EU viseert soja bij vergeldingsmaatregelen tegen importheffingen VS, maar pas vanaf december
nieuwsAls antwoord op de importheffingen die de Amerikaanse president Donald Trump half maart oplegde voor Europees aluminium en staal, hebben de lidstaten van de EU een lijst goedgekeurd met vergeldingsmaatregelen. Op die lijst staan onder meer importtarieven voor soja, gevogelte en citrusvruchten. Het is de eerste Europese tegenzet sinds president Trump zijn ongeziene tarievenoffensief lanceerde.
Antwoord op heffingen voor Europees staal en aluminium
Alle lidstaten van de Europese Unie schaarden zich, met uitzondering van Hongarije, achter het voorstel van de Commissie om extra heffingen van 10 tot 15 procent op te leggen voor een reeks Amerikaanse exportproducten. De lijst omvat onder meer motoren, textiel, plastic artikelen, elektrische huishoudtoestellen, schoonheidsproducten en landbouwproducten. Helemaal duidelijk wat er precies op de lijst zal staan, is het nog niet. De definitieve lijst zal pas over een paar dagen gepubliceerd worden.
Vanaf 15 april zullen de heffingen op de grootste groep van producten ingaan. Sojabonen lijken, net als amandelen, nog even de dans te ontspringen: volgens de eerste berichten zullen er pas vanaf december importheffingen komen voor Amerikaanse sojabonen. Net als in 2018, toen Trump voor het eerst tarieven op Europees staal en aluminium afkondigde, mikt de EU met haar tegentarieven op producten die afkomstig zijn uit Amerikaanse staten waar de Republikeinse partij van de president sterk staat. Dat geldt bijvoorbeeld voor sojabonen, in termen van export het meest waardevolle product op de lijst.
De Commissie schat in dat er op deze manier 20 tot 22 miljard euro aan export uit de VS geviseerd wordt. Dat is minder dan de initiële 26 miljard euro. Want dat is de waarde van de Europese export naar de VS die getroffen is door de tarieven van 25 procent op Europees staal en aluminium. Dat betekent dat er na overleg met de lidstaten nog producten van de lijst gehaald zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan bourbon. Trump had immers gedreigd met tarieven tot 200 procent op Europese wijnen en sterke drank indien de EU dit Amerikaanse exportproduct in het vizier zou nemen.
Trump wijst onderhandelde oplossing af
Net als eerder wees de Europese Commissie er opnieuw op dat het een onderhandelde oplossing verkiest voor het escalerende handelsconflict. Zo deed de EU deze week nog een voorstel voor een wederzijds nultarief voor de invoer van industriële goederen. Dat voorstel werd door de Amerikaanse president evenwel meteen van de hand gewezen. “Dit is onvoldoende. De EU wil onze auto’s niet en ze willen onze landbouwproducten niet”, reageerde hij tijdens een persmoment in het Witte Huis. Daarmee lijkt het op te nemen voor de Amerikaanse landbouwers die vrezen de dupe te worden van de handelsoorlog van Trump.
6 vragen over Trumps handelstarieven
3 april 2025Ook Elon Musk pleitte het voorbije weekend voor een vrijhandelszone tussen Noord-Amerika en Europa, maar de miljardair lijkt op dat vlak weinig invloed te hebben op de koers van het Witte Huis. Sinds 3 april worden Europese auto's en auto-onderdelen onderworpen aan een bijkomende heffing van 25 procent (27,5% in totaal). Een dag eerder had Trump, tijdens zijn zogenaamde ‘Liberation Day’, al een spectaculaire verhoging van de tarieven op de hele goederenimport uit de rest van de wereld aangekondigd. Voor Europa zou het gaan om een algemene importheffing van 20 procent.
Daarmee zouden de Amerikaanse tarieven een duizelingwekkende 380 miljard euro aan Europese export. Maar ook in de VS gaat het om grote cijfers. Zo is de Amerikaanse beurs in twee dagen tijd 5.000 miljard dollar verloren. Woensdag leken die grote verliezen Trump toch enigszins tot bezinning te brengen. De president besliste per direct om een pauze in te lassen voor de importtarieven voor 75 landen die bereid zijn om te onderhandelen met de VS. Of de Europese Unie ook mag rekenen op die tariefverlaging, is momenteel nog niet duidelijk. Voor China geldt de pauze alvast niet: na een eerste tarief van 34 procent verhoogde de Amerikaanse president dag na dag de tarieven, telkens de Chinezen vergeldingsmaatregelen aankondigden. Ondertussen zou het gaan om 125 procent.
Landbouwproducten als breekpunt?
Van het eerdere voorstel van de EU om over te gaan tot een wederzijds nultarief op industriële goederen, lijkt Trump alvast niet onder de indruk. Tijdens een persconferentie in het Witte Huis dinsdag liet hij zich weer enorm negatief uit over Europa. “De EU is door de jaren heen erg streng geweest. Ik zeg altijd dat de EU gevormd is om echt schade toe te brengen aan de handel van de Verenigde Staten. De EU maakt misbruik van ons op financieel en militair vlak tot ik hier kwam. Wij betalen hen (via de NAVO, red.) om hen militair te beschermen, en ze naaien ons in de handel. Dat is geen goede combinatie. Ze nemen onze auto’s niet en ze nemen onze landbouwproducten niet. Ze nemen praktisch niets.”
Daarmee lijkt Trump van het afnemen van landbouwproducten een breekpunt te maken. In Het Nieuwsblad noemt professor Economie Koen Schoors (UGent) landbouwproducten “een pijnpunt”. Volgens hem heeft Europa heel terecht maatregelen die de import van voedsel uit de VS beperken omdat de normen voor voedselveiligheid en dierenwelzijn er veel lager liggen. Daarnaast mogen in Amerika ook andere pesticiden op landbouwgewassen gebruikt worden en zijn hormonen in vlees er toegelaten.
Schoors wijst erop dat de EU een landbouwbeleid met een reden heeft. “We hebben gezien hoe gevaarlijk het is om qua energie, chips en pakweg sociale media af te hangen van buitenlandse mogendheden. De import van goedkope Amerikaanse landbouwgoederen zou de Europese voedselproductie onder druk zetten. En als regio is voedselonafhankelijkheid ongelooflijk belangrijk. Zonder dat, zou de EU werkelijk niets te zeggen hebben op het wereldtoneel”, aldus de UGent-professor.
"Amerikaanse boer op korte en lange termijn bedreigd"
In elk geval zijn heel wat Amerikaanse landbouworganisaties niet te spreken over de importheffingen die Trump aan zowat de hele wereld gaat opleggen. In een brief die ondertekend werd door maar liefst 18 landbouworganisaties drongen ze er bij de regering Trump op aan om handelsgeschillen snel op te lossen. Zowat 20 procent van het inkomen van de Amerikaanse boer komt uit export. Bovendien zijn landbouwers voor inputs, zoals kunstmest, vaak afhankelijk van andere landen. “Dit bedreigt niet alleen het concurrentievermogen van boeren op korte termijn, maar kan op lange termijn ook leiden tot het verlies van marktaandeel”, zegt onder meer American Farm Bureau Federation, één van de grootste landbouworganisaties van het land.
De National Farmers Union stelde op zijn beurt dat “boeren en veehouders de dupe zullen worden van deze wereldwijde handelsoorlog en dat de tarieven van Trump instabiliteit creëren ten koste van familiale landbouwers, terwijl ze ook het voedselsysteem schaden”. Volgens de organisatie zal de VS hierdoor nog meer familieboerderijen verliezen en zal de plattelandseconomie verzwakt worden. “Uiteindelijk zullen ook de kosten voor de consumenten opgedreven worden en hun keuze in de supermarkten beperkt worden”, klinkt het.
Maar niet alle landbouworganisaties zijn tegen de tarieven. De National Milk Producers Federation en de US Dairy Export Council spraken eerder al hun optimisme uit over het feit dat “de tarieven handelsbelemmeringen uit de weg kunnen ruimen die de export naar landen in de Europese Unie, India en Canada al lange tijd schade berokkenen”. Ook R-CALF USA, dat onafhankelijke rundvee- en schapenproducenten vertegenwoordigt, was positief omdat het ervan uitgaat dat de tarieven de invoer van runderen en schapen in de VS zullen verminderen. Daarnaast is de organisatie ook voorstander van tariefcontingenten, dat zijn limieten die zijn gesteld aan de hoeveelheid geïmporteerd rund- of lamsvlees dat op de Amerikaanse markt mag komen.
Bron: Belga / Reuters / Het Nieuwsblad
