmaaltijden. “Andere landen in Europa doen het al, met succes. Laat Gent een voorbeeld zijn voor gans Vlaanderen.”

Over de Wervel-campagne rond de drie begrippen lokaal, ecologisch en fair (LEF) zegt stadslandbouwer Benny Van de Velde het volgende: “Met die drie criteria kan je de landbouw verduurzamen want het huidige landbouwmodel biedt, behalve voor enkele hele grote bedrijven, boeren niet veel toekomst. Gelet op de negatieve berichtenstroom over landbouw lijkt die vrees van Wervel waarheid te worden. Landbouw moet meer op het lokale focussen want de voedingsindustrie mag dan wel zijn graantje meepikken van export, de boer houdt bitter weinig over van de productie voor exportmarkten. De begrippen ecologisch en fair spreken voor zich: landbouw moet natuur weer meer als partner zien en een faire prijs lijkt niet weggelegd voor de anonieme producten in de rekken van supermarkten maar wel voor voedingsmiddelen met LEF.”

Meer info: Lunch met LEF