Handelsakkoord EU–Indonesië: "Winst voor Europese landbouw, verlies voor lokale boeren"
nieuwsDe Europese Commissie heeft een handelsakkoord met Indonesië afgerond en noemt het een overwinning voor de Europese agrovoedingssector. Middenveldorganisaties zoals 11.11.11 zien echter geen enkele overwinning voor het milieu en kleine boeren uit Indonesië. “Een toenemende vraag naar onder meer palmolie, waarvan het land de grootste producent ter wereld is, zal de biodiversiteit aantasten en de leefomstandigheden van kwetsbare gemeenschappen verslechteren”, klinkt het.
Om haar markt en beleid minder kwetsbaar te maken voor de invloed van onvoorspelbare spelers zoals de Verenigde Staten, zet de EU volop in op nieuwe handelsakkoorden. Deze week sloot de Europese Commissie na meer dan tien jaar onderhandelen de handelsgesprekken af met Indonesië.
Het akkoord zou 98,5 procent van de bestaande tarieven voor Europese export opheffen en zo nieuwe kansen openen voor heel wat bedrijven. Daarnaast moet het ook de aanvoer van kritieke grondstoffen zoals nikkel, kobalt, koper en tin versterken, onmisbaar voor de Europese groene transitie. In ruil verdwijnen voor Indonesië het merendeel van Europese importtarieven, onder meer op palmolie voor voeding, koffie en kleding.
Volgens de Commissie zou de uitgebreide economische partnerschapsovereenkomst (CEPA) een belangrijke overwinning zijn voor de Europese landbouwers. De EU-uitvoer van agrovoeding zou toenemen, terwijl typische Europese producten extra bescherming krijgen.
"Beperkte impact voor EU-agrovoedingsmarkt"
De Commissie verwacht een beperkte impact op de Europese agrovoedingsmarkt. “Indonesië produceert of exporteert niet veel agrovoedingsproducten naar Europa. De belangrijkste landbouwexportproducten van Indonesië naar de EU zijn palmolie, cacao en koffie, producten die de EU zelf niet produceert. De EU exporteert daarentegen voornamelijk zuivel en andere dierlijke producten naar Indonesië”, klinkt het.
Veel invoertarieven op agrovoeding zouden verdwijnen, waaronder 30 procent op verwerkte producten en 10 procent op zuivel. Europese agrovoedingsbedrijven die naar Indonesië exporteren, zouden ook profiteren van snellere, eenvoudigere en voorspelbaardere exportprocedures.
Al zouden er ook enkele rode lijnen gesteld zijn. Zo zou de overeenkomst gevoelige agrovoedingsproducten zoals rijst, suiker, eieren, verse bananen en ethanol niet liberaliseren. Voor onder meer knoflook, champignons, suikermaïs en producten met een hoog suikergehalte zouden quota komen.
Grote impact op milieu en lokale boeren
De impact op de Europese agrovoedingsmarkt mag dan beperkt zijn, door een verhoogde export zullen volgens middenveldorganisaties praktijken als landroof, ontbossing en watervervuiling toenemen in Indonesië. Problemen die vaak gelinkt worden aan het ontginnen van kritieke grondstoffen en de palmolieproductie, waarin Indonesië wereldwijd de grootste speler is.
“Het handelsakkoord houdt risico's in voor kleine boeren en milieu", waarschuwt 11.11.11. “Grootschalige nikkelwinning heeft sociale en ecologische gevolgen. Inheemse gemeenschappen worden van hun land verdreven en natuurlijke hulpbronnen zoals bossen, rivieren en waterbronnen raken vervuild. Bij de verwerking van nikkel, essentieel voor batterijproductie, wordt steenkool ingezet, wat leidt tot een aanzienlijke toename van de CO2-uitstoot.”
Ook palmolieproductie is er volgens de ngo problematisch. “Om aan een toegenomen vraag te kunnen voldoen gaf de president aan dat gouverneurs zo veel mogelijk land moeten vrijmaken voor palmolie. Die evolutie leidt tot een afname van biodiversiteit, meer voedselonzekerheid en verslechterde leefomstandigheden van kwetsbare gemeenschappen”, stelt 11.11.11.
Uitstel ontbossingswet
Eén van de Europese maatregelen tegen ontbossing is de ontbossingswet, die de invoer van palmolie van recent ontboste gronden verbiedt. Tegen die wet verzetten zich al enkele jaren verschillende handelspartners, waaronder Indonesië. De wet zou eind dit jaar in werking treden, maar kort na de afronding van de gesprekken stelde de Commissie voor de invoering opnieuw een jaar uit te stellen.
11.11.11 vraagt dat de EU het akkoord pas ondertekent als er duidelijke en afdwingbare garanties zijn voor mensenrechten, arbeidsrechten en milieubescherming.
Bron: Eigen berichtgeving
