Gasuitwisselingskamers moeten methaanuitstoot reduceren

Het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) heeft zes gasuitwisselingskamers in gebruik genomen. Hiermee wil het onderzoek verrichten naar de manier waarop de methaanuitstoot van koeien verminderd kan worden. “Het zou sterk zijn als we die met ons onderzoek met 15 tot 20 procent kunnen reduceren”, zegt Sam De Campeneere, wetenschappelijk directeur ‘Functionele Voeding’.

Momenteel is de landbouw verantwoordelijk voor 11,4 procent van de uitstoot van broeikasgassen in Vlaanderen. Opgesplitst bestaan de broeikasgassen vanuit de landbouw voor 39 procent uit methaan, voor 36 procent uit koolstofdioxide en voor 25 procent uit lachgas (uitgedrukt als CO2-equivalenten). “Door dat grote aandeel methaan is de landbouw in Vlaanderen verantwoordelijk voor 77 procent van de totale Vlaamse methaanemissie”, aldus De Campeneere.

Een andere reden waarom ILVO vooral de methaanuitstoot wil aanpakken, is dat dit gas slechts 12 jaar overleeft in de atmosfeer, terwijl CO2 langer dan 100 jaar in de atmosfeer aanwezig blijft. “Wie vandaag de methaanuitstoot reduceert, ziet daar binnen 12 jaar een effect van. Bij CO2 duurt dat meer dan 100 jaar. Bovendien is methaan ook een sterker broeikasgas dan CO2”, legt De Campeneere uit.

“Al decennialang doen we onderzoek naar de optimalisatie van de voeding van melkvee en vleesvee. In het verleden lag de klemtoon vooral op de beperking van de uitstoot van stikstof en fosfor, maar door het groeiende besef van de invloed op de opwarming van de aarde komen daar nu ook de emissies van gassen bij”, weet administrateur-generaal Erik Van Bockstaele. Met de gasuitwisselingskamers kan ILVO gaan bepalen hoeveel gassen, zoals methaan, koolstofdioxide, lachgas en ammoniak, een dier uitstoot.

Een gasuitwisselingskamer bestaat uit drie delen: de kamer, de ventilatie en de meetapparatuur. Elk van de zes kamers kan een volwassen koe huisvesten, maar kan ook aangepast worden om kleinere herkauwers of varkens te huisvesten. “In de kamers is de hoogste aandacht besteed aan dierenwelzijn. Ze zijn ruim met grote ramen en de koeien hebben een kwalitatief hoogstaande ligmat ter beschikking”, vertelt Nico Peiren die de dagelijkse leiding over het onderzoeksproject heeft.

De komende weken en maanden staan al een aantal experimenten gepland in de gasuitwisselingskamers. “Eerst zullen we starten met de afstelling van de kamers en we zullen bepalen wat de minimale verblijfsduur is van een dier in de kamer voor een stabiele en representatieve meting”, weet Peiren. Eens dat gebeurd is, zullen er tien proeven plaatsvinden waarbij zal getest worden of additieven op basis van plantenextracten de methaanuitstoot kunnen verminderen.

“Maar er zijn nog veel andere onderzoeken mogelijk. Zo kunnen we gaan bepalen wat de methaanuitstoot bij verschillende rantsoenen is of hoe de uitstoot verloopt gedurende de dag”, legt de onderzoeker uit. “Andere onderzoekspistes zijn onder meer de studie van de relatie tussen de methaanuitstoot en de samenstelling van melk of de studie van de individuele variatie tussen koeien waarbij mogelijkheden ontstaan voor selectie.”

ILVO investeerde zo’n 200.000 euro in de gasuitwisselingskamers, arbeidsuren niet meegerekend. “Ik wil erop wijzen dat deze kamers uniek zijn in Vlaanderen en België. De data die onze wetenschappers op deze manier kunnen verzamelen, kunnen leiden tot verbeterde en haalbare voederstrategieën en dus tot een verdere reductie van de emissie van broeikasgassen”, besluit communicatieverantwoordelijke Greet Riebbels.

Meer foto's op het VILT Facebook-profiel.