EU bevestigt einde huidige handelsvoordelen voor Oekraïne: nieuw akkoord op komst

De Europese Commissie en de Oekraïense regering zijn volop in onderhandeling over een nieuwe handelsdeal. Na de vele EU-boerenprotesten aan de Oekraïense grens, is landbouw een zeer omstreden onderwerp in de besprekingen. Europese boeren vrezen oneerlijke concurrentie, terwijl Oekraïne waarschuwt voor economische gevolgen als de export opnieuw onderworpen wordt aan hoge invoertarieven.

Einde aan huidige markttoegang voor Oekraïne

Hansen gaf aan dat de Commissie werkt aan een nieuwe voorstel met tariefquota, maar niet met dezelfde markttoegang als vandaag. “Ik denk dat het heel duidelijk is dat de quota en importvoorwaarden zullen verschillen van wat tot nu toe toegestaan was onder de autonome handelsmaatregelen", aldus Hansen tijdens een hoorzitting in het Europees Parlement. Volgens hem zal het EU-voorstel voor Oekraïne sowieso gunstiger zijn dan een terugkeer naar de pre-invasievoorwaarden van het bestaande handelsakkoord.

Welke tariefquota op welke landbouwgoederen de Commissie voor ogen heeft, is voorlopig nog niet geweten. “Het doel is om economische stabiliteit en voorspelbaarheid te garanderen voor bedrijven en landbouwers, zowel in Oekraïne als in de EU”, gaf de Commissie-woordvoerder onlangs wel mee. “We ronden het voorstel af en zullen het zo snel mogelijk aan Oekraïne voorleggen.”

Akkoord vol strategische belangen

Om een vlotte overgang te garanderen tussen de ATM’s en het nieuwe voorstel, moeten de onderhandelingen uiterlijk op 5 juni afgerond zijn. Lukt dat niet, dan valt Oekraïne terug op het oude handelsakkoord, met opnieuw hoge invoertarieven. Een economische domper die het land zich moeilijk kan veroorloven, zeker nu de Amerikaanse steun in de oorlog onzeker wordt.

“Handelsliberalisering moet doorgaan, want de oorlog is nog steeds bezig,” verklaarde de Oekraïense vicepremier Oleksі Tsjernisjov recent. Oekraïense functionarissen en landbouworganisaties waarschuwen dat het wegvallen van de noodmaatregelen zonder vervangend akkoord de export met 3,3 miljard euro kan doen dalen en het bbp met 2,5 procent kan doen krimpen. Oekraïense minister van Landbouw Vitalii Koval gaf in een verklaring aan dat het belangrijk is om tot een evenwichtige overeenkomst te komen die rekening houdt met zowel de economische realiteit van Oekraïne als de gevoeligheden voor de Europese markten.

Voor de EU wordt het een delicate evenwichtsoefening tussen steun aan Oekraïne, bescherming van de eigen landbouwmarkt en het veiligstellen van strategische toeleveringsketens uit het land dat bekend is als de graanschuur van Europa.