"MAP draait uit op grote teleurstelling voor landbouw"

De Europese Commissie heeft groen licht gegeven voor een publieke consultatie over het ontwerp van Mestactieplan 2011-2014. Een goedkeuring van het MAP is de voorwaarde om een verlenging van de derogatie te kunnen verkrijgen. Het ontwerp werd al voorgelegd aan de landbouworganisaties. “Het is duidelijk dat dit voor de landbouw uitdraait op een grote ontgoocheling”, reageren de landbouworganisaties.

De voorbije weken voerde Vlaams minister voor Leefmilieu Schauvliege intensief overleg over een nieuw Mestactieplan. De bemestingsnormen voor onder meer stikstof en fosfor waren het grootste discussiepunt. Onlangs had de minister daarover nog een onderhoud met Eurocommissaris voor Leefmilieu Janez Potocnik. Hoewel de waterkwaliteit in ons land erop vooruitgaat, gaat dit volgens de Commissie nog niet snel genoeg.

Vlaanderen streeft ernaar om tegen 2014 het aantal overschrijdingen van de nitraatnorm van 50 mg nitraat per liter terug te brengen tot maximaal 16 procent van de MAP-meetpunten. Tegen 2018 moet dat verminderen tot maximaal 5 procent overschrijdingen. “De Europese Commissie heeft zich akkoord verklaard dat de normen die nu in het ontwerp van MAP 2011-2014 staan dit jaar al zullen worden toegepast”, aldus Schauvliege.

Donderdagmorgen kregen de landbouw- en milieuorganisaties voor het eerst het goedgekeurde ontwerp onder ogen. “Het resultaat van wat zich het voorbije jaar heeft voorgedaan, is een diepe vertrouwensbreuk tussen de Vlaamse overheid en de land- en tuinbouw. Ik wil best geloven dat minister Schauvliege haar best gedaan heeft om het onderste uit de kan te halen, maar het resultaat is onvoldoende. Een dikke buis, als ik het in studententermen mag uitdrukken”, schrijft Vanthemsche ontgoocheld in Boer & Tuinder.

Volgens hem werden er van januari tot november harde maar faire onderhandelingen gevoerd met het kabinet van Schauvliege. “We hebben onze verantwoordelijkheid opgenomen en meegedacht over haalbare, maar verantwoorde bemestingsnormen. De Vlaamse overheid heeft ons verzekerd dat wat op tafel lag goed onderbouwd en verdedigbaar was. Maar waarom blijft daar na discussie met Europa niets meer van over”, vraagt de Boerenbondvoorzitter zich af.

Vanthemsche beweert dat de Commissie de gevolgde methodologie gewoon overboord heeft gekieperd en gesteld heeft dat er tien procent nitraat af moest en dat de fosfaatnormen niet streng genoeg waren. “En dus begon Vlaanderen stap voor stap toe te geven. Ik begrijp dat er een compromis gevonden moet worden, maar ik begrijp niet dat men niet in staat is om een goed onderbouwd voorstel, waarvan men zelf gezegd heeft dat men erin gelooft, te verdedigen”, klinkt het hard.

Ook ABS-voorzitter Hendrik Vandamme liet weten dat hij zijn ongenoegen over het ontwerp niet onder stoelen of banken heeft gestoken. “De voorbije maanden is er geen of zeer beperkte communicatie geweest en dan krijgen we zonder meer uitleg deze zeer strenge bemestingsnormen voorgeschoteld. Laat het duidelijk zijn dat we ons als landbouworganisatie behoorlijk voor schut gezet voelen”, reageert ook hij boos.

Volgens Boerenbond is het nu aan de politiek om de landbouwers ervan te overtuigen dat dit het best haalbare resultaat was en dat dit “haalbaar en verantwoord” is, want zij hebben ermee ingestemd. “Ik hoop dat ze de moed zullen hebben om voor de boeren te komen staan om uit te leggen en te luisteren. Ik hoop dat zij nu bijkomende inspanningen zullen leveren om de landbouwers te overtuigen om mee te doen en te voorkomen dat er een collectieve 'foertreactie' is die de inspanningen van de voorbije jaren om zeep helpt”, aldus Vanthemsche.

Minister Schauvliege wil nu zo snel mogelijk samen met de landbouwsector flankerende maatregelen uitstippelen die onder meer de administratieve lasten zo laag mogelijk houden. “Ik kijk met belangstelling uit wat ze daarmee bedoelt. Ik wil nu al waarschuwen dat we ons niet zullen laten sussen met een dode mus”, reageert Vanthemsche.

Doorheen alle frustratie wil Piet Vanthemsche toch blijven kijken naar de toekomst. “Wat de normen betreft, lijken de teerlingen geworpen te zijn. Over de uitvoeringsmodaliteiten moeten we onze belangen blijven verdedigen. Het controlebeleid van de Mestbank moet op de schop. Het is betuttelend, administratief, inefficiënt en niet effectief.” Volgens Vanthemsche moet ook het nitraatresidumetingssysteem onder de loep genomen worden. “Het meetnet voor oppervlaktewater is een unicum in Europa en doet ons nu de das om.”

Het ontwerp van MAP wordt nu voor advies voorgelegd aan de Milieu- en Natuurraad van Vlaanderen (Minaraad), de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) en de Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij (SALV). Het ontwerp is ook overgemaakt aan de commissie Leefmilieu van het Vlaams parlement. Vanaf dinsdag 15 februari start de Mestbank over heel Vlaanderen met voorlichtingsvergaderingen.

Meer informatie: Voorlichtingsvergaderingen Mestbank