EU-parlement steekt landbouwsters hart onder de riem

Het Europees Parlement wil meer aandacht voor de belangrijke rol die vrouwen op het platteland vervullen, in de landbouw en daarbuiten. De taken die zij op zich nemen op de boerderij, bijvoorbeeld de administratie en het huishouden, zijn vaak onzichtbaar voor de buitenwereld. Zonder vrouwen om hoevezuivel te maken van melk, schoolkinderen rond te leiden op de boerderij en gastenkamers uit te baten, zouden landbouwbedrijven zo multifunctioneel niet zijn. “Als we de familiale landbouw in de EU een toekomst willen geven, dan moeten we werk maken van een erkenning van de rol die vrouwen opnemen”, zegt Europarlementslid Hilde Vautmans (Open Vld). Het rapport is een oproep aan nationale wetgevers om het statuut van vrouwen te verbeteren.

Europa gaat prat op het familiaal karakter van zijn landbouw maar in de praktijk wordt vergeten dat man en vrouw samen de boerderij uitbaten. En wat dan gezegd over multifunctionele landbouw, dat de reputatie van een duurzame bedrijfsstrategie geniet en nieuwe kansen creëerde voor vrouwen om hun talenten te ontplooien op een landbouwbedrijf. Het bewustzijn groeit dat zonder hen de landbouwsector er behoorlijk eentonig zou uitzien. Dat leiden we af uit een rapport over de rol van vrouwen op het platteland dat met een ruime meerderheid is goedgekeurd tijdens de jongste plenaire vergadering van het Europees Parlement in Straatsburg.

Het rapport is het resultaat van een samenwerking tussen de commissies landbouw en vrouwenrechten en doet een 50-tal aanbevelingen aan de Europese Commissie en de lidstaten. “De situatie van vrouwen in de 28 lidstaten is erg verschillend”, legt Europees parlementslid Hilde Vautmans uit waarom het rapport zo’n vette kluif is. In eigen land werd in 2005 een grote stap voorwaarts gezet met het zogenaamde ‘maxistatuut’ voor de meewerkende partners van zelfstandigen. Elders stelt het probleem zich op dit moment scherper want de Europese landbouwkoepel Copa becijferde dat vrouwen op het platteland soms tot de helft minder pensioen ontvangen dan hun echtgenoot. In Europa wordt 29 procent van de landbouwbedrijven uitgebaat door een vrouw, maar deze boerderijen zijn over het algemeen 40 procent kleiner dan die geleid door mannen.

Dit onderwerp ligt Open Vld-politica Hilde Vautmans nauw aan het hart zodat ze begin deze week voor het rapport stemde en nu de aandacht vestigt op de inhoud daarvan. Het rapport beklemtoont enerzijds de belangrijke rol die vrouwen in de landbouw belichamen, anderzijds worden ook de verschillende obstakels belicht waarmee vrouwen op het platteland worden geconfronteerd. Ze kunnen niet laten zien wat ze in hun mars hebben als het ontbreekt aan openbare diensten zoals ouderenzorg en kinderopvang, en vrouwen afwezig zijn in bestuursorganen. Wraakroepend is dat de loon- en pensioenkloof tussen mannen en vrouwen in een aantal lidstaten nog toeneemt.

Het Parlement spoort de Commissie en de lidstaten aan om de socio-economische positie van vrouwen te versterken, bijvoorbeeld door adequate openbare dienstverlening, de gelijkheid van man en vrouw binnen bestuursorganen en het stimuleren van mede-eigendom in landbouwbedrijven. Vautmans noemt het een geluk voor de familiale landbouw in ons land dat de sociale status van zelfstandige vrouwen hier reeds verbeterd is. Zij verwijst naar de maatregelen die federaal minister van Zelfstandigen Willy Borsus nam, zoals de verbetering van het moederschapsverlof voor vrouwelijke zelfstandigen. Borsus bestudeert ook de mogelijkheid om het statuut van meewerkende echtgenoot te veranderen in een co-ondernemerscontract.

Hilde Vautmans, zelf de dochter van een veehandelaar die altijd kon rekenen op zijn echtgenote, zegt dat het Europees Parlement vrouwen in de landbouw een hart onder de riem wil steken. “Voor de wetgever was mijn moeder een huisvrouw terwijl ze ’s nachts uit bed kroop als er een koe moest kalven. Pensioenrechten heeft ze nooit opgebouwd hoewel ze dag en nacht op het bedrijf meewerkte. In de Europese Unie waar meer dan 12 miljoen landbouwers zorgen voor het voedsel van een half miljard mensen en waar de familiale landbouw het merendeel van de landbouwbedrijven vormt, hebben we de plicht om de rol van vrouwen in de landbouw te belichten.”

Hou VILT.be in de gaten voor meer details over het rapport van het Europees Parlement.