Vlaming hecht meer belang aan lokale voeding, maar herkent die niet in de winkel
AnalyseBijna 50 procent van de Vlaamse gezinnen geeft aan belang te hechten aan het land van herkomst bij hun aankoop van verse voeding. Dit blijkt uit de VLAM Tracking 2025, waarin ons aankoopgedrag onder de loep wordt genomen. Toch zeggen bijna evenveel consumenten dat ze lokale voeding onvoldoende herkennen in de winkel. Daarom organiseert VLAM voor het eerst een Lekker van bij ons-week.
Het belang van het land van herkomst piekte tijdens de coronacrisis, maar in 2022 en 2023 zagen aanzienlijk minder consumenten het als een prioriteit, wat volgens VLAM te maken heeft met de hoge inflatie in die periode. In 2024 en 2025 is de belangstelling voor het herkomstland opnieuw toegenomen. Vandaag zegt 47 procent van de Vlamingen belang te hechten aan de herkomst van verse producten. Tegelijk geeft meer dan de helft (52%) aan in de toekomst nog vaker voor lokaal te willen kiezen. Bijna driekwart van hen vindt dat we met z’n allen meer voedingsproducten van eigen bodem zouden moeten kopen.
Wat wellicht niet zal verrassen, is dat mensen die belang hechten aan het land van herkomst bijna allemaal een voorkeur hebben voor Belgische producten, zeker wat betreft dierlijke producten zoals eieren en melk, maar ook bij aardappelen (meer dan 95%). De twee belangrijkste redenen die de bevraagden daarvoor geven, zijn milieu en de lokale economie. Maar ook vertrouwen speelt een rol: België kent strenge normen en controles op vlak van voedselveiligheid, kwaliteit en duurzaamheid, en daar lijkt de consument zich bewust van te zijn. Het milieu-argument leeft ook, al wordt dat vooral aangehaald door personen uit de hogere sociale groepen en uit een stedelijke omgeving. Steun aan de lokale economie is ook een argument om lokaal te kopen, maar dat argument wordt vooral door personen uit de middenklasse aangegeven.
Genot en gemak wegen sterkste door
VLAM identificeert vijf grote factoren die de consumentenkeuzes op het vlak van voeding beïnvloeden. De 5G’s, zo stelt VLAM, zijn genot, gemak, geld, gezondheid en geweten. Globaal genomen weegt genot het sterkst door en geweten (waaronder milieu, lokale economie en eerlijke handel) het minst sterk.
Drie op vier Vlamingen beaamt wel dat het belangrijk is om met zijn allen meer voedingsproducten van inlandse herkomst te kopen. Dit percentage is de laatste jaren gestegen, want in 2023 was dit slechts twee op drie Vlamingen. Het zijn eerder personen uit hogere sociale groepen en stedelijke omgevingen die dit belangrijk vinden. 51 procent van de Vlamingen zegt in de toekomst (nog) meer te willen kiezen voor lokale producten. Dat is vooral het geval bij de jongere groep van 18-34-jarigen. 55-64-jarigen geven immers aan dat ze dit momenteel al vaak doen.
Eerste Lekker van bij ons-week
Maar wat weerhoudt mensen om lokaal te kopen? Volgens de bevraging speelt prijs een rol, maar ook de beschikbaarheid en zichtbaarheid van inlandse versproducten in de winkel. Een grote groep Vlamingen wil lokaal kopen, maar slechts één op tien Vlaamse gezinnen zoekt bewust naar Belgische producten in de winkel. VLAM concludeert dat een grotere zichtbaarheid voor lokale producten in de winkel dus een duwtje in de rug kan geven. Slechts 49 procent van de Vlamingen vindt momenteel dat Belgische producten gemakkelijk herkenbaar zijn in de winkel.
Om de consument aan te moedigen meer voor lokale voeding te kiezen organiseert VLAM van 15 tot 21 septembervoor het eerst de Lekker van bij ons-week. "Tijdens deze actieweek roepen we iedereen op om het winkelmandje te vullen met lokale producten. Belgische groenten, een lokaal stuk vlees, zuivel van eigen bodem of een eitje van bij ons: het smaakt niet alleen heerlijk, het is ook goed voor onze landbouw, het milieu en de economie", benadrukt VLAM-CEO Filip Fontaine.
Ook Vlaams landbouwminister Jo Brouns (cd&v) steunt de campagne. “Onze Vlaamse producenten steken elke dag opnieuw hun passie, kennis en vakmanschap in het maken van kwaliteitsvolle voeding. Ze leveren topproducten af die voldoen aan strenge normen. Door lokaal te kopen steun je niet alleen onze landbouwers, je kiest ook voor versheid, kwaliteit én duurzaamheid. Dat is een bewuste keuze met impact”, benadrukt hij.
Benieuwd hoe het gesteld is met jouw kennis van lokale voeding? Doe hier de test.
