Meer dan 76 miljard euro schade aan Oekraïense landbouw na drie jaar oorlog
nieuwsDrie jaar na de invasie van Rusland in Oekraïne is duidelijk geworden dat het oorlogsgeweld enorme schade heeft toegebracht aan de Oekraïense landbouw. Volgens een rapport van de Franse bank Crédit Agricole en de Oekraïense landbouwnieuwswebsite Latifundist gaat het om maar liefst 76,4 miljard euro aan directe en indirecte schade.
De inval van Rusland in Oekraïne creëerde heel wat uitdagingen voor de landbouw in het land: van de vernietiging van infrastructuur tot de ontwrichting van toeleveringsketens en het verlies van aanzienlijke landbouwgebieden. “Ondanks de grote uitdagingen heeft de landbouwsector in Oekraïne het overleefd en zich geleidelijk aan hersteld. Landbouwers, de regering en internationale partners hebben heel wat inspanningen geleverd om zich aan te passen aan de nieuwe situatie zodat Oekraïne voedselzekerheid kan blijven bieden aan miljoenen mensen over de hele wereld”, zo schrijven de auteurs van het rapport.
Directe schade: 9,84 miljard euro
Om de schade door de oorlog te berekenen, wordt er rekening gehouden met zowel directe als indirecte schade die is toegebracht aan het Oekraïense landbouwapparaat. Bij directe schade gaat het onder meer om schade aan landbouwmachines, aan vernietigde productiemiddelen, aan overslagstations voor bijvoorbeeld graan, aan meerjarige gewassen en aan de veestapel. Deze directe schade wordt geraamd op 9,84 miljard euro. Het hoeft niet te verwonderen dat de schade in de gebieden die aan Rusland grenzen het grootst is.
Het meest getroffen in het land zijn de landbouwmachines, vooral tractors. Tijdens drie jaar oorlog zouden er meer dan 18.000 trekkers zijn vernietigd. Er is ook aanzienlijke schade aan graansilo’s: er zou maar liefst 19,5 procent van de totale capaciteit verloren zijn. Dit is exclusief de overslagstations in de door de Russen bezet gebied. Daarnaast gingen er ook voorraden meststoffen, brandstoffen en gewasbeschermingsmiddelen verloren.
Als we kijken naar de schade aan de veestapel, dan levert dit enorme aantallen op: een verlies van 238.000 runderen, 544.000 varkens, 131.000 schapen en geiten en bijna 13 miljoen stuks pluimvee. Het gaat dan om dieren die gedood werden door het oorlogsgeweld of die als gevolg van verwondingen een noodslachting moesten ondergaan. Viskwekerijen en de visserij liepen forse schade op als gevolg van de vernietiging van de Kakhovka-dam in juni 2023.
Oekraïne: “De basis van de landbouw is kapot”
23 augustus 2023Indirecte schade: 66,66 miljard euro
Daarnaast werd ook de indirecte schade vastgesteld. Het gaat om het verschil tussen het werkelijke inkomen en het inkomen dat landbouwers zouden ontvangen hebben als Rusland Oekraïne niet was binnengevallen. De rapporteurs ramen dit verschil op 66,66 miljard euro. In tegenstelling tot de directe schade worden de indirecte verliezen door boeren in heel Oekraïne gevoeld en niet alleen in gebieden die door de gevechten zijn getroffen.
Eén van de belangrijkste gevolgen is de vermindering van de productie van jaarlijkse gewassen die van cruciaal belang zijn voor de landbouwsector. De verliezen in 2022-2023 worden geschat op in totaal 48,6 miljoen ton voor graangewassen en 8,7 miljoen ton voor zonnebloemen.
In de veehouderij zien we dat de daling van het aantal stuks vee en van hun productiviteit een aanzienlijke impact heeft gehad. De zuivelproductie heeft de meeste verliezen geleden, met indirecte verliezen die worden geschat op 2,77 miljard euro over drie jaar op een totaal van 5,35 miljard euro aan schade door verwoesting in de veehouderij.
De export van landbouwproducten is als gevolg van de Russische zeeblokkade bemoeilijkt, waardoor de internationale vraag afneemt en de transportkosten stijgen. Hoewel de corridor in de Zwarte Zee het exportpotentieel heeft vergroot, is de kloof tussen de binnenlandse en de wereldprijzen nog steeds groter dan voor het begin van de oorlog.
Regionale veranderingen
Door de oorlog viel de landbouwproductie in Oekraïne in 2023 gemiddeld genomen 26 procent lager uit in vergelijking met het gemiddelde van de periode 2019-2021. Tegelijk deden zich ook complexe regionale veranderingen voor. Door de bezetting en de nabijheid van gevechtszones kwamen gevestigde specialisatiegebieden in de verdrukking en deed er zich een verschuiving van de traditionele teeltgebieden voor. De verplaatsing van de productie naar veiligere gebieden kon de verloren volumes wel maar deels compenseren. Globaal genomen zien we een duidelijke afname van de productie in de gebieden die grenzen aan de gevechtszones, terwijl de bijdrage van de centrale en westelijke regio’s aan de Oekraïense landbouwproductie geleidelijk toeneemt.
Bron: Eigen berichtgeving / Nieuwe Oogst
