Golfstroom valt mogelijk al vanaf 2055 stil: "Grote gevolgen voor klimaat en landbouw"
nieuwsDe Golfstroom, die warmte van de Golf van Mexico naar Noordwest-Europa voert, stort mogelijk al midden deze eeuw in als gevolg van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Daarvoor waarschuwen wetenschappers van de Universiteit Utrecht. Als dat gebeurt, dan zou dit grote gevolgen hebben voor de landbouw.
Als de Golfstroom instort, daalt de temperatuur in Noordwest-Europa, met een hoge zeespiegelstijging, koude winters, droogte en hevigere stormen tot gevolg. In de landen onder de evenaar wordt het juist nog warmer, wat ook daar kan leiden tot extreem weer. De ineenstorting van de Golfstroom zal waarschijnlijk "ernstige maatschappelijke gevolgen hebben", stellen de Utrechtse onderzoekers.
Kantelpunt bereikt in 2055 of 2063?
Wetenschappers doen vaker onderzoek naar de Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC), de stroming waar ook de Golfstroom toe behoort. Ze hebben al eerder alarm geslagen omdat onderzoeken laten zien dat de stroming afzwakt. Toch is er nog geen eensgezindheid over wanneer dat onomkeerbare kantelpunt wordt bereikt.
Als de Golfstroom stilvalt, leven we niet langer in een gematigd klimaat en dat vormt een bedreiging voor de landbouw in Noordwest-Europa
De Utrechtse onderzoekers keken naar twee toekomstscenario's: één waarin de uitstoot nog een tijd gelijk blijft en daarna langzaam daalt, en één waarin de uitstoot van broeikasgassen hoog blijft. Bij dat eerste scenario kan het kantelpunt worden bereikt rond 2063. Bij een hoge uitstoot ligt het omslagpunt mogelijk al rond 2055. Tot nog toe ging het VN-klimaatpanel IPCC er vanuit dat een instorting niet voor 2100 zou plaatsvinden.
Einde van gematigd klimaat betekent krimp van landbouwareaal
De verzwakking van de AMOC kan zo de opwarming in Europa deze eeuw al verminderen of omkeren, schrijven de onderzoekers. Pieter Boussemaere, docent klimaat en wereldgeschiedenis aan de Vives Hogeschool, waarschuwde eerder al voor de gevolgen. We zouden niet langer in een gematigd klimaat leven en dat zou volgens hem een bedreiging vormen voor de landbouw in Noordwest-Europa.
Voor onze regio is er nog geen specifiek onderzoek gebeurd naar dat scenario, wel al voor het Verenigd Koninkrijk waar de winters gemiddeld zo’n tien graden kouder zouden zijn. Het zou het landbouwareaal in het land met zo’n 20 procent doen krimpen. “In datzelfde onderzoek werden ook mogelijke technieken bekeken die landbouwers zouden kunnen inzetten om toch te blijven produceren, maar de hoge kosten bleken niet op te wegen tegen de opbrengsten”, aldus Boussemaere.
Nog niet te laat
Als het kantelpunt eenmaal gepasseerd is, duurt het nog ongeveer 100 jaar voordat de Golfstroom helemaal stilvalt. Volgens onderzoeker René Van Westen is het echter nog niet te laat om de ontwikkeling te stoppen. "Onze studie laat ook zien dat als je de opwarming beperkt, het risico op het stilvallen van de Golfstroom steeds kleiner wordt. En je kan het zelfs helemaal voorkomen, maar dan moet er wel actie worden ondernomen", zo zegt hij aan NOS.
Bron: Belga / eigen berichtgeving
