EU-burgers vooral bezorgd om chemicaliën in hun voeding

Uit een nieuwe Eurobarometer-enquête blijkt dat Europeanen voor informatie over voedselrisico's in de eerste plaats vertrouwen op artsen, familie, wetenschappers, consumenten- en milieuverenigingen. Mensen blijken meer bezorgd over besmetting van voedsel met chemicaliën dan over besmetting met bacteriën of mogelijke problemen op het vlak van gezondheid of voedingswaarde.

Gevraagd naar hoe zij tegen voedsel aankijken bleek dat de meeste respondenten voedsel en eten in hoge mate associëren met genieten. Dat doen zij op volgende manieren: door vers en smakelijk voedsel te kiezen (58%), of te genieten van een maaltijd met vrienden of familie (54%). Minder dan de helft van de respondenten (44%) associeerde eten vooral met zoeken naar betaalbare prijzen en de honger stillen.

Nog kleiner was het aantal respondenten dat zich zorgen maakt over de veiligheid van voedsel (37%) of over zaken als het controleren van calorieën en voedingsstoffen (23%). Gevraagd naar andere risico’s die hun zouden kunnen overkomen, noemden de EU-burgers de economische crisis (20%) en milieuverontreiniging (18%) vaker als zaken die van invloed kunnen zijn op hun leven dan het risico dat voedsel schadelijk is voor hun gezondheid (11%).

Specifiek naar hun bekommernissen omtrent voedsel gevraagd, zijn burgers ongerust over chemicaliën, pesticiden en andere stoffen in hun voeding (19%), terwijl 10 procent antwoordde dat voedsel voor hen op geen enkele manier problematisch was. Wanneer de respondenten concrete voorbeelden moeten noemen, dan zorgen volgende zaken voor grote bezorgdheid: chemische restanten van pesticiden (31%), antibiotica of hormonen in vlees (30%), het klonen van dieren voor voedselproducten (30%) en vervuilende stoffen zoals kwik in vis of dioxine in varkensvlees (29%). Het aantal respondenten dat “zeer ongerust” is over besmetting van voedsel door bacteriën lag met 23 procent lager, terwijl nog minder mensen zich zorgen maken over mogelijke voedingsrisico’s als zwaarder worden (15%) of geen gezond en uitgebalanceerd dieet hebben (15%).

Uit de enquête bleek nog dat EU-burgers het grootste vertrouwen hebben in informatie van artsen en andere gezondheidswerkers (84%), gevolgd door familie en vrienden (82%), consumentenverenigingen (76%), wetenschappers (73%) en milieuverenigingen (71%). Nationale en Europese voedselveiligheidsinstanties (EFSA) en de Europese instellingen kunnen wat dit vertrouwen betreft nog bogen op een score van respectievelijk 64 en 57 procent, tegenover 47 procent voor de nationale regeringen.

Gevraagd naar hun reactie op informatie in de media of op internet over voedsel, zei ongeveer de helft van de respondenten dat zij berichten in de media ofwel negeren, ofwel zich daar wel zorgen over maken maar niet zodanig dat zij hun eetgewoonten aanpassen. De consument is er wel gerust in dat zijn voedselveiligheid in de EU beschermd wordt. Men is het er in grote mate over eens dat overheden veel doen om te waarborgen dat het voedsel in Europa veilig is, en dat overheden snel ingrijpen, zich bij hun besluitvorming laten leiden door wetenschappelijke bewijzen en goed werk leveren als het gaat om het informeren van de burgers over voedselrisico’s.

In vergelijking met 2005 zijn de meningen wel meer verdeeld over de vraag of wetenschappelijke adviezen en overheden onafhankelijk zijn van andere belangen. Terwijl 46 procent van de respondenten meent dat overheden in de EU de gezondheid van burgers belangrijker vinden dan de winsten van producenten, is 42 procent het daar niet mee eens en zegt 12 procent het niet te weten.

De enquête werd uitgevoerd in opdracht van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) en is de tweede studie op dit terrein. Voortaan zal de EU-burger om de vijf jaar gepolst worden naar zijn bekommernissen omtrent voedselveiligheid. Het doel van het onderzoek was tweeledig: inzicht krijgen in de zorgen die bij de consument leven over voedsel en risico’s in de voedselketen en nagaan in hoeverre de consument op gebied van voedselveiligheid vertrouwen heeft in de overheid. De antwoorden van de ondervraagden zijn representatief voor de standpunten van ruim 500 miljoen Europese consumenten.

Meer info: Eurobarometer Food-related risks en resultaten voor België