Landelijk infopunt vrouwen en Boeren op een Kruispunt bundelen krachten
Liv en Boeren op een Kruispunt gaan de krachten bundelen. “Boeren én boerinnen kunnen met hun vragen voortaan terecht bij één uniek aanspreekpunt rond welzijn”, klinkt het. Volgens Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) zal de fusie borg staan voor kwaliteit en brede expertise en past ze in de acties die de minister voorziet om het welbevinden in de landbouw te verhogen.
Mentaal welzijn zwaar onder druk
Door alle uitdagingen die op de Vlaamse land- en tuinbouw afkomen, wordt het mentaal welbevinden van boeren zwaar op de proef gesteld. Uit een breed onderzoek van ILVO in het najaar van 2020 bleek dat vier op tien landbouwers zich wel eens mentaal uitgeput, somber en prikkelbaar voelt. Minister Crevits kondigde toen aan om een actieplan voor meer mentaal welbevinden op poten te zetten.
Sinds het najaar van 2020 is de situatie in de landbouwsector echter niet verbeterd. Het stikstofarrest verlamt de sector en fnuikt de toekomstplannen van talloze landbouwers. De varkenshouders maken dan weer een ongekend diepe crisis mee.
In september 2021 lanceerde landbouwer Philip Fleurbaey nog een schrijfactie naar aanleiding van de zelfmoord van een collega. “De derde al in één jaar tijd in de streek”, zei hij toen. Onder het mom van ‘Spuug het der ut’ riep hij collega-landbouwers op om hun verhaal neer te schrijven en op te sturen naar de bevoegde ministers. “Mensen die het niet meer zien zitten, mogen niet zwijgen, maar moeten hun verhaal doen”, aldus Fleurbaey.
Deze week peilde Vlaams Belang-parlementslid Stefaan Sintobin in de Commissie Landbouw van het Vlaams parlement nog naar de stand van zaken van het actieplan rond mentaal welbevinden in de landbouw naar aanleiding van “een nieuwe wake-upcall”. “Op 11 januari was er weeral een melkveehouder die aan de alarmbel trok nadat er opnieuw een collega-boer zich van het leven heeft beroofd. Laat dit alsjeblieft geen constante worden. De druk op de landbouwersgezinnen is op alle vlakken onmenselijk zwaar”, stelde hij. Navraag bij minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) leerde Sintobin dat het aantal zelfmoorden in de landbouw hoger ligt dan in de algemene populatie.
Extra middelen en fusie
Minister Crevits gaf meteen aan dat het welbevinden van landbouwers haar bijzonder na aan het hart ligt. “Samen met zes actoren in het veld, gaande van Boeren op een Kruispunt en de landbouworganisaties tot onze diensten en de erfbetreders, moeten we ervoor zorgen dat als onze boeren ergens mee zitten, zowel bedrijfsmatig als mentaal, zij daar niet alleen mee blijven zitten en discreet, anoniem en laagdrempelig terechtkunnen bij de hulpverlening”, stelde ze.
Naast Tele-Onthaal en de Zelfmoordlijn is er voor land- en tuinbouwers ook een specifiek kanaal waar zij met hun zorgen en vragen terechtkunnen. “Dat is de reden waarom ik subsidies geef aan Boeren op een Kruispunt. In 2021 werd de subsidie al verhoogd en dit jaar voorzie ik opnieuw een extra bedrag van 100.000 euro boven op de basissubsidie”, benadrukt de minister. “Ik heb aan Boeren op een Kruispunt ook gevraagd om hun werking te optimaliseren zodat ze nog toegankelijker zijn en zich specifiek richten op preventie.”
De minister gaat nu nog een stap verder en kondigt ook de fusie van Boeren op een Kruispunt en het Landelijk infopunt voor vrouwen (Liv) aan. “Het is belangrijk dat de krachten en expertise gebundeld wordt”, meent Crevits. “Vlaanderen heeft vooral familiale landbouwbedrijven. Onze boeren en boerinnen staan voor belangrijke uitdagingen. Dat is mentaal niet altijd gemakkelijk. Door de fusie hebben ze nu één duidelijk aanspreekpunt waar ze kunnen rekenen op professionele begeleiding. Ik spoor boeren en boerinnen die in de knoop zitten, aan om hier gebruik van te maken.”
Door de fusie hebben boeren en boerinnen nu één duidelijk aanspreekpunt waar ze kunnen rekenen op professionele begeleiding
Specifieke uitdagingen waar vrouwen mee kampen
Liv werd opgericht in 2016 door het vrouwennetwerk Ferm. Vrouwen in de landbouw konden er tot voor kort terecht voor eerstelijnsadvies rond juridische, financiële en sociale thema’s. Ook fungeerde het als meldpunt voor problemen in de praktijk, knelpunten in de reglementering of vrouwonvriendelijke praktijken.
44 procent meer aanmeldingen van Vlaamse landbouwers in nood
6 oktober 2021Dat zal na de fusie met Boeren op een Kruispunt niet anders zijn, beweert Nik Van Gool, voorzitter van Ferm. “We hebben Liv opgericht om tegemoet te komen aan de specifieke problemen en uitdagingen waarmee vrouwen in land- en tuinbouw kampen. Tot dan bleven deze sterk onderbelicht. Op uitdrukkelijke vraag van de boerinnen krijgt de expertise van Liv nu een bijzondere plaats in de nieuwe structuur. Boerinnen kunnen dus blijven rekenen op laagdrempelige hulp- en adviesverlening”, stelt ze.
Door de bundeling van kennis en expertise met Liv zal Boeren op een Kruispunt een breed aanbod kunnen aanbieden aan boeren en boerinnen. “Als neutrale en onafhankelijke organisatie willen we boeren helpen om tijdig in te grijpen wanneer uitdagingen opdoemen en bieden hen hiervoor tools en leermomenten aan. We ondersteunen ook boeren, wanneer nodig, bij het zoeken naar oplossing. Dat kan bijvoorbeeld via intensieve trajectbegeleiding”, zegt Els Verté, directeur van Boeren op een Kruispunt.
De hulporganisatie wil boeren nog meer gaan inspireren om zelf hulp te zoeken, door de drempel hiervoor te verlagen én hun zoektocht naar hulp makkelijker te maken. “Voor land-of tuinbouwers die zelf eerst mogelijke hulpbronnen willen verkennen, ontwikkelde het Liv het Agrokompas, een specifiek digitaal platform. Dat zal ook opgenomen worden in de werking van Boeren op een Kruispunt”, klinkt het.
Actieplan bijna klaar
Deze fusie is een eerste klein onderdeel van het actieplan rond mentaal welbevinden van de minister. “Het concrete actieplan moeten we nog met de partners in het verhaal afkloppen. Daar zullen sowieso nog extra engagementen bij komen”, zei Crevits daarover in de Commissie Landbouw. “Bovendien willen we de coronasituatie nog even afwachten zodat we het breed gedragen naar buiten kunnen brengen. Ik vind het ‘not done” om een actieplan welbevinden digitaal van start te laten gaan”, aldus nog de minister.
Bekijk hier de discussie in de Commissie Landbouw van het Vlaams parlement:
Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op www.zelfmoord1813.be. Boeren op een Kruispunt is te bereiken via 0800 99 138 (gratis, 7/7 bereikbaar).
Bron: Eigen berichtgeving
