Jonge boeren vragen werkbaar Europees natuur- en milieubeleid

Tussen hamer en aambeeld

Het waren de Vlaamse en Nederlandse organisaties van jonge landbouwers, Groene Kring en Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), die met enkele tractoren postvatten voor het Europees Parlement. Daarmee wilden zij het gebrek aan toekomstperspectief voor jonge boeren in de EU aan de kaak stellen. “Het zeer strikte natuurbeleid dat de EU wil voeren, plaatst jonge landbouwers tussen hamer en aambeeld”, zeggen de organisaties.

Volgens voorzitter Bram Van Hecke worden jongeren in Vlaanderen en Nederland geconfronteerd met beleid dat hen zeer weinig ondernemingsmogelijkheden geeft en bijzonder strenge regels oplegt. “Het stikstofbeleid is hiervan een tekenend voorbeeld”, klinkt het. “Jonge boeren wordt hier absoluut geen perspectief geboden, terwijl zij wel de toekomst zijn van de voedselvoorziening in onze landen.”

Dat de actie voor de Europe instellingen plaatsvond, is geen toeval. “De Europese Unie gaat niet vrijuit”, meent Van Hecke. “Zij schrijft beleid uit dat de natuur wil beschermen, maar vergeet daarbij te kijken naar het toekomstperspectief voor jonge boeren.” Om die reden vragen Groene Kring en NAJK om in het Europese natuurbeleid een ‘jonge boeren-toets’ in te voeren. “Dat is nodig om deze kwetsbare groep te beschermen”, aldus de Groene Kring-voorzitter.

De jongerenorganisaties viseren vooral de Europese natuurherstelwet die momenteel wordt besproken in het Europarlement. “Die bevat heel veel goede intenties voor natuur en milieu, maar de impact ervan op landbouw zal bijzonder groot zijn. Er zullen juridisch bindende indicatoren worden opgelegd die je als landbouwer niet in de hand hebt”, waarschuwt Van Hecke. Volgens hem kan deze wet over tien jaar dezelfde impact hebben op de sector als het stikstofbeleid vandaag.

Timmermans en Sinkevičius zitten aan de knoppen

Ondanks het druiligere weer – dat haast als een metafoor kan gelden voor hoe de jonge boeren naar hun toekomst kijken – kwamen verschillende Europese parlementsleden langs bij de jonge landbouwers. "Over het algemeen is onze vraag positief onthaald, niet alleen bij de partijen die landbouw traditioneel steunen, maar ook bij de partijen die vaak kritisch kijken naar de sector”, vertelt de Groene Kring-voorzitter die verwacht dat de parlementsleden met deze vraag ook aan de slag zullen gaan.

De Europees landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski werd nog niet benaderd met de vraag voor een ‘jonge boeren-toets’, maar het is wel de bedoeling dat dit nog gebeurt. Maar als het om de natuurherstelwet gaat, kijken de jongerenorganisaties vooral naar de EU-commissaris voor de Green Deal Frans Timmermans en naar de EU-commissaris voor Milieu Virginijus Sinkevičius. “Zij zitten aan de knoppen als het over deze wet gaat. Dus hen willen we zeker bereiken”, aldus Groene Kring en NAJK.

De jonge landbouwers beseffen dat ze het huidige stikstofbeleid met hun acties niet meer zullen kunnen terugschroeven. “Maar we kunnen wel vermijden dat er over tien jaar beleid komt dat opnieuw alle toekomstperspectief voor de boeren wegneemt”, meent Van Hecke. “Vandaag zie ik veel jonge boeren die hard werken, heel slim zijn en lang gestudeerd hebben. Die beginnen te zeggen: ik ga ergens anders mijn boterham verdienen. Om de simpele reden dat zij niet zot zijn en niet heel hun leven willen ploeteren. Als het zo doorgaat, gaan we in 2035 mensen moeten zoeken die hier willen komen boeren”, besluit de voorzitter van Groene Kring.