EU lanceert waterstrategie: Waterverbruik moet tegen 2030 tien procent lager
nieuwsDe Europese Commissie wil dat er binnen de EU tegen 2030 tien procent minder water wordt verbruikt "om de toekomstige generaties een toekomst te geven". De aanbeveling maakt deel uit van de strategie voor waterbestendigheid die de Commissie woensdag heeft voorgesteld, waarmee ze de lidstaten wil ondersteunen om efficiënter met water om te gaan.
"Water is niet alleen een hulpbron maar ook een levenslijn en komt door extreem weer enorm onder druk te staan", zegt Eurocommissaris voor Milieu Jessika Roswall. Ze wijst erop dat Europa het continent is dat het snelst opwarmt door klimaatverandering. "Vandaag kampt al 30 procent van het Europese grondgebied met waterschaarste. Water is een gedeelde hulpbron en een gedeelde verantwoordelijkheid, en we moeten er allemaal efficiënter mee omgaan."
Met haar waterstrategie wil de Commissie de lidstaten dan ook een "toolbox" geven om "onze onderbroken waterkringloop te herstellen, een slimme economie te worden op vlak van water en proper en betaalbaar water voor iedereen te garanderen", aldus nog de Zweedse. De Commissie stelt 30 acties voor, die er onder meer voor moeten zorgen dat er in de EU tegen 2030 "tien procent efficiënter met water wordt omgegaan". Ze roept de lidstaten op om hun eigen doelstellingen daarrond te formuleren.

Landbouw gebruikt helft van alle water
Alle sectoren en burgers moeten volgens de Commissie een bijdrage aan de besparing van water leveren. Vandaag gebruikt de landbouwsector 51 procent van het water. Maar ook andere economische sectoren zoals de productie van accu’s, chips en energie en datacenters worden door de Commissie vermeld als belangrijke gebruikers van water, vooral voor koeling. “Zonder voldoende water van goede kwaliteit storten de landbouw, de economie en de energieproductie in elkaar en erodeert het milieu, want ook dieren en planten zijn er afhankelijk van”, wordt het belang van de waterstrategie geduid.
Zelf stelt ze onder meer voor om de waterinfrastructuur dringend te verbeteren en de investeringen te versterken. "Gemiddeld gaat 30 procent van het water in Europa verloren door lekkende pijpleidingen voor het de gebruikers bereikt", aldus Roswall. "Ongeveer twee derde van investeringsbehoeften wordt gedekt door overheidsfinanciering, maar er is nog steeds een investeringskloof", die volgens de Commissie oploopt tot 23 miljard euro. De Europese Investeringsbank zal de komende drie jaar 15 miljard euro mobiliseren.
Andere aandachtspunten zijn volgens de Commissie innovatie en digitalisering, en striktere uitvoering van de EU-regels rond waterbeleid. "We willen de lidstaten ook helpen om risico's op overstromingen en droogtes beter te identificeren, beter samen te werken over de grenzen heen en om waterinfrastructuur beter te beschermen", aldus Roswall. En er komt een privaat-publiek partnerschap voor technologische ontwikkelingen om water te zuiveren van PFAS, microplastics en andere chemicaliën.

Beke: "Belangrijke implicaties voor landbouw"
Europees parlementslid Wouter Beke (cd&v) noemt het terecht de Commissie water bovenaan de politieke agenda plaatst, maar hij stelt vast dat deze ‘European Water Resilience Strategy’ ook belangrijke implicaties inhoudt voor landbouw. “Landbouw neemt gemiddeld de helft van het waterverbruik in de EU voor haar rekening, dus de strategie focust terecht op efficiëntie, circulariteit en het beter vasthouden van water in de sector. Het volgende Europees budget en het Europees Landbouwbeleid moeten hiervoor dan wel voldoende middelen vrijmaken en het vergunningsbeleid mag projecten niet dwarsbomen”, stelt hij.
Wel noemt hij het cruciaal dat de aandacht voor waterkwaliteit niet resulteert in onhaalbare doelen die vergunningsverlening verder bemoeilijken. “Europa moet, onder meer bij de Kaderrichtlijn Water, veel meer rekening houden met de specifieke Vlaamse context met veel versnippering, bebouwing en erg vruchtbare gronden. Ik pleit voor een pragmatische uitrol van de strategie zodat we stelselmatig onze waterlopen verbeteren én boeren de ruimte geven om hun werk te blijven doen", aldus Beke die in het Europees parlement lid is van de Commissie Landbouw.
Boerenbond: "Vergunningverlening wordt cruciaal"
Ook Boerenbond heeft gereageerd op de waterstrategie van de Commissie. De landbouworganisatie ziet belangrijke aanknopingspunten voor de landbouwsector. “Positief is dat de strategie aandacht heeft voor waterhergebruik met een evaluatie van de water reuse verordening, en ondersteuning van landbouwers in duurzaam waterbeheer via het GLB. Ook het feit dat civieltechnische oplossingen zoals waterbassins worden erkend, is een stap vooruit”, klinkt het.
Wel is het voor Boerenbond belangrijk dat de strategie geen extra administratieve lasten oplevert en garandeert dat landbouw als strategische sector steeds toegang heeft tot voldoende water, ook bij waterschaarste. Daarbij blijft grondwater essentieel. “Alternatieve bronnen moeten haalbaar en betaalbaar zijn”, aldus woordvoerder Elisabeth Mertens. “De bijkomende financiering vanuit de strategie moet ook landbouwers voeden om zich te wapenen tegen droogte en wateroverlast. We denken hierbij aan het aanleggen van waterbassins en hergebruik van teruggewonnen water.”
Op dat vlak ziet de organisatie nog een belangrijk knelpunt. “Het is noodzakelijk om de vergunningverlening voor waterbeheer, zoals wateropslag, door boeren te verbeteren en om zo snel mogelijk het Europees acquis (geheel aan rechtsregels, red.) te evalueren om te voorkomen dat bij de verdere implementatie vergunningverlening geblokkeerd geraakt door onhaalbare doelstellingen en deadlines. Dat is nodig om de Europese competitiviteit en veerkracht te waarborgen”, besluit Boerenbond.

Bron: Belga / eigen berichtgeving