Vlaanderen staat klaar met pakket steunmaatregelen om brexit-gevolgen op te vangen

“Het is een goede zaak dat er een akkoord is tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk”, aldus Crevits. “Er zijn geen invoertarieven dus dat is goed voor onze exporteurs. Voor de sectoren die hoge invoertarieven kennen, zoals de brede voedingssector, is dit positief nieuws. Maar ook met een akkoord blijft de brexit een grote impact hebben op het Vlaamse bedrijfsleven. De douaneformaliteiten voor export naar het Verenigd Koninkrijk zijn tijdsintensief en betekenen een bijkomende kost voor onze bedrijven.”

Op 1 januari 2021 is de brexit een feit en de impact daarvan voor een open economie als Vlaanderen is groot. Volgens onderzoek staan bij brexit met een akkoord 6.500 jobs op de helling. Omdat er een akkoord gevonden is, zijn er geen invoertarieven en dat is voor onze bedrijven, en zeker ook deze in de agrovoedingssector, erg belangrijk. Wel worden de Vlaamse bedrijven die naar het Verenigd Koninkrijk exporteren, vanaf 2021 geconfronteerd met douaneformaliteiten en dus extra kosten. Elk bedrijf zal de afweging moeten maken hoe ze na brexit met de afzetmarkt in het Verenigd Koninkrijk omgaan.

Om bedrijven bij te staan bij deze keuze, staat Vlaanderen klaar met een pakket aan maatregelen én middelen. “Er komt 83 miljoen euro extra steun voor bedrijven die getroffen worden door brexit, 50 miljoen euro daarvan zetten we in via VLAIO en 3 miljoen euro via VLAM”, zegt minister Crevits. Europa voorziet ook in een brexit-noodfonds van 5 miljard euro voor de meest getroffen sectoren en regio’s, zoals Vlaanderen.

Post-brexit-veerkrachtsubsidie

Kmo’s die (in)direct getroffen worden door de brexit zullen een beroep kunnen doen op een post-brexit-veerkrachtsubsidie. Concreet gaat het dan om bedrijven die hun strategische plannen duurzaam moeten omvormen. Voor die transformatie kan de kmo een subsidie van maximaal 50.000 euro ontvangen en begeleiding door een medewerker van de Vlaamse overheid voor het volledige traject.

Brexit Helpdesk

De ‘brexit Helpdesk’ wordt verder uitgebreid. Dat betekent een versterking door extra personeel in te zetten en sneller doorverwijzen naar de meest geschikte dienst. Vragen over douanetarieven, vragen over verblijfsstatuten van Britse werknemers in bedrijven of vragen over samenwerking met bedrijven in het VK worden door verschillende experten in de helpdesk beantwoord. Hiervoor worden tijdelijk 4 extra medewerkers aangeworven en wordt de samenwerking tussen VLAIO en FIT verder versterkt.

Investeringen in Vlaanderen

Bedrijven die innovatieve projecten in Vlaanderen willen uitbouwen of bestaande Vlaamse bedrijven die duurzame investeringen en innovaties willen doorvoeren, kunnen in aanmerking komen voor strategische transformatie of ecologiesteun. Er wordt 10 miljoen euro extra voorzien om een verhoogde vraag te kunnen beantwoorden. “Op die manier willen we ook buitenlandse bedrijven en investeerders overtuigen om in Vlaanderen te investeren”, aldus Crevits.

Ontwrichte zone

Crevits zal bij de federale collega’s pleiten om de streken die hard getroffen worden door brexit als ontwrichte zone te erkennen. Op die manier is er een tijdelijke vermindering van de loonlast: er moet 25 procent minder roerende voorheffing betaald worden gedurende twee jaar voor nieuwe jobs. Een ontwrichte zone is een zone waar er zware collectieve afdanking gebeurd is en daarrond een straal van 40 kilometer. Gezien de grote impact van de brexit op de Vlaamse economie, wordt immers rekening gehouden met herstructureringen.

Green lanes

De Vlaamse overheid onderzoekt of er aan de grensovergang Vlaanderen-Frankrijk, bijkomend bij de initiatieven van onze Vlaamse havens, nog een extra zogenaamd “green lane”-project in Vlaanderen nodig is. Een “green lane” laat toe om douanedocumenten versneld af te handelen en kan op die wijze de druk op de wegen verminderen. Hiervoor zal overleg worden gepleegd met de administratie Wegen en Verkeer en met de federale overheidsdienst Financiën.

Samenwerking onderwijs en onderzoek

Wat al vaststaat is dat het VK uit het Erasmus-programma stapt, het uitwisselingsprogramma voor studenten. Over de verderzetting van de Europese samenwerking tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk op vlak van wetenschappelijk onderzoek is er nog geen 100 procent duidelijkheid.

Deze samenwerking kreeg de laatste decennia vorm binnen het groeiende Europese Onderzoeksprogramma, Horizon 2020. Het Verenigd Koninkrijk zal deelnemen aan de opvolger van dit programma, Horizon Europa, maar het is nog niet helemaal duidelijk of het om alle delen van het programma gaat. Crevits hoopt dat de Britse regering haar bijdrage aan het hele Horizon Europa-programma in de komende weken zal bevestigen zodat onderzoekssamenwerkingen tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk niet in gevaar komen en er ook de komende jaren verdere samenwerkingen opgezet kunnen worden.

Meer info op de VLAIO brexitpagina.