Europa wil 25 procent van landbouwgrond voor bioboeren
De Europese Commissie heeft een actieplan klaar om de biologische landbouwsector een duw in de rug te geven. De focus ligt vooral op het stimuleren van de productie en consumptie van biologische producten waardoor ten laatste in 2030 een kwart van de Europese landbouwgrond gebruikt wordt door bioboeren. Daarnaast wil de Commissie ook de biologische aquacultuur sterker uitbouwen.
Het actieplan kent een aantal belangrijke voordelen toe aan biologische landbouw: op biologisch beteelde akkers is de biodiversiteit ongeveer 30 procent hoger, biologisch gehouden dieren hebben het beter en krijgen minder antibiotica toegediend, biolandbouwers hebben een hoger inkomen en zijn veerkrachtiger en consumenten weten dankzij het EU-logo voor biologische producten precies wat ze eten.
“De landbouw is een van de belangrijkste oorzaken van biodiversiteitsverlies, en omgekeerd vormt biodiversiteitsverlies ook een enorme bedreiging voor de landbouw”, reageert Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter voor de Europese Green Deal. “We moeten dringend de balans herstellen in onze verhouding tot de natuur. Landbouwers staan hier niet alleen voor, de hele voedingsketen is hierbij betrokken.”
Met dit actieplan wil Europa de vraag naar biologische producten stimuleren, consumenten helpen geïnformeerde keuzes te maken en Europese landbouwers ondersteunen bij hun transitie. “Hoe meer landbouwgrond we biologisch beheren, hoe meer de biodiversiteit op die grond en in het omliggende gebied erop vooruit zal gaan”, aldus Frans Timmermans.
Kwart van de landbouwgrond moet bio
Momenteel wordt ongeveer 8,5 procent van het landbouwareaal van de EU biologisch beteeld, en de tendensen tonen aan dat het biologische aandeel aan dit groeitempo tegen 2030 tussen 15 en 18 procent van het totale areaal zou bedragen.
Het actieplan is ontworpen om de reeds sterk groeiende biologische sector de juiste instrumenten te bieden om het streefcijfer van 25 procent biolandbouwgrond te bereiken. De drieëntwintig acties van het plan zijn opgebouwd rond drie assen – de consumptie stimuleren, de productie opvoeren en de sector verder verduurzamen — en moeten een evenwichtige groei van de sector garanderen.
De Commissie moedigt de lidstaten aan hun nationale biologische actieplannen uit te werken om hun nationale aandeel biologische landbouw te vergroten. Want tussen de lidstaten bestaan aanzienlijke verschillen in het landbouwareaal dat momenteel voor biologische landbouw wordt gebruikt. In Oostenrijk hebben de bioboeren al een kwart van alle gronden ingepalmd, in Ierland amper 1,6 procent. In België is de sector goed voor 6,9 procent.
Sterke focus op de vraagzijde
Om landbouwers aan te moedigen om op biologische landbouw over te schakelen en zo hun winstgevendheid en veerkracht te vergroten, is het volgens de Europese Commissie essentieel dat de consumptie van biologische producten toeneemt.
Het actieplan zet dan ook sterk in op acties die erop gericht zijn de vraag te stimuleren, het vertrouwen van de consument te behouden en biologische voeding dichter bij de burgers te brengen.
Met een vraag die in de afgelopen tien jaar sneller is gestegen dan de productie, levert de biologische sector zijn spelers tegelijkertijd ook economische voordelen op
“De biologische landbouw biedt tal van voordelen voor het milieu omdat hij bijdraagt aan gezonde bodems, de lucht- en watervervuiling tegengaat en de biodiversiteit verbetert”, reageert Virginijus Sinkevičius, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij. “Met een vraag die in de afgelopen tien jaar sneller is gestegen dan de productie, levert de biologische sector zijn spelers tegelijkertijd ook economische voordelen op.”
38 tot 58 miljard euro om biologische landbouw te ondersteunen
Terwijl het actieplan vooral de nadruk legt op het “aanzuigeffect” aan de vraagzijde, blijft het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) een essentieel instrument om steun te bieden voor de omschakeling. Momenteel wordt zo'n 1,8 procent (7,5 miljard euro) van het GLB-budget gebruikt om de biologische landbouw te ondersteunen.
“Het toekomstige GLB zal ecoregelingen omvatten die, afhankelijk van het resultaat van de onderhandelingen over het GLB, gedekt zullen worden door een begroting van 38 à 58 miljard euro voor de periode 2023-2027”, klinkt het bij de Europese Commissie. “Die ecoregelingen kunnen worden ingezet om biologische landbouw te bevorderen.”
Naast het GLB zijn de belangrijkste instrumenten onder andere de organisatie van informatie- en netwerkactiviteiten voor de uitwisseling van beste praktijken, de certificering van producentengroeperingen in plaats van individuele landbouwers, onderzoek en innovatie, het gebruik van blockchain en andere technologieën om de traceerbaarheid te verbeteren en de markttransparantie te vergroten, het versterken van lokale en kleinschalige verwerking, steun voor de organisatie van de voedselketen en de verbetering van diervoeder.
In het actieplan is ook plaats voor het groeipotentieel van de biologische aquacultuurproductie. “De komende nieuwe EU-richtsnoeren voor de duurzame ontwikkeling van de aquacultuur in de EU zullen de lidstaten en belanghebbenden aanmoedigen om de biologische groei in deze sector te ondersteunen”, klinkt het.
Meer duurzaamheid
Tot slot moet het actieplan de duurzaamheid van de biologische landbouw helpen verbeteren. Om dit te bereiken zijn er acties gericht op een beter dierenwelzijn, de beschikbaarheid van biologische zaden, een kleinere koolstofvoetafdruk voor de sector en zo min mogelijk plastic-, water- en energieverbruik. Elk jaar zal de Commissie nauwlettend toezien op de vorderingen van het actieplan via een jaarlijkse follow-up met vertegenwoordigers van het Europees Parlement, de lidstaten, en belanghebbenden, en aan de hand van zesmaandelijkse voortgangsverslagen en een evaluatie halverwege.
Bron: Eigen verslaggeving
