Na EU-landbouwcommissie stemt ook milieucommissie in met nieuwe ggo-wet
nieuwsDe milieucommissie van het Europees Parlement heeft woensdag ingestemd met versoepelde procedures voor de toelating van gewassen die gekweekt worden met nieuwe genomische technieken (NGT). Wel roept de milieucommissie op tot een totaalverbod op patenten op NGT's.
Bananen en appelen die minder snel bruin worden, maïs en soja die zelf insecticide aanmaken, glutenarme tarwe, enz. De voorbije decennia zijn nieuwe genomische technieken ontwikkeld die het genetische materiaal van gewassen kunnen veranderen en dat, in tegenstelling tot klassieke transgene ggo's, zonder een vreemd gen te introduceren. Via NGT’s kan doelgericht gesleuteld worden aan het DNA van het organisme zelf, waarbij het resultaat even goed ontstaan kon zijn door bijvoorbeeld natuurlijke selectie, kruiskweek of per toeval in de natuur. Het proces van natuurlijke mutaties verloopt echter traag, met NGT’s kan men plantenvariëteiten sneller en gerichter creëren.

Europa ziet in ggo's antwoord op klimaatuitdaging
21 augustus 2023Sneller en efficiënter
Sinds 2002 bestaat er een Europese wetgeving die genetisch gewijzigde organismen (ggo) verbiedt in de veredeling. In de zomer van 2023 stelde de Europese Commissie voor om een nieuw rechtskader uit te werken dat meer ruimte biedt voor genetische modificatie bij gewassen zodat NGT-gewassen niet onder hetzelfde wetgevend kader zitten als klassieke ggo’s. Deze vernieuwde wetgeving zou volgens de Commissie nodig zijn om de voedselzekerheid en een gezond leefmilieu te garanderen. “Nieuwe technologieën kunnen niet alleen de veerkracht van de landbouw vergroten waardoor de EU minder afhankelijk wordt van de invoer van landbouwproducten, het kan ook de veerkracht van bosgrond vergroten. NGT’s kunnen het verlies van biodiversiteit en aantasting van het milieu tegengaan”, klinkt het.
In het wetsvoorstel deelt de Europese Commissie de producten die verkregen zijn via NGT’s op in twee categorieën: NGT-producten die vergelijkbaar zijn met natuurlijk voorkomende of conventionele planten en NGT-planten met complexere modificaties. De planten uit de tweede categorie zullen nog steeds benaderd worden zoals de wetgeving van klassieke ggo’s met strenge toelatingsprocedures, inclusief een verplichte etikettering zodat consumenten weten dat het over een NGT-product gaat. Voor de eerste categorie geldt dit niet, een registratie in een centrale database volstaat dan.
Patentverbod
Nadat de Europese landbouwcommissie het ggo-wetsvoorstel goedgekeurd had, was woensdag de Europese milieucommissie aan de beurt. De parlementsleden in de commissie spraken zich wel uitdrukkelijk uit voor een totaalverbod op patenten op NGT's. Zo willen ze "juridische onzekerheid, hogere kosten en nieuwe afhankelijkheden voor landbouwers en kwekers vermijden".
Ook milieu- en biolandbouworganisaties willen een totaalverbod op patenten. “NGT's zullen bijdragen aan het monopoliseren van patenten op genetisch materiaal in de handen van slechts een paar bedrijven”, luidt het bij IFOAM Organics Europe, de internationale vereniging voor de biolandbouw. “Boeren en kwekers kunnen beschermd worden tegen multinationals die het patentsysteem misbruiken door een traceerbaarheids- en etiketteringssysteem dat geldt voor alle ggo's, inclusief NGT's.” Deze labelplicht is al langer een doorn in het oog voor deze organisaties want in het nieuwe EU-voorstel zouden niet alle NGT-producten een etikettering moeten krijgen. “Zo zullen consumenten niet meer kunnen kiezen om gegarandeerd ggo-vrij te eten en te werken”, reageert Natuurpunt.
Natuurpunt roept alvast federaal landbouwminister David Clarinval (MR) en zijn Belgische collega’s op om hun rol als Europees voorzitter serieus te nemen en te luisteren naar de talloze bezorgdheden van landbouwers, wetenschappers en burgers hierover.
Nu beide commissies hun goedkeuring hebben gegeven, zal het Europese Parlement er zich over buigen in een plenaire stemming die gepland staat in februari. Nadien volgen ook nog onderhandelingen met de lidstaten, die net als in het klassieke ggo-debat verdeeld reageren op het voorstel.

Bron: Belga / Eigen berichtgeving