Grondenbank voor landbouwers in Gentse Kanaalzone

De Vlaamse regering heeft de oprichting van een grondenbank voor de Gentse Kanaalzone goedgekeurd. De grondenbank zal op minnelijke basis gronden verwerven om vervolgens landbouwers ruilgronden aan te bieden wanneer zij in een projectgebied liggen maar hun activiteiten willen voortzetten. In de regio komt natuur ter compensatie van natuurgebieden die verdwijnen door de havenontwikkeling.

Het strategisch plan ‘Welvarende Kanaalzone’ met als tijdshorizon 2030 kiest voor de verdere ontwikkeling van de haven met respect voor leefbare woonkernen, landbouw en natuur. Bij uitbreiding van havenfuncties moet de natuur die verdwijnt, worden gecompenseerd. De filosofie bij de realisatie van nieuwe natuur is versnippering tegengaan en de natuurgebieden zoveel mogelijk doen aansluiten tot zogenaamde ‘robuuste natuurkerngebieden’. Op die manier krijgen fauna en flora er alle kansen.

Om aan de natuurdoelstellingen van Europa tegemoet te komen, is er nood aan 205 hectare extra natuur. Het plan voorziet ook in de inrichting van 16 koppelingsgebieden. Dat zijn groenschermen en bufferzones die dienst doen als kwaliteitsvolle overgangsgebieden tussen woonkernen en bedrijventerreinen in de Gentse haven. Bij de aanleg van natuur- en groengebieden zullen onvermijdelijk landbouwgronden worden ingenomen. Om het effect van de grondinname te milderen en waar mogelijk te beperken, treft de Vlaamse overheid verschillende maatregelen.

Een flankerend landbouwbeleid voorziet in gepaste stimuli en financiële toeslagen. Zo start de Vlaamse Landmaatschappij voor de Gentse Kanaalzone met een lokale grondenbank die een vergelijkbaar vergoedingssysteem zal hanteren als hetgeen is overeengekomen in het kader van de grondenbank voor het Sigmaplan. De grondenbank koopt gronden op minnelijke basis aan zowel binnen het projectgebied waarin natuurdoelstellingen zullen gerealiseerd worden als er buiten.

De grondenbank biedt aan de landbouwers die in een projectgebied komen te liggen maar die hun activiteiten willen verder zetten, ruilgronden aan. Eigenaars van landbouwgronden en landbouwers die hun activiteiten willen stopzetten, kunnen tegen interessante voorwaarden hun grond aan de grondenbank aanbieden. Op die manier kan een grondenbank op minnelijke basis gronden verwerven, zodat het voor die gronden niet tot een onteigening hoeft te komen.

Daarnaast wordt een landbouweffectenrapport (LER) opgemaakt om bij de keuze van de natuurgebieden maximaal rekening te kunnen houden met de landbouwactiviteiten. De getroffen landbouwers worden ook persoonlijk begeleid door een bemiddelaar van de Vlaams overheid. Vlaams minister Joke Schauvliege ondersteunt de oprichting van een grondenbank omdat "ervaring uit andere projecten zoals het Sigmanplan leert dat op deze wijze het samengaan van natuur en landbouw beter uitgebouwd kunnen worden". Haar collega Hilde Crevits hoopt dat de flankerende maatregelen de verschillende belangen met elkaar kunnen verzoenen.

Meer info: Grondenbank Gentse Kanaalzone