Beperkende milieuwetgeving en dierziekten houden rendabiliteit veehouderij uitzonderlijk hoog
duidingDe braadkippenhouderij kent historisch hoge rendementen, terwijl in de melkveehouderij de records van twee jaar geleden benaderd worden. Ook in de varkenshouderij blijft de rentabiliteit goed en zijn de vooruitzichten behoorlijk. De conjunctuur in akkerbouw staat in groot contrast hiermee. De aardappel- en de bietenteelt hebben een aantal rendabele jaren gehad, maar gaan nu door een dal. “Dat komt door een overaanbod. In de veehouderij hebben wetgeving en dierziekten het opvoeren van het aanbod onmogelijk gemaakt”, verklaart Jan Leyten, Agro Economist bij KBC.
Superconjunctuur in braadkippenhouderij
De Vlaamse braadkippenhouderij beleeft gouden tijden. Na 2,5 jaar hoogconjunctuur spreekt KBC sinds begin 2025 zelfs van een superconjunctuur. Uit de periodieke conjunctuurbarometer van KBC blijkt dat de cashflow in de sector nog nooit zo hoog lag: in de tweede helft van dit jaar is die opgelopen tot 80 cent per afgeleverde kip.
Beschikbare cashflow - het verschil tussen de reële inkomsten en uitgaven (wat er dus netto overblijft - is volgens de bank de beste graadmeter om de rendabiliteit van een bedrijf of sector uit te drukken. Ter vergelijking: een gemiddeld Vlaams braadkippenbedrijf telt 80.000 braadkippen en levert jaarlijks zeven rondes af. Dat levert vandaag ruim 64.000 euro cashflow per rond op, of meer dan 400.000 euro op jaarbasis.
“De winstgevendheid is nog nooit zo hoog geweest”, aldus KBC-analist Jan Leyten. Volgens hem is dat te danken aan een beperkt Europees aanbod door vogelgriep, de beperkende klimaat- en milieuwetgeving en tegelijk een stijgende vraag naar kippenvlees bij de consument.
De uitstekende rendabiliteit vandaag laat de sector toe om de zware verliezen uit de periode 202-2022 recht te trekken. In die periode drukten coronamaatregelen en een overaanbod de rendabiliteit fors. Over de afgelopen vijf jaar samen noteerde de sector een gemiddelde cashflow van amper tien cent per kip, goed voor zo’n 56.000 euro per jaar per bedrijf.
Melkveehouderij op weg naar nieuwe records
Ook in de melkveehouderij is er sprake van hoogconjunctuur. Uit de conjunctuurbarometer van KBC blijkt dat de sector na het recordjaar 2022 weliswaar een dip kende in 2023, maar sinds 2024 zitten de melkprijzen opnieuw duidelijk in de lift. In het tweede kwartaal van dit jaar bedroeg de beschikbare cashflow 21,2 cent per liter melk, bijna het dubbele van het vijfjaarlijkse gemiddelde dat 11,7 cent bedraagt.
Volgens Leyten is de heropleving vooral te danken aan een stijgende melkprijs en lagere veevoerkosten. “De blauwtonguitbraak heeft de Europese productie gedrukt, terwijl de wereldwijde melkproductie stagneert,” legt hij uit.
Varkenshouderij nog steeds behoorlijk rendabel
Ook de varkenshouderij doet het goed, al liggen de absolute topjaren intussen achter ons. In het tweede kwartaal boekte een gesloten bedrijf een cashflow van 50 euro per afgeleverd vleesvarken, tegenover 53 euro tijdens de piek in 2023-2024. Het vijfjaarlijkse gemiddelde blijft met 20 euro per varken aanzienlijk lager.
“De prijzen zijn hoog, wat de exportpositie bemoeilijkt, maar de Europese vraag is stevig en het aanbod stabiel,” aldus Leyten. Hij verwacht voor de tweede jaarhelft een lichte daling van de prijzen, maar noemt de situatie nog steeds “behoorlijk rendabel”.
“Gouden jaren varkenshouderij liggen achter ons”
31 oktober 2024Structureel andere markt
Volgens KBC houdt de hoogconjunctuur in zowel de melkvee-, varkens- als braadkippenhouderij stand dankzij een stabiele tot groeiende vraag en een aanbod dat door dierziektes en milieuwetgeving nauwelijks kan toenemen. “De klassieke cyclus van groeiende veestapels als gevolg van goede prijzen en daaropvolgende prijsdalingen blijft uit,” zegt Leyten. “Beperkende wetgeving verhindert een structurele uitbreiding van de veestapel. Dat verklaart waarom de goede conjunctuur nu al zo lang aanhoudt.”
Dat is volgens de analist van KBC ook het geval voor de vleesveehouderij, al is die sector niet in de periodieke conjunctuurbarometer van KBC opgenomen.
Akkerbouw: klassieke prijscyclus blijft spelen
In tegenstelling tot bij de dierlijke sectoren blijft in de plantaardige productie het spel van vraag en aanbod volop spelen. Als voorbeeld wijst Leyten naar de aardappelteelt. “Door de hoge prijzen van de voorbije jaren hebben landbouwers dit jaar een recordaantal aardappelen geplant. In combinatie met gunstige groeicondities en een dalende vraag naar verwerkte aardappelproducten zet dat de prijzen sterk onder druk,” aldus Leyten.
Volgens de financieel expert is de huidige prijsdip vooral een typisch conjunctuurfenomeen. “In de aardappelteelt volgen goede jaren elkaar vaak op met mindere jaren. De huidige crisis betekent dus vooral het einde van een gunstige periode. Normaal herstelt de markt zich na verloop van tijd.”
Toch erkent Leyten dat de situatie momenteel pijnlijk is voor akkerbouwers. “Voor de bedrijven die sterk op aardappelen inzetten, zijn de huidige prijzen een flinke tegenvaller.”
