Voedselprijzen met kwart gestegen sinds 2004

Sinds 2004 is voedsel een kwart duurder geworden. Dat concludeert De Morgen op basis van de consumentenindex. De verklaring voor de stijgende voedselprijzen ligt volgens Xavier Gellynck, professor landbouweconomie aan de UGent, op wereldniveau. “Het stijgende bevolkingsaantal, meer investeringen in biobrandstoffen en klimatologische veranderingen spelen een belangrijke rol.”

In vergelijking met 2004 zijn de prijzen van voeding en dranken in België met 23,72 procent gestegen. De prijzen van eieren, koffie en zalm stegen met meer dan 50 procent, terwijl wortelen, prei en spliterwten driekwart duurder zijn geworden. Bloem en granen zijn bijna dubbel zo duur als acht jaar geleden. Naast voeding zijn ook vloeibare brandstoffen fors duurder geworden. De index steeg met 140 procent tegenover 2004.

De lonen daarentegen zijn in dezelfde periode geïndexeerd met 19,5 procent, blijkt uit cijfers van het Nationaal Instituut voor Statistiek. “De stijgende voedselprijzen vreten een deel van onze koopkracht weg”, zegt professor Gellynck. “Het leeuwendeel zit natuurlijk bij de stijgende energie-, brandstof- en huurkosten, maar vooral gezinnen waar een aanzienlijk groter deel van het huishoudbudget naar voeding gaat, voelen die stijgende voedselprijzen.”

Gellynck verwacht dat de prijzen voor voeding verder de hoogte in gaan. “Het is moeilijk te voorspellen, maar verse groenten, vlees, biscuiterie en graan zullen nog duurder worden.” Ook de aardappelen worden een stuk duurder dan vorig jaar. “Op de vrije markt zijn ze drie keer zo duur, maar we moeten er wel bij zeggen dat de aardappelprijzen vorig jaar extreem laag waren door een zeer goede oogst”, legt François Huyghe, economisch adviseur van Boerenbond, uit.

Ook de slechte graanoogst, door extreme droogte in de Verenigde Staten en het natte voorjaar in Noord-Europa, stuwt de prijzen omhoog. “In vergelijking met vorig jaar is graan 20 procent duurder geworden”, zegt Huyghe. Hetzelfde verhaal bij de tomaten. Nu betaalt de consument 1,43 euro per kilo, vorig jaar was dat 0,86 euro. Daarbij speelde de EHEC-crisis een belangrijke rol, maar in augustus 2010 waren de tomaten in augustus ook een stuk goedkoper.”

Professor Gellynck ziet de sterke afhankelijkheid van de wereldmarkt als een belangrijke factor in de stijgende voedselprijzen. “Door de klimatologische veranderingen heb je nu ook veel meer pieken en dalen. De prijzen zijn zeer volatiel. Tel daarbij de stijgende energie- en brandstofprijzen, het feit dat men meer gaat investeren in biobrandstoffen en het stijgend bevolkingsaantal en je hebt de belangrijkste oorzaken voor de stijgende voedselprijzen. Door de stijgende vraag zijn veel voorraden bovendien sterk afgenomen.” Als oplossing ziet Gellynck het genereren van meer output met minder input. “Innovatie en onderzoek zijn daarbij noodzakelijk, anders is de situatie onhoudbaar.”