Eerste zelfoogstboerderij telt 220 aandeelhouders

De eerste zelfoogstboerderij ging twee jaar geleden van start in ons land. Vandaag telt het landbouwbedrijfje van de 33-jarige Tom Troonbeeckx 220 aandeelhouders en een groeiende wachtlijst. Opvallend is dat zijn leden sinds hun participatie in de boerderij een totaal andere kijk ontwikkeld hebben op de waarde van voedsel en op de boerenstiel.

Tijdens zijn opleiding hoorde Troonbeeckx voor het eerst over community-supported agriculture (CSA). "Klanten betalen de boer jaarlijks een som en krijgen dan het hele jaar door groenten. Door dat vooruitbetalingsysteem wordt de financiële druk op de boer verminderd. Door een open boekhouding en directe inspraak weten de leden ook wat er met hun geld gebeurt", legt de biologische boer uit in De Standaard.

In 2007 ging ‘Het Open Veld’, het eerste CSA-bedrijf in ons land, van start. Leden betalen er 170 euro per jaar. Om op oogst-, verpakkings- en transportkosten te besparen voerde Troonbeeckx een zelfoogstsysteem in. Aanvankelijk moest Troonbeeckx zijn klanten al eens bijsturen, maar dat vindt hij helemaal niet erg. "Het educatieve aspect is een belangrijk onderdeel van deze boerderij. Er is bijvoorbeeld elke maand een gemeenschappelijk info- en werkmoment".

Je vindt op Het Open Veld zeventig soorten groenten en een kersenboomgaard. De communicatie daarover gebeurt via e-mail en het oogstbord op het terrein, waarop vermeld staat wat rijp is. Alles is gebaseerd op onderling vertrouwen. "Niemand plukt te veel, verkoopt door of vult zijn diepvriezer voor de winter", zegt Troonbeeckx. Ook delen de leden samen de oogstrisico’s. Dit jaar vielen de asperges wat tegen, maar dat werd ruimschoots gecompenseerd door de mooie oogst van courgettes, pompoenen en aardappelen.

De klanten van Troonbeeckx kijken sinds hun lidmaatschap bij Het Open Veld opvallend anders naar het landbouwleven. "Ik besef nu hoeveel energie er nodig is om een spierwitte bloemkool in de supermarkt te krijgen", vertelt Lieve Vervoort, die samen met haar drie kinderen drie keer per week komt plukken. "En nog betaal je er bijna niets voor. Dat is echt niet eerlijk voor de boeren".

Veel leden hebben ook hun voedingsgewoonten aangepast. "Wij eten nu veel gevarieerder", vertelt Monique Swart. "Er liggen nu elke dag een paar soorten groenten op ons bord. En we wisselen vaak onder mekaar recepten uit". Vervoort voegt eraan toe dat ze bijna geen charcuterie meer koopt. "Mijn kinderen eten het liefst een boterham met sla, die ze mee geoogst hebben. Ook ’s avonds eten ze meer groenten".