USDA: "Rusland nieuwe graanschuur van de wereld"

De VS domineert sinds 1945 de tarwemarkt. Analisten voorspelden een paar jaar geleden al dat de VS niet langer de grootste leverancier van tarwe zou blijven op de wereldmarkt. Het Amerikaanse ministerie van landbouw (USDA) heeft dat nu in een eigen rapport bevestigd. Het USDA verwacht dat Rusland in 2019 de grootste tarwe-exporteur ter wereld wordt.

Het USDA ziet in Rusland de grootste bedreiging voor de Amerikaanse hegemonie . Dit land behoort nu al bij de top tien van grootste tarwe-exporteurs ter wereld. Volgens het USDA exporteert Rusland volgend graanseizoen -dat begint op 1 juli- 17,5 miljoen ton tarwe. Dat is net zoveel als Canada. De VS voert volgend seizoen de exportmarkt voor tarwe nog aan met bijna 25 miljoen ton.

In 2019 verwacht het USDA dat die situatie verandert en Rusland de grootste tarwe-exporteur ter wereld wordt. Als ook de export van de omringende landen Oekraïne en Kazachstan erbij wordt geteld, dan leveren deze drie landen binnen tien jaar twee keer zoveel tarwe aan de wereldmarkt als de VS. De drie landen hebben vorig jaar al de intentie uitgesproken de hegemonie op de wereldmarkt voor tarwe te willen overnemen. De Russische organisatie van graanhandelaren, de Russian Grain Union, kondigde toen aan dat daar een fikse prijzenslag voor nodig is op de wereldmarkt.

De Russische groeikoorts gaat ten koste van het aandeel van de VS op de tarwemarkt. Het USDA verwacht dat de VS volgend seizoen nog 18,6 procent van de wereldmarkt bedient. Dat is het laagste niveau sinds 1960, toen het USDA begon met het bijhouden van deze gegevens. Op het hoogtepunt in 1974 lag het Amerikaanse aandeel in de tarwehandel op 50 procent. In 2019 daalt het aandeel naar 16 procent, verwacht het USDA. Ook Canada en de EU verliezen volgens het USDA terrein op de wereldtarwemarkt.

De terugval voor tarwe komt niet alleen doordat Rusland meer tarwe produceert. In de VS krimpt het tarweareaal al jaren. Veel Amerikaanse telers schakelen over op sojabonen, maïs of katoen vanwege de prijsvorming en omdat ze bij die gewassen kunnen kiezen voor genetisch gemodificeerde rassen. De VS blijft voor maïs wel verreweg de belangrijkste leverancier op de wereldmarkt. Het Amerikaanse aandeel ligt ver boven de 50 procent. Rusland haalt hier nog geen 10 procent.

Het USDA maakt wel een voorbehoud bij de Russische opmars. De infrastructuur van het land is nog niet optimaal. Veel tarwe gaat verloren bij de oogst, de opslag en het transport. Daarnaast heeft Rusland ook de ambitie om de productie van vlees en zuivel op te voeren. Als dat lukt, moet er meer graan in eigen land blijven als grondstof voor veevoeder. Het USDA twijfelt ook aan de betrouwbaarheid van de landen rond de Zwarte Zee als leverancier. "Tijdens de periode met hoge graanprijzen van 2006 tot en met 2008 schroefden de landen de export van tarwe flink terug".