TU Delft: Stikstofdepositie door luchtvaart vijf keer groter dan voorgespiegeld

Nadat de Technische Universiteit van Delft eerder al aan het licht bracht dat minstens 90 procent van de uitstoot van het vliegverkeer boven Nederland niet wordt meegerekend in de stikstofmodellen, blijkt nu dat dit ook geldt voor 80 procent van de depositie. Dat maakt dat de stikstofdepositie door luchtvaart op beschermde Natura 2000-gebieden ruim vijf keer groter is dan wordt voorgespiegeld, zo blijkt uit een recente wetenschappelijke publicatie van TU Delft.

31 maart 2023  – Laatste update 31 maart 2023 17:18
Lees meer over:
schiphol luchthaven KLM

Deze universiteit had in juni 2022 al een studie gepubliceerd waaruit bleek dat Nederland de uitstoot van het vliegverkeer boven de 900 meter niet meeneemt in de modellen. Uit nieuwe bevindingen blijkt nu dat de luchtvaarsector wereldwijd zorgt voor 1,39 miljoen kilogram stikstofdepositie. Daarvan wordt volgens de onderzoekers maar 7,8 procent veroorzaakt tot een vlieghoogte van 900 meter. Dat betekent dat 92,2 procent van de stikstofdepositie, afkomstig is van vliegverkeer boven de 900 meter, niet wordt meegenomen in de berekeningen van de Nederlandse overheid.

Uit het onderzoek, dat in het wetenschappelijke tijdschrift Science of the Total Environment is verschenen, blijkt ook dat de depositie van het luchtverkeer niet evenredig verdeeld is over het hele aardoppervlak. In regio’s met druk vliegverkeer, zoals Noord-Amerika, Europa en Oost-Azië, ligt de depositie een pak hoger. Dus ook in Nederland, klinkt het. Wellicht is het verschil in de praktijk nog groter omdat de depositie vanaf 25 kilometer afstand van Schiphol evenmin meegerekend worden.

Volgens de onderzoekers impliceert dit dat de stikstofimpact van de luchthaven niet meteen voelbaar is voor de omringende natuurgebieden, maar afhankelijk ook van de windrichting, vooral neerslaat op veel verdere natuur. “De verspreiding van de depositie maakt het moeilijk om beleid op te stellen dat kwetsbare natuur beschermt tegen de uitstoot van het vliegverkeer. We zien dat het huidige beleid zich concentreert op de lager uitgestoten stikstofverbindingen, maar ons onderzoek maakt duidelijk dat de gevolgen van de luchtverontreiniging voor natuur en volksgezondheid door de hoger uitgestoten stikstof een factor drie tot vier keer groter is”, zo luidt een andere conclusie. De onderzoekers raden dan ook aan om stikstofdepositie eveneens op een globaal niveau te bekijken.

Specifiek voor de Natura 2000-gebieden in Nederland geldt dat de depositie van stikstofverbindingen door vliegverkeer tot 900 meter hoogte 1,38 kilo per vierkante kilometer per jaar is, terwijl de totale depositie ruim vijf keer hoger ligt op 7,40 kilogram per vierkante kilometer per jaar. Maar het zijn niet alleen de Natura 2000-gebieden die lijden onder de stikstof uit vliegtuigen. Zo blijkt de depositie op bossen met een factor tien te worden onderschat door de emissie boven de 900 meter niet mee te rekenen. Voor andere soorten, zoals mosrijke natuurgebieden, loopt dit op tot een factor twintig, zo blijkt nog uit het onderzoek.

Uit een eerdere parlementaire vraag van Groen-parlementslid Chris Steenwegen aan Vlaams omgevingsminister Zuhal Demir (N-VA) blijkt dat Vlaanderen de stikstofuitstoot door luchtverkeer boven 900 meter enkel via kalibratie meeneemt. Er zijn volgens haar te veel onbekende variabelen waardoor de stikstofuitstoot boven 900 meter onmogelijk in kaart kan worden gebracht.

Beroering over stikstofbrief van EU-commissaris Sinkevicius

In Nederland is beroering ontstaan over een uitgelekte brief die Europees milieucommissaris Virginijus Sinkevicius heeft gestuurd naar Nederlands stikstofminister Christianne van der Wal. Daarin herhaalde hij het standpunt van de Commissie over de Nederlandse stikstofaanpak en zei hij zich achter de doelstellingen van minister van der Wal te scharen. Door de recente verkiezingswinst van de BoerBurgerBeweging (BBB) in Nederland worden deze doelstellingen in vraag gesteld.

Toppoliticus Manfred Weber, leider van de christendemocraten in het Europees Parlement, noemt de stikstofbrief van Sinkevičius “een blunder van jewelste.” Het bewijst volgens hem op een zorgelijke ongevoeligheid voor wat er leeft in Nederland. “Bij de provinciale verkiezingen in Nederland heeft niet alleen het Nederlandse stikstofbeleid een gele kaart gekregen, maar ook de milieuagenda van Europa. Het is duidelijk dat dit nog onvoldoende is doorgedrongen in de bureaus van eurocommissaris Timmermans en co”, stelt hij in De Telegraaf.

Ondertussen heeft ook de Europese milieucommissaris zelf gereageerd. Volgens Sinkevicius is er geen sprake van ongevraagde bemoeienis met het Nederlandse stikstofbeleid. Hij wijst erop dat zijn brief aan minister van der Wal geen waarschuwing was, maar zijn antwoord op een eerder schrijven van de minister. Die had op 14 februari een brief gestuurd naar Sinkevicius om de kabinetsplannen om de stikstofproblematiek aan te pakken, te schetsen.

BBB-boegbeeld Caroline van der Plas en Pieter Omtzigt (JA21) twijfelden aanvankelijk aan de echtheid van de brief omdat het ongebruikelijk is dat de Commissie zich mengt in binnenlandse aangelegenheden. Omtzigt heeft, gezien het tijdstip van de EU-communicatie, om die reden bij Europa alle communicatie tussen het Nederlandse kabinet en de EU-diensten opgevraagd.

Bron: NOS / De Telegraaf

Bron: Eigen berichtgeving / Schipholwatch

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek