Elia ziet geen alternatief voor bovengrondse leiding in Ventilusproject

Om de uitdagingen van de energietransitie aan te gaan, moet het elektriciteitsnet in België aangepast worden. Het hoogspanningsnet moet versterkt worden in West-Vlaanderen (hoogspanningsverbinding Ventilus) en Henegouwen (hoogspanningsverbinding Boucle du Hainaut). Het gaat om twee 'missing links' in het net. Elia heeft evenwel bij beide projecten te kampen met lokaal protest, omdat er delen via bovengrondse leidingen moeten worden gerealiseerd. Het zijn de regionale regeringen die uiteindelijk de knoop moeten doorhakken. Het dossier bezorgt de Vlaamse regering hoofdbrekens.

Voorwaarde robuust netwerk

Peeters benadrukte dat netbeheerder Elia bij het uittekenen van de projecten niet over één nacht ijs is gegaan. Bij de analyse waren 6 universitaire professoren betrokken én nadien zijn er nog verschillende analyses gebeurd. "Die komen allemaal tot dezelfde conclusie", aldus Peeters. Je hebt met andere woorden een bovengrondse leiding nodig om tot een robuust netwerk te komen, om geen probleem met bevoorradingszekerheid te krijgen, om offshore energie naar het binnenland te krijgen en voor de industriële ontwikkeling, luidde het.

Hij onderstreepte dat Elia verplicht is een aantal openbare diensten te verlenen én die taak heel ernstig neemt op basis van de noden, niet van de aandeelhouders. "Alle alternatieven zijn duurder. Voor onze aandeelhouders zou dat misschien beter zijn, maar we stellen die niet voor omdat ze niet met de plandoelstellingen stroken. Elia màg ze niet voorstellen", aldus Peeters. Hij merkte op er zich "als persoon" vragen bij te stellen mocht er politiek een andere beslissing vallen. "Dan moet je binnen vijf jaar eenzelfde project in het centrum van het land starten. Zal er daar gemakkelijker een vergunning voor zijn?"

Zichtlast beperken

Peeters wees er op dat naast het maximale hergebruik van bestaande corridors, naar een tracé wordt gestreefd dat zoveel mogelijk andere lijnen volgt. Ter compensatie worden ook een aantal lagere spanningslijnen ondergrond gebracht, wat netto zelfs gunstig voor het landschap zou zijn. En Elia is één van de grootste aanplanters om de zichtlast van projecten te beperken. Hij preciseerde ook dat er geen onteigeningsprocedures voorzien zijn. Er geldt een compensatieregeling voor wie een waardeverlies zou lijden en eventueel een vrijwillige opkoopregeling.

Ook werkgevers willen bovengrondse leiding

Een twintigtal Vlaamse werkgevers- en sectororganisaties vragen de Vlaamse regering in een open brief om "dringend" knopen door te hakken in het Ventilus-dossier. Voor de ondertekenaars, VOKA, Agoria, Comeos, Essenscia, Confederatie Bouw en Febetra, is het kristalhelder: de leiding moet bovengronds. Een ondergrondse leiding zou de stroomfactuur fors duurder maken, en de bedrijven vrezen ook investeringen en jobs te mislopen. “Zo verliezen onze ondernemingen twee keer.”

Verder pleiten de werkgevers ook voor "een georganiseerd overleg met alle stakeholders". Dat betekent ook een ruime en correcte vergoeding voor de betrokken omwonenden en gemeenten. "Alleen zo werken we aan een draagvlak in de samenleving", klinkt het.

De argumenten zijn bekend, en de betrokken organisaties lijsten ze nog eens op. Met een bovengrondse lijn wordt het hoogspanningsnet robuust en beter bestand tegen incidenten. Daarnaast is er ook het prijskaartje. Volgens Elia brengt een bovengrondse lijn een kostprijs van 1,2 miljard met zich mee, tegenover minstens 6 miljard voor een ondergrondse lijn. Die kost wordt doorgerekend naar bedrijven en gezinnen, waarschuwen de ondertekenaars. "In tijden van ongezien hoge energieprijzen is dit zeker te vermijden", klinkt het.