"Grootste reductiepotentieel voor methaan ligt bij olie- en gasindustrie"

Rol van olie- en gasindustrie

Een deel van de methaanuitstoot is afkomstig uit natuurlijke bronnen zoals wetlands en vulkanisch gas, maar het grootste deel wordt veroorzaakt door menselijke activiteiten, zoals landbouw, vuilnisbelten en de fossiele brandstoffenindustrie. Wetenschappers wijzen erop dat naarmate de temperatuur stijgt, wetlands meer methaan uitstoten, net als smeltende permafrost, waardoor een “doemcirkel” van steeds grotere opwarming ontstaat. “Hoewel methaan uit de landbouw meer publiciteit heeft gekregen, inclusief oproepen aan consumenten om zuivel te vermijden en minder vlees te eten, is de energiesector de op één na belangrijkste menselijke oorzaak, verantwoordelijk voor een derde van alle methaanemissies die verband houden met menselijke activiteiten”, schrijft Financial Times.

Zo heeft een sensor in de COP29-gaststad Bakoe tussen april en juni zes afzonderlijke methaanpluimen gedetecteerd en die zouden allemaal afkomstig zijn van olie- en gasvelden in de buitenwijken van de hoofdstad van Azerbeidjan. Elders in het land werden nog eens vijf methaanpluimen geïdentificeerd. “Hoewel ze in intensiteit varieerden, waren ze zowel vervuilend als zeer giftig”, aldus de krant.

Activisten en analisten zijn van mening dat een soortgelijke situatie zich voordoet bij olie- en gasfabrieken in de hele wereld. In sommige gevallen zijn toevallige lekken de oorzaak van de rookpluim, maar soms laten de producenten het gas ook op opzettelijke wijze ontsnappen, uit veiligheidsoverwegingen, in noodgevallen of per ongeluk. In het eerste geval spreekt men over “affakkelen”. Als dit niet efficiënt gebeurt, dan komt er puur methaan vrij. In het tweede geval gaat het om lekken in pijpleidingen en apparatuur of omdat bedrijven beweren dat het te duur is om af te vangen.

Moeilijke metingen

Volgens een analyse van de Financial Times hebben energiebedrijven talloze manieren gevonden om de omvang van hun uitstoot te verbergen. “Olie en gas stoten veel meer methaan uit dan we beseffen”, zegt Eric Kort, professor in klimaat- en ruimtewetenschappen aan de Universiteit van Michigan. Bovendien is het methaanprobleem lang verdoezeld door een gebrek aan instrumenten om het op te sporen en te meten. Tot voor kort werd methaan meestal op grondniveau gemeten met handapparatuur of vanuit de lucht waar het gas werd gedetecteerd door de interactie met lichtgolven. Het Internationaal Energieagentschap gaat ervan uit dat de wereldwijde methaanuitstoot van de energiesector ongeveer 70 procent hoger is dan de hoeveelheden die de landen hebben gerapporteerd.

“We beginnen nu pas de methaanemissies wereldwijd in kaart te brengen”, zegt Riley Duren, directeur van de ngo Carbon Mapper. Een satelliet die in augustus werd gelanceerd, heeft sinds de lancering in augustus pluimen gedetecteerd van olie- en gaslocaties op uiteenlopende locaties als Syrië, Libië en Texas. En een diepgaande analyse in zes regio’s in de VS heeft bijvoorbeeld uitgewezen dat de gemeten uitstoot drie keer zo hoog lag dan schattingen van de overheid. “Totdat we echt nauwkeurige methaangegevens op wereldwijde basis hebben, zal het moeilijk worden om de uitstoot te beteugelen”, zegt Paul Bledsoe, voormalig klimaatadviseur van het Witte Huis van Clinton. “En we staan nog maar aan het begin daarvan.”